Giải chi tiết Khoa học 5 CTST bài 13 Sự sinh sản của thực vật có hoa

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Hoa có chức năng gì đối với thực vật?

Bài làm chi tiết:

Đối với thực vật, hoa có chức năng là cơ quan sinh sản.                                 

1. CƠ QUAN SINH SẢN CỦA THỰC VẬT CÓ HOA

Hoạt động khám phá

- Chỉ và nói tên cơ quan sinh sản của cây hoa hồng và cây hoa hướng dương trong các hình dưới đây

- Nói với bạn tên gọi tên gọi chung của hai cây hoa này. 

- Kể tên các cây có hoa mà em biết.

- Chỉ và nói nhị, nhuỵ của hoa đơn tính, hoa lưỡng tính.

Bài làm chi tiết:

- Cơ quan sinh sản của cây hoa hồng:

+ Cơ quan sinh sản đực: Nhị hoa.

+ Cơ quan sinh sản cái: Nhụy hoa.

- Cơ quan sinh sản của cây hoa hướng dương:

+ Cơ quan sinh sản đực: Nhị hoa chứa phấn hoa.

+ Cơ quan sinh sản cái: Nhụy hoa chứa bầu phấn.

- Tên gọi chung của hai loài hoa này là hoa lưỡng tính

- Dưới đây là một số cây có hoa phổ biến: Hoa hồng; Hoa cúc; Hoa lan; Hoa cẩm chướng; Hoa cẩm tú cầu; Hoa dạ yến thảo; Hoa huệ; Hoa sen.

- Nhị là cơ quan sinh dục đực, nhụy là cơ quan sinh sản cái. Hoa đơn tính chỉ có nhị hoặc nhụy. Hoa lưỡng tính có cả nhụy và nhị trên cùng 1 hoa.

Hoạt động khám phá

Chỉ và nói tên từng bộ phận của hoa và các bộ phận của nhị hoa, nhuỵ hoa.

Bài làm chi tiết:

• Hoa: Cuống hoa, đài hoa, cánh hoa, nhị/nhụy.

• Nhị hoa: Chỉ nhị, bao phấn chứa các hạt phấn.

• Nhụy hoa: Đầu nhụy, vòi nhụy, noãn, bầu nhụy.

Luyện tập, thực hành

- Sưu tầm một số hoa, quan sát, chỉ và nói đâu là nhị, đâu là nhụy, các bộ phận của nhị và nhụy.

- Phân loại các hoa đã sưu tầm được thành hai nhóm hoa đơn tính và hoa lưỡng tính.

- Vẽ sơ đồ và ghi chú tên các bộ phận của một hoa mà em quan sát được.

Bài làm chi tiết:

- Ví dụ: Hoa hồng, hoa sen, cẩm tú cầu, hoa bơ, hoa dưa hấu, hoa cây bí đao, hoa thuần thục

- Phân loại:

+ Hoa đơn tính: hoa bơ, hoa dưa hấu, hoa cây bí đao

+ Hoa lưỡng tính: Hoa hồng, hoa sen, cẩm tú cầu,

- Hoa lưỡng tính:

- Hoa đơn tính:

2. SỰ SINH SẢN CỦA THỰC VẬT CÓ HOA

Hoạt động khám phá

Quan sát hình, đọc thông tin và cho biết:

- Vai trò của nhị và nhuỵ trong thụ phấn, thụ tinh.

- Sau khi thụ tinh, hợp tử, noãn và bầu nhuỵ phát triển thành bộ phận nào của cây?

Bài làm chi tiết:

- Vai trò của nhị và nhuỵ trong thụ phấn, thụ tinh: Thụ phấn xảy ra khi đầu nhụy nhận được hạt phất từ nhị. Sau khi thụ phấn, hạt phấn nảy mầm thành ống phấn để đưa tế bào sinh dục đực đến kết hợp với tế bào sinh dục cái của noãn, tạo thành hợp tử.

- Sau khi thụ tinh, hợp tử phát triển thành phôi, noãn phát triển thành hạt, bầu nhụy phát triển thành quả chứa hạt.

Vận dụng

Đố em: Khi trồng dưa lưới, người ta dùng tăm bông hoặc cọ mềm lấy hạt phấn ra khỏi nhị của hoa đực và đưa vào đầu nhuỵ của hoa cái như hình 12. Giải thích vì sao phải làm như vậy.

Bài làm chi tiết:

Người ta dùng tăm bông hoặc cọ mềm lấy hạt phấn ra khỏi nhị của hoa đực và đưa vào đầu nhuỵ của hoa cái để:

+ Việc thụ phấn nhân tạo giúp đảm bảo rằng một lượng đủ phấn hoa được chuyển từ hoa đực sang hoa cái, tăng khả năng thành công của quá trình thụ phấn.

+ Thụ phấn nhân tạo có thể giúp tạo ra quả dưa lưới có chất lượng tốt hơn. Khi một lượng lớn phấn hoa được chuyển đến nhuỵ của hoa cái, khả năng thụ tinh trứng phôi sẽ tăng, tạo ra quả lớn và đều hơn.