KHỞI ĐỘNG
Câu hỏi: Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, quân và dân Củ Chi đã đào hệ thống đường hầm ngầm trong lòng đất. Theo em, hệ thống đường hầm ngầm trong Địa đạo Củ Chi được đào để làm gì? Công trình này gắn liền với những câu chuyện lịch sử nào?
Đáp án:
Hệ thống đường hầm ngầm trong Địa đạo Củ Chi đã được đào ra với mục tiêu chính là làm căn cứ và nơi trú ẩn cho quân và dân trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước tại miền Nam Việt Nam trong thập kỷ 1960 và 1970.
Công trình gắn với cuộc kháng chiến chống Pháp, giai đoạn năm 1946 – 1948
KHÁM PHÁ
1. Vị trí địa lý và cấu trúc của địa đạo
Câu 1: Quan sát lược đồ hình 1, em hãy xác định vị trí địa lý của Địa đạo Củ Chi.
Đáp án:
Vị trí địa đạo nằm sâu dưới lòng đất khoảng 3- 10m dài khoảng 250km.Tại huyện Củ Chi, thuộc tỉnh Hồ Chí Minh. Đây là một khu vực nằm cách trung tâm thành phố Hồ Chí Minh khoảng 40-50 km về phía tây bắc.
Câu 2: Đọc thông tin và quan sát các hình 2,3, em hãy:
- Kể tên một số công trình tiêu biểu trong Địa đạo Củ Chi.
- Mô tả một công trình mà em ấn tượng nhất.
Đáp án:
- Một số công trình tiêu biểu như: chiến hào, kho cất giấu lương thực, bếp ăn, giếng nước, phòng ở, phòng làm việc, bệnh xá…
- Công trình mà em ấn tượng nhất trong Địa đạo Củ Chi chắc chắn là hệ thống đường hầm chạy dưới lòng đất. Những con đường hầm này rất đặc biệt vì chúng rất nhỏ và hẹp, chỉ đủ cho một người đi bò, và có nhiều phòng nhỏ dùng để trú ẩn, sản xuất, lưu trữ thực phẩm và vũ khí. Những người dân và chiến sĩ đã phải làm việc trong những điều kiện khó khăn và nguy hiểm, nhưng họ đã thể hiện sự sáng tạo và sự kiên nhẫn đáng kinh ngạc trong việc xây dựng và sử dụng hệ thống đường hầm này để bảo vệ đất nước khỏi cuộc xâm lược của quân đội Mỹ. Đó là một minh chứng rõ ràng về sự hy sinh và lòng dũng cảm của nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến tranh chống Mỹ, cứu nước.
2. CHUYỆN VỀ ĐỊA ĐẠO CỦ CHI
Câu hỏi: Đọc thông tin và các câu chuyện dưới đây, em hãy kể lại một câu chuyện về Địa đạo Củ Chi. Nêu cảm nghĩ của em về câu chuyện đó.
Đáp án:
- Kể lại câu chuyện: Cuộc chiến trong lòng đất
Đế quốc Mỹ đã dùng nhiều thủ đoạn để phá huỷ địa đạo, tiến hành nhiều cuộc càn quét hòng tìm ra vị trí các nắp hầm. Chúng dội hàng nghìn tấn bom, chất độc hoá học xuống Củ Chi hòng phá huỷ sự sống ở đây. Với tinh thần đấu tranh “một tấc không đi, một ly không rời” cùng lối đánh giặc mưu trí, sáng tạo, du kích và nhân dân Củ Chi đã đập tan mọi âm mưu của kẻ thù. Những hầm chông, bãi mìn tự chế của quân và dân Củ Chi đã trở thành nỗi ám ảnh của quân Mỹ. Để tiếp tế lương thực vào Địa đạo, đồng bào đã tìm ra những cách thức mà địch không thể ngờ đến như: độn nửa lon gạo vào búi tóc của phụ nữ, khoét rỗng cán cuốc rồi đổ gạo vào trong,... Chính sự chở che, đùm bọc của nhân dân cũng đã góp phần vào những chiến thắng vang dội của du kích Củ Chi. Củ Chi xứng đáng với danh hiệu “Đất thép thành đồng”.
- Suy nghĩ của em:
+ Cuộc chiến của nhân dân Nam Bộ tại địa đạo Củ Chi đã thể hiện lòng yêu nước; tinh thần đoàn kết, đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
+ Sự mưu trí, dũng cảm và sáng tạo của du kích và nhân dân Củ Chi đã đập tan mọi âm mưu của đế quốc Mỹ.
+ em cảm thấy sự hy sinh và sáng tạo của người dân Củ Chi rất đáng kinh ngạc. Họ đã sống trong môi trường khó khăn và nguy hiểm mà chúng ta khó có thể tưởng tượng, nhưng họ đã tồn tại và chiến đấu với sự kiên nhẫn và lòng dũng cảm. Đó là một bài học về sức mạnh của tinh thần con người và khả năng thích nghi trong điều kiện khó khăn nhất.
LUYỆN TẬP
Câu hỏi: Lập và hoàn thiện bảng về một số công trình tiêu biểu trong Địa đạo Củ chi ( theo gợi ý dưới đây).
Đáp án:
Tên công trình | Chức năng |
Hệ thống hầm ngầm | - Các hầm ngầm được dùng để: nghỉ ngơi; cứu thương; dự trữ vũ khí, lương thực; nơi họp bàn của bộ chỉ huy,… |
Bếp Hoàng Cầm | - Làm tan hoặc loãng khói bếp khi nấu ăn nhằm tránh bị kẻ địch phát hiện. |
Bộ chỉ huy vùng Củ Chi: | Đây là một trong những trung tâm quan trọng của quân đội Bắc Việt Nam, nơi quyết định các chiến lược quân sự và hoạt động chiến đấu. |
VẬN DỤNG
Câu hỏi: Hãy viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về Địa đạo Củ Chi.
Đáp án:
Địa đạo Củ Chi là một kỳ quan về nghệ thuật quân sự độc đáo của Việt Nam, thể hiện ý chí kiên cường, bất khuất của con người vùng “đất thép,” một trong những biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Kiến trúc địa đạo mang tính kế thừa và có giá trị về nhiều mặt, đặc biệt là về mặt nghệ thuật quân sự, chiến tranh nhân dân, với những sáng tạo kiệt xuất, đã phát triển đến đỉnh cao trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, mà cả thế giới phải ghi nhận. Hiện nay, tại Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi là nơi giáo dục truyền thống cách mạng, chủ nghĩa yêu nước, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tri ân công ơn to lớn của các anh hùng, liệt sỹ, đã chiến đấu, hy sinh trên vùng đất Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia Định trong hai cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc. Cảm nhận về Địa đạo Củ Chi là một hành trình lịch sử đầy cảm xúc và sự khâm phục đối với tinh thần của nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến tranh kháng chiến. Đó là một phần quan trọng của lịch sử đất nước và một hình ảnh đáng tự hào về sự bền bỉ và đoàn kết của người Việt Nam.