Giải địa lý 7 bài 45 trang 137 cực chất

[toc:ul]

Phần I. Câu hỏi và bài tập trong bài

Câu 1: Dựa vào hình 45.1, trình bày sự phân bố sản xuất của các ngành công nghiệp chủ yếu ở khu vực Trung và Nam Mĩ.

Câu 2: Trình bày sự phân bố sản xuất của một số ngành công nghiệp chủ yếu ở Trung và Nam Mĩ.

Câu 3: Tại sao phải đặt vấn đề bảo vệ rừng A-ma-dôn?

Bài tập: Tổng hợp câu hỏi ôn tập và câu trả lời bài 41, 42, 43, 44, 45 về khu vực Trung và Nam Mĩ

Câu 1: Nêu đặc điểm của eo đất Trung Mĩ và quần đảo Ăng-ti?

Câu 2: Nêu đặc điểm của khu vực địa hình Nam Mĩ ?

Câu 3: So sánh điểm giống và khác nhau của cấu trúc địa hình Bắc Mĩ và Nam Mĩ?

Câu 4: Nêu đặc điểm của địa hình phía Tây của khu vực Nam Mĩ?

Câu 5: Trung và Nam Mĩ gồm có các kiểu khí hậu nào? Nêu nguyên nhân tại sao lại có các kiểu khí hậu đó?

Câu 6: Giải thích tại sao lại có hoang mạc ở dải đất phía Tây An-đet?

Câu 7: Trình bày các kiểu môi trường chính ở Trung và Nam Mỹ?

Câu 8: Lịch sử Trung và Nam Mỹ được chia làm mấy thời kì lớn? Đó là những thời kì nào?

Câu 9: Nêu đặc điểm đô thị hóa ở Trung và Nam Mỹ? Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mỹ khác với Bắc Mĩ như thế nào?

Câu 10: Hãy trình bày các hình thức sở hữu phổ biến trong nông nghiệp của Trung và Nam Mỹ?

Câu 11: Trình bày sự bất hợp lí trong việc sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mỹ?

Câu 12: Trình bày ngành trồng trọt, chăn nuôi và đánh cá ở Trung và Nam Mỹ?

Câu 13: Trình bày những khó khăn trong sự phát triển công nghiệp khu vực Trung và Nam Mỹ?

Câu 14: Trình bày vai trò của rừng A-ma-dôn? Việc khai thác rừng bừa bãi rừng A-ma-dôn gây ra những hậu quả gì?

Phần II. Hướng dẫn trả lời ngắn gọn

Câu 1: Sự phân bố sản xuất của các ngành công nghiệp ở Trung và Nam Mĩ: 

• Các nước công nghiệp mới: Bra-xin, Ác-hen-ti-na, Chi-lê, Vê-nê-xu-ê-la phát triển công nghiệp tương đối toàn diện.
• Các nước khu vực An-đét và eo đất Trung Mĩ: phát triển công nghiệp khai khoáng.
• Các nước trong vùng biển Ca-ri-bê: phát triển công nghiệp thực phẩm và sơ chế nông sản.

Câu 2: Sự phân bố sản xuất của một số ngành công nghiệp chủ yếu ở Trung và Nam Mĩ:

• Bra-xin, Ac-hen-ti-na, Chi-lê và Vê-nê-xu-ê-la: cơ khí chế tạo, lọc dầu, hoá chất, dệt, thực phẩm…
• Các nước ở khu vực An-đét và eo đất Trung Mĩ: công nghiệp khai khoáng. 
• Các nước trong vùng biển Ca-ri-bê: sơ chế nông sản, chế biến thực phẩm (sản xuất đường, đóng hộp hoa quả…)

Câu 3: Phải đặt vấn đề bảo vệ rừng A-ma-dôn vì đây là lá phổi của thế giới, nếu cứ khai thác rừng A-ma-dôn thiếu quy hoạch khoa học sẽ làm môi trường rừng A-ma-dôn bị hủy hoại dần, ảnh hưởng tới khí hậu khu vực và toàn cầu.

