Giải lịch sử 11 bài 15: Phong trào cách mạng ở Trung Quốc và Ấn Độ (1918 – 1939)

Ý nghĩa của phong trào Ngũ Tứ đối với cách mạng Trung Quốc:

• Giai cấp công nhân trở thành một lực lượng cách mạng độc lập. Là giai cấp có khả năng lãnh đạo cách mạng Trung Quốc giành thắng lợi.
• Đánh dấu bước chuyển từ Cách mạng dân chủ tư sản kiểu cũ sang Cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới.
• Tạo điều kiện thuận lợi để truyền bá chủ nghĩa Mác – Lê Nin vào Trung Quốc, dẫn tới sự thành lập của Đảng cộng sản Trung Quốc.

Diễn biến của nội chiến Quốc – Cộng (1927 0 1937):

• Quân đội Tưởng Giới Thạch tổ chức 5 cuộc vây quét lớn vào căn cứ cách mạng của Đảng Cộng sản nhưng đều bị thất bại.
• Để bảo toàn lực lượng, tháng 10/1934 Hồng Quân công nông thực hiện cuộc "vạn lí trường chinh" rút khỏi căn cứ cách mạng, tiến lên phía bắc.
• Tháng 1/1935 Mao Trạch Đông trở thành người lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc.
• Tháng 7/1937, Nhật xâm lược Trung Quốc, Đảng cộng sản đề nghị Quốc dân đảng đình chỉ nội chiến đê chống Nhật.

Giai đoạn 1918 – 1929

• Nguyên nhân: Hậu quả của chiến tranh thế giới thứ nhất => Mâu thuẫn xã hội căng thẳng.
• Phong trào độc lập những năm 1918 – 1922:
• Mục tiêu: Chống Anh.
• Lãnh đạo: Đảng Quốc Đại đứng đầu là M.Gan-di.
• Biện pháp: Hoà bình, không dùng bạo lực: biểu tình, bãi công...
• Lực lượng: Nông dân, công nhân, thị dân.

=>Tháng 12 năm 1925 Đảng Cộng sản ấn Độ thành lập.

Giai đoạn 1929 – 1939:

• Nguyên nhân: Hậu quả nặng nề của khủng hoảng kinh tế thế giới.
• Phong trào độc lập những năm 30:
• Mục tiêu: Chống Anh.
• Lãnh đạo: Đảng Quốc Đại đứng đầu là M.Gan-di.
• Biện pháp: hoà bình, không dùng bạo lực: các chiến dịch bất hợp tác
• Lực lượng: Các lực lượng chính trị liên kết thành mặt trận thống nhất.

Do hậu quả nặng nề của cuộc khủng hoảng 1929 - 1933 lại làm bùng lên làn sóng đấu tranh mới ở Ấn Độ.

Nét chính của phong trào đấu tranh của Ấn Độ thời kỳ (1929 - 1939):

• Đầu năm 1930 bất hợp tác với thực dân Anh ,Gan-đi thực hiện đi bộ dài 300 km để phản đối chính sách độc quyền muối của thực dânAnh..
• Tháng 12 -1931 chiến dịch bất hợp tác mới được mọi người ủng hộ.
• Để đối phó, thực dân Anh tăng cường khủng bố, đàn áp, thực hiện chính sách mua chuộc, chia rẽ hàng ngũ cách mạng. Tuy nhiên, phong trào vẫn diễn ra sôi động.,liên kết tất cả các lực lượng để hình thành Mặt trần thống nhất
• Tháng 9/1939 Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, phong trào cách mạng ở Ấn Độ chuyển sang thời kỳ mới.

Giai cấp lãnh đạo của cách mạng Ấn Độ chính là Đảng Quốc Đại mà đứng đầu là M. Gan – đi, một lãnh tụ có uy tín và có ảnh hưởng lớn đối với nhân dân Ấn Độ.

Con đường đầu tranh bằng cách biện pháp hòa bình, không sử dụng bạo lực (như biểu tình hòa bình, bãi công ở các nhà máy, công sở, bãi khóa ở các trường học…Phong trào bất bại, bất hợp tác …được nhân dân đồng lòng ủng hộ. Tháng 12/1925 Đảng Cộng Sản Ấn Độ ra đời thúc đẩy làn sóng đấu tranh chống thực dân Anh của nhân dân Ấn Độ.

Cuộc đời và hoạt động của Mao Trạch Đông:

• Mao Trạch Đông sinh ngày 26 tháng 12 năm 1893, mất ngày 9 tháng 9 năm 1976. Ông là Chủ tịch Đảng Cộng sản Trung Quốc từ năm 1943 đến khi qua đời.
• Dưới sự lãnh đạo của Mao trạch Đông, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã giành thắng lợi trong cuộc nội chiến với Quốc Dân Đảng, lập nên nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHNDTH) năm 1949 và trở thành đảng cầm quyền ở Trung Quốc.
• Mao Trạch Đông là người có công trong việc gần như thống nhất được Trung Quốc, đưa Trung Quốc thoát khỏi ách áp bức của ngoại bang kể từ cuộc Chiến tranh Nha phiến cuối thế kỷ 19….

Cuộc đời và hoạt động của M.Gan –đi:

• M. Gan-đi (1869 - 1948), là nhà yêu nước Ấn Độ (tâm hồn vĩ đại) và được nhân dân gọi là "thánh, là lãnh tụ Đảng Quốc đại với đường lối đấu tranh bất bạo động.
• Ông sinh ra trong một gia đình khá giả, tốt nghiệp ngành luật ở Anh đã từng làm cố vấn luật cho một công ti ở Nam Phi và tham gia vào hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc và chủ nghĩa thực dân.
• Năm 1915, ông về nước vận động phong trào đấu tranh bất bạo động chống thực dân Anh. Sau khi Ấn Độ giành được độc lập (1947), ông đã ra sức hoạt động để ngăn chặn chiến tranh "huynh đệ tương tàn" giữa người Hồi giáo và Ấn Độ giáo. Ngày 30-1-1948, Gan-đi bị một phần tử phản động ám sát.