Soạn siêu ngắn công dân 8 CTST bài 1: Tự hào về truyền thống dân tộc Việt Nam

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy ghép các chữ cái chung nhóm màu thành những từ có ý nghĩa về truyền thống của dân tộc Việt Nam

Hướng dẫn giải:

Màu vàng: HIẾU HỌC

Màu xanh: HIẾU THẢO

Màu hồng: YÊU NƯỚC

KHÁM PHÁ

Câu 1: Em hãy chỉ ra những truyền thống của dân tộc Việt Nam được thể hiện trong bài đồng dao và các hình ảnh trên. Hãy nêu giá trị của những truyền thống đó.

Hãy nêu những truyền thống khác của dân tộc Việt Nam mà em biết

Hướng dẫn giải:

Những truyền thống của dân tộc Việt Nam được thể hiện:

• Uống nước nhớ nguồn

• Đánh giặc

• Hiếu học

• Nhân nghĩa

• Thương người

• Yêu thương, đùm bọc.

Bài đồng dao và hình ảnh thể hiện truyền thống dân tộc Việt Nam, mang giá trị lịch sử, văn hóa, xã hội và kinh tế, đóng vai trò quan trọng trong phát triển đất nước và hình thành phẩm chất tốt đẹp của người Việt Nam.

Câu 2:

- Em hãy cho biết những biểu hiện của lòng tự hào về truyền thống dân tộc qua việc làm của các nhân vật trong các trường hợp trên

- Em hãy kể những việc làm của bản thân và những người xung quanh trong việc thể hiện lòng tự hào về truyền thống của dân Việt Nam.

Hướng dẫn giải:

Những biểu hiện của lòng tự hào về truyền thống dân tộc:

• Trường hợp 1: Tổ chức Tết cổ truyền.

• Trường hợp 2: Dâng hương vua Hùng.

• Trường hợp 3: Tinh thần hiếu học.

Các hoạt động thể hiện lòng tự hào về truyền thống Việt Nam:

• Thi đua học tập để tặng thầy cô nhân ngày 20-10.

• Nghiên cứu về truyền thống văn hóa Việt Nam và đạt giải nhất.

• Tổ chức Tết cổ truyền và tảo mộ cùng gia đình.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ nói về truyền thống của dân tộc Việt Nam và giải thích ý nghĩa.

Hướng dẫn giải:

Các câu tục ngữ phổ biến trong văn hóa Việt Nam:

• "Lá lành đùm lá rách": Tinh thần đoàn kết, giúp đỡ người khác.

• "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây": Nhớ đến người đã tạo ra lợi ích cho mình.

• "Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ": Khó khăn của một người có thể ảnh hưởng đến người khác.

• "Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra": Trân trọng công lao và tình cảm của cha mẹ.

• "Nhiễu điều phủ lấy giá gương/ Người trong một nước thì thương nhau cùng": Tôn trọng, giúp đỡ, chia sẻ trách nhiệm trong cộng đồng.

• "Nghèo cho sạch, rách cho thơm": Giữ mình, giữ nhân cách trong sạch, không để cái nghèo làm mất đi giá trị tốt đẹp.

• "Tôn sư trọng đạo": Biết ơn và tôn trọng giáo viên

Câu 2: Em hãy đọc nhận định dưới đây và thực hiện yêu cầu

Trong cuộc chiến chống đại dịch Covid - 19, những giá trị tốt đẹp của văn hóa, con người Việt Nam ngày càng lan tỏa, chuyển hóa thành sức mạnh, tạo thành động lực để chúng ta vượt qua khó khăn, thực hiện "mục tiêu kép" vừa đẩy lùi được dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội.

- Em hãy trình bày giá trị của các truyền thống dân tộc Việt Nam được thể hiện trong đại dịch Covid - 19

- Em hãy nêu những việc làm cần thiết để giữ gìn, phát huy giá trị truyền thống của dân tộc Việt Nam.