Bài tập: Tổng hợp câu hỏi ôn tập và câu trả lời bài 41, 42, 43, 44, 45 về khu vực Trung và Nam Mĩ

Câu 1: Đặc điểm của eo đất Trung Mĩ và quần đảo Ăng-ti:

• Eo đất Trung Mĩ phần lớn là núi và cao nguyên, nhiều núi lửa, đồng bằng nhỏ hẹp ven biển.
• Quần đảo Ăng ti có hình vòng cung, nhiều núi cao, đồng bằng nằm ven biển

Câu 2: Nam Mĩ có 3 khu vực địa hình:

• Phía Tây: Cao nguyên đồ sộ nhất, cao TB: 3000 – 5000m => Cảnh quan thay đổi từ Bắc xuống Nam, từ thấp lên cao.
• Ở giữa: rộng lớn (đồng bằng Ô ri no co, Amazon, Pampa, Laplata) => rừng rậm bao phủ, vựa lúa và vùng chăn nuôi lớn.
• Phía Đông: sơn nguyên Guyana, Brazin lâu đời, cắt xẻ mạnh, => rừng rậm nhiệt đới ẩm.

Câu 3: So sánh đặc điểm địa hình Nam Mĩ với đặc điểm địa hình Bắc Mĩ:

- Nam Mĩ và Bắc Mĩ có cấu trúc địa hình đơn giản

- Tuy nhiên vẫn có sự khác nhau:

• Bấc Mĩ phía đông là núi già >< Nam Mĩ phía đông là cao nguyên
• Hệ thống Coóc-đi-e chiếm 1/2 lục địa Bắc Mĩ  >< Hệ thống An-đét chỉ chiếm phần nhỏ diện tích Nam Mĩ.
• Bắc Mĩ, đồng bằng trung tâm cao ở phía bắc, thấp dần về phía nam >< Nam Mĩ là chuỗi các đồng bằng nối với nhau (đồng bằng thấp). 

Câu 4: Đặc điểm của địa hình phía Tây của khu vực Nam Mĩ:

Dãy núi trẻ An-đét, Độ cao trung bình từ 3000 – 5000 m, một số đỉnh vượt 6000m, băng tuyết bao phủ quanh năm. Giữa các dãy núi là thung lũng và cao nguyên rộng (Trung An-đét). Thiên nhiên thay đổi (Bắc xuống Nam, thấp lên cao)

Câu 5: Các kiểu khí hậu ở Trung và Nam Mĩ: Khí hậu xích đạo, cận xích đạo, nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn hòa.

  Nguyên nhân: Lãnh thổ trải dài từ chí tuyến Bắc đến gần đầu vòng cực Nam, hệ thống núi đồ sộ

Câu 6: Dải đất duyên hải phía tây của An-đét lại có hoang mạc vì: Ảnh hưởng của dòng biển lạnh Pê-ru

=> Hơi nước từ biển vào gặp lạnh bị ngưng đọng thành sương mù, vào trong đất liền không gây mưa (không khí đã mất hơi nước).

Câu 7: Kiểu môi trường chính ở Trung và Nam Mỹ: Rừng thưa và xa van, Thảo nguyên khô, Rừng xích đạo và Hoang mạc A-ta-ca-ma.

Câu 8: Lịch sử Trung và Nam Mỹ được chia làm 4 thời kì lớn: Trước 1492 người Anh Điêng sinh sống; Từ XVI đến XIX thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha xâm chiếm, đô hộ; Từ đầu XIX - CTTG 2 Trung và Nam Mĩ đấu tranh giành độc lập, Từ CTTG2 đến nay, Trung và Nam Mĩ liên kết đấu tranh chống sự lệ thuộc vào nước ngoài.

Câu 9: Đặc điểm đô thị hóa ở Trung và Nam Mỹ: tốc độ cao dẫn đầu thế giới trong khi nền kinh tế còn chậm phát triển. Tỉ lệ dân ở đô thị chiếm 75%. 

