Giải KHTN 8 sách VNEN bài 33: Tài nguyên thiên nhiên

A. Hoạt động khởi động

Câu hỏi thảo luận:

+ Tài nguyên thiên nhiên là gì?

+ Nêu vai trò của tài nguyên thiên nhiên.

Trả lời:

Tài nguyên thiên nhiên là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng cho cuộc sống.

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Các dạng tài nguyên thiên nhiên

* Thảo luận nhóm hoàn thành các câu hỏi sau:

+ Đặc điểm chung của các loại tài nguyên thiên nhiên đã được kể tên trong trò chơi "Ai nhanh nhất, ai đúng nhất".

+ Tiêu chí phân loại, sắp xếp các loại tài nguyên thiên nhiên thành các nhóm. có cách phân loại nào khác ngoài những cách đó?

+ Điền cụm từ thích hợp vào chỗ chấm trong bảng sau:

+ Tài nguyên đất là tài nguyên tái sinh hay không tái sinh? vì sao?

Trả lời:

* Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu gồm:

- Tài nguyên không tái sinh (than đá, dầu lửa, ...) là dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ cạn kiệt

- Tài nguyên tái sinh là dạng tài nguyên khi sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi (tài nguyên sinh vật, đất, nước, ...)

- Tài nguyên vĩnh cửu (năng lượng mặt trời, gió, sóng, thủy triều, ...) được nghiên cứu sử dụng ngày một nhiều, thay thế dần các dạng năng lượng đang bị cạn kiệt và hạn chế được tình trạng ô nhiễm môi trường

* Ngoài ra có thể phân loại tài nguyên thiên nhiên theo tên và thành phần của nó: đất, nước, than, gió,...

- Điền cụm từ thích hợp vào chỗ chấm trong bảng sau:

1. Không tái sinh

2. Phục hồi

+ Tài nguyên đất là tai nguyên tái sinh vì nó có thể phục hồi nếu sử dụng hợp lí

2. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

* Câu hỏi thảo luận

- Vì sao bảo vệ rừng lại góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên nước và các tài nguyên khác?

- Hậu quả của việc chặt phát và đốt rừng.

- Ở một số tỉnh miền núi, việc làm ruộng bậc thang có ý nghĩa gì?

- kể tên một số rừng ở nước ta đang được bảo vệ tốt. 

- kể tên một số địa phương ở nước ta có mỏ khoảng sản.

- Nêu một số vùng biển có biểu hiện ô nhiễm. Hậu quả của nó.

- Thế nào là sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên? Vì sao phải sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên?

Trả lời:

- Rừng có mối quan hệ chặt chẽ với các tài nguyên khác. Bởi vì trogn chuỗi thức ăn thì thực vật là sinh vật bắt đầu. Do đó nó ảnh hưởng tới tất cả các sinh vật còn lại cũng như môi trường. 

=> Bảo vệ rừng lại góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên nước và các tài nguyên khác

- Chặt phát và đốt rừng gây mất đi mắt xích đầu tiên trong chuỗi thức ăn, mất nơi ở của các sinh vật, rửa trôi, xói mòn, sạt lở,...

- Ruộng bậc thang giúp cho việc hạn chế rửa trôi và xói mòn đất, canh tác tốt hơn trên miền núi.

- Một số rừng nước ta đang được bảo vệ tốt: Vườn quốc gia Giao Thủy, Rừng U Minh, VQG Cúc phương,..

- Một số địa phương có mỏ khoáng sản: Quảng Ninh, Sơn La, Tây Nguyên,..

- Một số biển ô nhiễm: Hải phòng, Cửa Lò, Thanh Hóa,...

=> Làm cho các sinh vật biển không tồn tại được, gây ô nhiễm nguồn nước và bệnh tật cho sinh vật và con người.

- Tài nguyên thiên nhiên không phải vô tận, chúng ta cần phải sử dụng một cách tiết kiệm và hợp lí

- Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên là hình thức sử dụng vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, vừa bảo đảm duy trì lâu dài các nguồn tài nguyên cho các thế hệ mai sau

3. Chu trình nước trên Trái Đất

+ Nước trên Trái Đất có ở đâu? Sự phân bố nước ở các vùng địa lí khác nhau?

+ Nêu đặc điểm nguồn tài nguyên nước ở Việt Nam.

Trả lời:

• Nước có ở khắp mọi nơi trên Trái Đất. tuy nhiên, nước tập trung nhiều ở vùng biển, sông, hồ; còn có trong đất.
• Ở Việt Nam, nguồn nước đang có dấu hiệu cạn kiệt và ô nhiễm.

C. Hoạt động luyện tập

Bài 1. Các em rút ra những nhận xét gì từ các bảng số liệu sau?

Trả lời:

* Nhận xét

• Hiện nay, đất đang được sử dụng triệt để và phần lớn thuộc đất nông nghiệp và lâm nghiệp.
• Nhìn chung cả nước diện tích rừng bị chặt phá đang giảm xuống rõ rêt. Tuy nhiên, tỉ lệ này còn cao rơi vùng vùng Trung du và miền núi phía Bắc, Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung.

Bài 2. kể tên một số nguồn năng lượng đã và đang sử dụng ở Việt Nam.

Trả lời:

Một số nguồn năng lượng sử dụng ở Việt Nam: điện, nhiệt, mặt trời, khí đốt, than đốt, ....

Bài 3. Nêu nhiệm vụ của học sinh trong việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

Trả lời:

- Mỗi học sinh cần ý thức được vai trò và trách nhiệm của mình trong việc gìn giữ và cải tạo thiên nhiên

• Tham gia các hoạt động bảo vệ thiên nhiên
• Tuyên truyền với mọi người xung quanh có ý thức và hành động bảo vệ thiên nhiên.

D. Hoạt động vận dụng

Bài 1. Tìm hiểu nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước ở địa phương và cách khắc phục.

Trả lời:

Bài 2. Thiết kế poster tuyên truyền việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên/phản đối hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên lãng phí, không hiệu quả.

Trả lời:

Poster cần có các nội dung:

• Tiêu đề
• Thực trạng việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên ở địa phương (nên có hình ảnh cụ thể)
• Hậu quả
• Biện pháp, lời tuyên truyền

E. Hoạt đông tìm tòi mở rộng

Tìm kiếm, thu thập tư liệu về thực trạng sử dụng, khai thác tài nguyên thiên nhiên từ mạng internet, thực tế,..