Hướng dẫn giải:

Những giá trị truyền thống trong đại dịch Covid -19:

• Lá lành đùm lá rách

• Tương thân tương ái

• Đoàn kết

Để giữ gìn truyền thống dân tộc, thế hệ trẻ cần tham gia các lễ hội, trò chơi dân gian, đi thăm quan di tích lịch sử, đoàn kết, hiếu thảo, và góp phần vào công cuộc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và biển đảo của Việt Nam. Họ cũng cần lên án các hành vi xấu, học hỏi văn hoá, truyền thống của địa phương và đất nước, và tự hào về văn hoá dân tộc trước bạn bè quốc tế.

Câu 3: Em hãy đọc lời bài hát sau và trả lời câu hỏi

Theo em, vì sao tiếng Việt là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.

Em có suy nghĩ gì về một số bạn trẻ hiện nay thích dùng ngôn ngữ "chat", viết tắt tùy ý, biến âm một cách cảm tính, sai chính tả,...? Bản thân em đã giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt như thế nào?

Hướng dẫn giải:

Ngôn ngữ và lao động luôn là động lực phát triển của loài người. Ngôn ngữ còn tạo nên bản sắc văn hóa, phân biệt dân tộc. Tuy nhiên, ngôn ngữ chat đã và đang khiến cho Tiếng Việt mất đi sự giàu đẹp vốn có. Ngôn ngữ chat khiến cho trẻ em học sai cách viết và dần mất đi vốn từ. Việc lạm dụng ngôn ngữ chat cũng làm con người bị biến chất về nhận thức. Việc giới thiệu tiếng Việt và cách phát âm cho bạn bè nước ngoài là cách để giữ và lan tỏa vẻ đẹp tiếng Việt.

Câu 4: Em hãy cho biết việc làm sao sau đây thể hiện sự kế thừa, phát huy truyền thống của dân tộc. Vì sao?

a. Tích cực tìm hiểu lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.

b. Bắt chước theo thần tượng trong phim ảnh, mạng xã hội,.... thiếu sự chọn lọc.

c. Chê bai những người mặc trang phục truyền thống là không phù hợp.

d. Tìm hiểu và giới thiệu với bạn bè quốc tế về các trò chơi dân gian, lễ hội truyền thống, văn hóa ẩm thực của dân tộc Việt Nam.

e. Tham gia chương trình văn nghệ về chủ đề quê hương, đất nước, con người Việt Nam.

Hướng dẫn giải:

Việc làm thể hiện sự kế thừa, phát huy truyền thống của dân tộc: a, d, e

Học sinh cần tôn trọng, giữ gìn và phát triển các truyền thống tốt đẹp để xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, giữ được bản sắc dân tộc.

Câu 5: Em hãy viết đoạn văn bày tỏ lòng tự hào của bản thân đối với truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam và đề xuất những việc làm cụ thể để giữ gìn, phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam (truyền thống hiếu học, yêu nước, hiếu thảo...)

Hướng dẫn giải:

Bản sắc văn hóa dân tộc là giá trị cốt lõi của một nền văn hóa, tạo nên sức mạnh gắn kết cộng đồng và phân biệt sự khác nhau giữa các dân tộc. Giữ gìn và phát triển bản sắc văn hoá dân tộc là trách nhiệm của mỗi công dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Cần kế thừa và phát triển bản sắc văn hoá Việt Nam bằng cách kết hợp với những yếu tố văn hoá mới, tạo thành một nền văn hoá đa dạng nhưng vẫn thống nhất, đảm bảo được yêu cầu "hoà nhập nhưng không hoà tan" trong thời đại mới.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Em hãy tuyên truyền, quảng bá về truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam bằng những sản phẩm như: báo tường, đoạn phim ngắn, âm nhạc, ca dao, tục ngữ,...

Hướng dẫn giải:

Đây là những câu ca dao và tục ngữ:

• Đói lòng ăn đọt chà là. Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng.

• Giấy rách phải giữ lấy lề.

• Đi đâu mặc kệ đi đâu. Đến ngày giỗ Tết phải mau mà về.

• Con cò chết rũ trên cây, ...

• Mồng một thì Tết mẹ cha. ...

• Ai về Phú Thọ cùng ta, ...

• Dù ai buôn đâu, bán đâu, ...

• Cú kêu ba tiếng cứ kê