=> Xao –Paolô, Riô-đê Gia-nê-rô, Bu-ê-nôt-Ai-ret là các đô thị lớn

- Sự khác nhau trong quá trình đô thị hóa:

• Bắc Mĩ: đô thị hoá gắn liền với quá trình công nghiệp hoá.
• Trung và Nam Mĩ: đô thị hoá tự phát, gây nhiều hậu quả nặng (việc làm, ô nhiễm môi trường đô thị)

Câu 10: Các hình thức sở hữu phổ biến trong nông nghiệp ở Trung và Nam Mỹ gồm: đại điền trang, tiểu điền trang và ở hữu của tư bản nước ngoài.

• Đại điền trang: > 5% dân, > 60% diện tích => mô lớn, canh tác theo lỗi quảng canh, năng suất thấp.
• Tiểu điển trang: quy mô nhỏ, sở hữu các hộ nông dân.
• Sở hữu của tư bản nước ngoài: trồng trọt, chăn nuôi, xây dựng các cơ sở chế biến nông sản xuất khẩu (tư bản Hoa Kì, Anh).

Câu 11: Sư bất hợp lí trong việc sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mỹ

Đất đai nằm trong tay địa chủ và các công ti tư bản nước ngoài. Người nông dân Trung và Nam Mĩ chỉ sở hữu những mảnh đất bé nhỏ, phải đi làm thuê.

=> Kìm hãm sự phát triển nông nghiệp, người dân lệ thuộc vào các đại điền chủ. Diện tích lớn của đại điền chủ canh tác theo lối quảng canh, năng suất thấp.

Câu 12: Trồng trọt, chăn nuôi và đánh cá ở Trung và Nam Mỹ:

• Ngành trồng trọt mang tính độc canh: mía, bông, cà phê hay ở Nam Mỹ trồng chuối, cao cao… (Ở eo đất Trung Mỹ)
• Một số nước xuất khẩu lúa mì nhưng còn phải nhập lương thực.
• Trung và Nam Mỹ phát triển mạnh chăn nuôi bò thịt, bò sữa, cừu, lạc đà…nhờ nhiều đồng cỏ tươi tốt. 
• Ở Pê-ru có ngành đánh bắt cá biển với sản lượng cao trên thế giới.

Câu 13: Những khó khăn trong sự phát triển công nghiệp khu vực Trung và Nam Mỹ là thiếu vốn, phụ thuộc nước ngoài, nợ nần nhiều do sử dụng vốn vay thiếu hiệu quả.

Câu 14: Vai trò của rừng A-ma-dôn là dự trữ sinh vật quí giá, nhiều tài nguyên,, điều hoà khí hậu cân bằng sinh thái toàn, giàu tiềm năng phát triển kinh tế.

=> Hậu quả của khai thác rừng A-ma-dôn: mất cân bằng sinh thái và biến đổi khí hậu.

Phần III. Hướng dẫn trả lời chi tiết

Câu 1: Dựa vào hình 45.1, ta thấy phân bố sản xuất của các ngành công nghiệp chủ yếu ở khu vực Trung và Nam Mĩ không giống nhau. 

 Mỗi khu vực, mỗi vùng đều có những thế mạnh nhất định. Cụ thể như sau:

- Các nước công nghiệp mới như Bra-xin, Ác-hen-ti-na, Chi-lê, Vê-nê-xu-ê-la

=> Các nước này phát triển công nghiệp tương đối toàn diện.

- Các nước khu vực An-đét và eo đất Trung Mĩ thì phát triển công nghiệp khai khoáng.

- Đối với các nước trong vùng biển Ca-ri-bê thì phát triển công nghiệp thực phẩm và sơ chế nông sản.

Câu 2: Sự phân bố sản xuất của một số ngành công nghiệp chủ yếu ở Trung và Nam Mĩ được thể hiện như sau:

– Bra-xin, Ac-hen-ti-na, Chi-lê và Vê-nê-xu-ê-la là những nước công nghiệp mới có nền kinh tế phát triển nhất trong khu vực.

=> Các ngành công nghiệp chủ yếu là cơ khí chế tạo, lọc dầu, hoá chất, dệt, thực phẩm…

– Các nước ở khu vực An-đét và eo đất Trung Mĩ phát triển mạnh công nghiệp khai khoáng. 

=> Đa số các xí nghiệp khai thác khoáng sản lớn đều do các công ti tư bản nước ngoài nắm giữ.

– Ở các nước trong vùng biển Ca-ri-bê phát triển công nghiệp thực phẩm và sơ chế nông sản như sản xuất đường, đóng hộp hoa quả…

Câu 3: Đặt vấn đề bảo vệ rừng A-ma-dôn vì nó đóng vai trò rất quan trọng đối với khu vực và toàn thế giới:

- Rừng A-ma-dôn là lá phổi của thế giới, một vùng dự trữ sinh học quý giá. 

- Nếu con người không có ý thức và không đặt vấn đề bảo vệ rừng mà cứ khai thác rừng A-ma-dôn thiếu quy hoạch khoa học sẽ làm môi trường rừng A-ma-dôn bị hủy hoại dần

=> Ảnh hưởng tới khí hậu khu vực và toàn cầu.

Bài tập: Tổng hợp câu hỏi ôn tập và câu trả lời bài 41, 42, 43, 44, 45 về khu vực Trung và Nam Mĩ

Câu 1: Những đặc điểm của eo đất Trung Mĩ và quần đảo Ăng-ti là:

* Đặc điểm Eo đất Trung Mĩ:

- Địa hình phần lớn là núi và cao nguyên

- Có nhiều núi lửa hoạt động

- Có đồng bằng nhỏ hẹp ven biển

* Đặc điểm Quần đảo Ăng ti

- Có hình vòng cung

- Các đảo có nhiều núi cao

- Đồng bằng nằm ven biển

Câu 2: Nam Mĩ có 3 khu vực địa hình là phía Tây, ở giữa và phía Đông. Đặc điểm cụ thể của 3 khu vực địa hình như sau:

- Phía Tây:

• Cao nguyên đồ sộ nhất châu Mĩ, cao trung bình từ 3000 – 5000m, nhiều núi xen kẽ cao nguyên và thung lũng.
• Cảnh quan thay đổi từ Bắc xuống Nam, từ thấp lên cao rất phức tạp.

- Ở giữa:

• Rộng lớn gồm đồng bằng Ô ri no co, Amazon, Pampa, Laplata
• Rừng rậm bao phủ, là vựa lúa và vùng chăn nuôi lớn của Nam Mĩ.

- Phía Đông:

• Gồm sơn nguyên Guyana, Brazin hình thành lâu đời, bị bào mòn cắt xẻ mạnh.
• Rừng rậm nhiệt đới ẩm.

Câu 3: Điểm giống và khác nhau của cấu trúc địa hình Bắc Mĩ và Nam Mĩ

* Về điểm giống nhau : Nam Mĩ và Bắc Mĩ có cấu trúc địa hình đơn giản: 

- Phía tây là núi trẻ

- Ở giữa đồng bằng 

- Phía đông là cao nguyên hoặc núi thấp.

* Về sự khác nhau: 

- Bắc Mĩ phía đông là núi già trong khi Nam Mĩ phía đông là cao nguyên.

- Hệ thống dãy núi:

• Bắc Mĩ: hệ thống núiCoóc-đi-e chiếm 1/2 lục địa Bắc Mĩ.
• Nam Mỹ: hệ thống An-đét chỉ chiếm phần nhỏ diện tích Nam Mĩ.

- Hệ thống đồng bằng:

• Bắc Mĩ, đồng bằng trung tâm cao ở phía bắc, thấp dần về phía nam.
• Nam Mĩ là một chuỗi các đồng bằng nối với nhau, chủ yếu là đồng bằng thấp.

Câu 4: Đặc điểm của địa hình phía Tây của khu vực Nam Mĩ:

- Phía Tây của Nam Mĩ là dãy núi trẻ An-đét. Đây là miền núi trẻ, cao và đồ sộ nhất ở Châu Mĩ.

- Độ cao trung bình từ 3000 – 5000 m, một số đỉnh vượt 6000m, có băng tuyết bao phủ quanh năm.

- Giữa các dãy núi là thung lũng và cao nguyên rộng như cao nguyên Trung An-đét.

- Thiên nhiên thay đổi từ Bắc xuống Nam và từ thấp lên cao rất phức tạp.

Câu 5: Khu vực Trung và Nam Mĩ có gần đủ các kiểu khí hậu trên Trái Đất đó là:

- Khí hậu xích đạo

- Khí hậu cận xích đạo

- Khí hậu cận nhiệt đới

- Khí hậu nhiệt đới

- Khí hậu ôn đới

* Nguyên nhân có các kiểu khí hậu đó là do:

- Lãnh thổ trải dài từ chí tuyến Bắc đến gần đầu vòng cực Nam

- Ngoài ra còn có hệ thống núi đồ sộ ở phía Tây

- Đặc biệt, kiểu khí hậu xích đạo và cận xích đạo chiếm diện tích lớn.

Câu 6: Dải đất duyên hải phía tây của An-đét lại có hoang mạc.

* Do ảnh hưởng của dòng biển lạnh Pê-ru. Bởi vì:

- Dòng biển lạnh Pê-ru là dòng biển chạy sát bờ phía tây, hơi nước từ biển vào gặp lạnh bị ngưng đọng thành sương mù. 

- Khi vào trong đất liền, không khí đã mất hơi nước, không gây mưa

=> Từ đó tạo điều kiện cho hoang mạc hình thành.

Câu 7: Các kiểu môi trường chính ở Trung và Nam Mỹ bao gồm:

- Rừng thưa và xa van phát triển ở vùng trung tâm và phía Tây sơn nguyên Bra-xin.

- Thảo nguyên khô phát triển trên cao nguyên phía Đông An-đet thuộc Ac-hen-ti-na.

- Rừng xích đạo điển hình nhất trên thế giới bao phủ đồng bằng A-ma-dôn.

- Hoang mạc A-ta-ca-ma ven biển phía Tây An-đet.

Câu 8: Bởi vì các nước Trụng và Nam Mỹ đều phải trải qua quá trình đấu tranh lâu dài giành độc lập chủ quyền. Lịch sử Trung và Nam Mỹ được chia 4 thời kì lớn như sau:

- Trước 1492, người Anh Điêng sinh sống

- Từ thế kỉ XVI đến XIX thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha xâm chiếm, đô hộ.

- Từ đầu thế kỉ XIX đến chiến tranh thế giới thứ 2, các nước Trung và Nam Mĩ đấu tranh giành độc lập nhưng vẫn bị phụ thuộc vào Hoa Kì.

- Từ chiến tranh thế giới thứ hai đến nay, các nước Trung và Nam Mĩ liên kết đấu tranh chống sự lệ thuộc vào nước ngoài.

Câu 9: 

* Tuy Ở Bắc Mĩ, Trung và Nam Mĩ đều đang thực hiện quá trình đô thị hóa nhưng tính chất đô thị hóa ở hai khu vực này hoàn toàn khác nhau:

- Ở Bắc Mĩ: đô thị hoá gắn liền với quá trình công nghiệp hoá.

- Ở Trung và Nam Mĩ: đô thị hoá tự phát, không gắn liền với quá trình công nghiệp hoá 

=> Đô thị hóa ở Trung và Nam Mĩ gây nhiều hậu quả như việc làm, ô nhiễm môi trường đô thị.

Câu 10: Các hình thức sở hữu phổ biến trong nông nghiệp ở Trung và Nam Mỹ gồm: Đại điền trang, tiểu điền trang và sở hữu của tư bản nước ngoài

- Đại điền trang:

• Thuộc sở hữu của các đại điền chủ, chỉ chiếm dưới 5% số dân nhưng sở hữu trên 60% diện tích.
• Quy mô lớn, canh tác theo lỗi quảng canh, năng suất thấp.

- Tiểu điển trang:

• Thuộc sở hữu của các hộ nông dân
• Quy mô nhỏ, trồng lương thực để tự túc

- Sở hữu của tư bản nước ngoài:

• Thuộc sở hữu của các công ty tư bản Hoa Kì, Anh
• Lập đồn điền để trồng trọt, chăn nuôi và xây dựng các cơ sở chế biến nông sản xuất khẩu.

Câu 11: Trong chế độ sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mĩ có nhiều sự bất hợp lí như sau:

- Đất đai phần lớn nằm trong tay địa chủ và các công ti tư bản nước ngoài. 

- Các đại điền chủ chỉ chiếm chưa tới 5% số dân nhưng sở hữu trên 60% diện tích đất đai canh tác và đồng cỏ chăn nuôi.

- Người nông dân Trung và Nam Mĩ chỉ sở hữu những mảnh đất bé nhỏ

- Một bộ phận lớn nông dân không có ruộng đất, phải đi làm thuê.

=> Chính sự bất hợp lí này đã làm kìm hãm sự phát triển nông nghiệp:

- Người dân không có điều kiện cải tiến kĩ thuật canh tác, bị lệ thuộc vào các đại điền chủ trong khi trên diện tích lớn của đại điền chủ canh tác theo lối quảng canh, năng suất thấp. 

- Nông nghiệp Trung và Nam Mĩ vừa xuất khẩu nông sản nhiệt đới, vừa nhập khẩu lương thực.

Câu 12: Ngành trồng trọt, chăn nuôi và đánh cá ở Trung và Nam Mỹ:

* Ngành trồng trọt ở Trung và Nam Mỹ: 

- Mang tính chất độc canh

- Mỗi quốc gia trồng một vài loại cây để để xuất khẩu. 

- Cụ thể như sau:

• Ở eo đất Trung Mỹ trồng mía, bông, cà phê hay ở Nam Mỹ trồng chuối, cao cao… 
• Khu vực có một số nước xuất khẩu lúa mì, tuy nhiên nhiều nước vẫn còn phải nhập lương thực

* Ngành Chăn nuôi và đánh cá ở Trung và Nam Mỹ:

- Trung và Nam Mỹ phát triển mạnh chăn nuôi bò thịt, bò sữa, cừu, lạc đà…nhờ nhiều đồng cỏ tươi tốt. 

- Ở Pê-ru có ngành đánh bắt cá biển với sản lượng cao trên thế giới.

Câu 13: Những khó khăn trong sự phát triển công nghiệp khu vực Trung và Nam Mỹ như sau:

- Thiếu vốn đầu tư

- Phụ thuộc vào nước ngoài về vốn

- Sử dụng vốn vay thiếu hiệu quả.

- Nợ nần nước ngoài ngày càng nhiều, ảnh hưởng nền kinh tế trong nước.

Câu 14: Vai trò của rừng A-ma-dôn rất quan trọng:

- Rừng A-ma-dôn là lá phổi của thế giới, một vùng dự trữ sinh học quý giá. 

- Là nguồn dự trữ nước để điều hoà khí hậu cân bằng sinh thái toàn cầu.

- Trong rừng có nhiều tài nguyên, khoáng sản.

- Nhiều tiềm năng phát triển kinh tế.

* Nếu con người không có ý thức và không đặt vấn đề bảo vệ rừng mà cứ khai thác rừng A-ma-dôn thiếu quy hoạch khoa học sẽ làm môi trường rừng A-ma-dôn bị hủy hoại dần như:

- Làm ất cân bằng hệ sinh thái

- Làm biến đổi khí hậu toàn cầu