Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề học tập Vật lí 11 bộ sách mới cánh diều CĐ 1 bài 3: Chuyển động trong trường hấp dẫn (P1). giáo án soạn ch1 t1ết, hướng dẫn học sinh hoạt động để tìm tò1, khám phá ra k1ến thức mới, vận dụng chúng vào v1ệc giải quyết các vấn đề của học tập và của thực tiễn cuộc sống. Mờ1 thầy cô kéo xuống tham khảo
Rõ nét về file powerpoint trình chiếu. => Xem thêm
Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…
Sau bài học này, HS sẽ:
Năng lực chung:
Năng lực vật lí:
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV chiếu hình ảnh vệ tinh Vinasat-1 (hình 3.1) cho HS quan sát và đặt vấn đề.
Vinasat-1 là vệ tinh viễn thông địa tĩnh đầu tiên của Việt Nam được phóng vào không gian ngày 18 tháng 4 năm 2008. Với khối lượng 2 637 kg và quay quanh Trái Đất ở độ cao trung bình là 35 786 km, Vinasat-1 có vùng phủ sóng rộng lớn gồm toàn bộ lãnh thổ Việt Nam và một phần các nước trong khu vực Châu Á, Châu Úc và Hawaii. Vinasat-1 mất đúng một ngày để thực hiện một vòng quay quanh Trái Đất.
- GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận: Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vệ tinh có vai trò gì trong chuyển động với quỹ đạo và chu kì quay đặc biệt này?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát hình ảnh và đưa ra câu trả lời.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 1 – 2 bạn ngẫu nhiên đứng dậy trình bày suy nghĩ của mình.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV tiếp nhận câu trả lời dẫn dắt HS vào bài: Để trả lời câu hỏi này chúng ra vào bài học ngày hôm nay: Bài 3: Chuyển động trong trường hấp dẫn.
Hoạt động 1. Rút ra công thức tính tốc độ và chu kì của vệ tinh trong trường hấp dẫn
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS |
DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chiếu hình ảnh lực hấp dẫn của Trái Đất đóng vai trò lực hướng tâm giữ vệ tinh chuyển động trên quỹ đạo (hình 3.2) cho HS quan sát và đặt vấn đề. Đối với vật quay quanh một hành tinh, lực hấp dẫn đóng vai trò là lực hướng tâm giữ vật đó trên quỹ đạo. - GV tổ chức cho HS nhắc lại các kiến thức về chuyển động tròn đều và vận dụng trong trường hợp vệ tinh chuyển động tròn đều quanh Trái Đất. - GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi, nghiên cứu SCĐ và trả lời các câu hỏi sau: + Câu hỏi 1 (SCĐ – tr18): Viết công thức tính lực hướng tâm tác dụng lên các vật chuyển động tròn đều. + Từ mối liên hệ giữa lực hướng tâm và lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vệ tinh, hãy rút ra biểu thức tính vận tốc của vệ tinh. - GV kết luận về công thức tính vận tốc của vệ tinh. - GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi, nghiên cứu SCĐ và trả lời các câu hỏi sau: + Viết công thức chu kì của vệ tinh chuyển động với tốc độ v trên quỹ đạo bán kính r. + Từ công thức tính vận tốc của vệ tinh, rút ra công thức tính chu kì của vệ tinh. + Hãy nêu mối liên hệ giữa chu kì với bán kính quỹ đạo r của vệ tinh. - GV kết luận về chu kì của vệ tinh. - Để củng cố kiến thức, GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi và trả lời nội dung Luyện tập (SCĐ – tr18,19) 1. Xác định tốc độ chuyển động của vệ tinh Vinasat-1 khi nó ở quỹ đạo có độ cao trung bình 35 786 km so với mặt đất. Biết rằng, Trái Đất có khối lượng 5,97.1024 kg và bán kính 6 370 km. Tốc độ này có phụ thuộc vào khối lượng của vệ tinh hay không? 2. Tính chu kì chuyển động của vệ tinh Vinsasat-1 dựa vào các thông số đã biết ở phần trên. Có nhận xét gì về kết quả tính được? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin SCĐ, quan sát hình ảnh, nhắc lại kiến thức đã học và trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời HS trả lời câu hỏi, đưa ra ý kiến của bản thân. - GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV đánh giá, điều phối thảo luận để hướng tới công thức tính vận tốc và chu kì của vệ tinh, tổng kết và chuyển sang nội dung mới. |
I. CHUYỂN ĐỘNG TRONG TRƯỜNG HẤP DẪN 1. Vận tốc của vệ tinh - Đối với vật quay quanh một hành tinh, lực hấp dẫn đóng vai trò là lực hướng tâm giữ vật đó trên quỹ đạo. *Trả lời Câu hỏi 1 (SCĐ – tr18) + Công thức lực hướng tâm tác dụng lên các vật chuyển động tròn đều:
- Vì lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vệ tinh đóng vai trò lực hướng tâm nên ta có: trong đó, M là khối lượng của Trái Đất và r là khoảng cách từ vệ tinh tới tâm Trái Đất. - Rút gọn biểu thức ta thu được công thức tính vận tốc quỹ đạo: 2. Chu kì của vệ tinh - Chu kì của vệ tinh chuyển động với tốc độ v trên quỹ đạo bán kính r được tính bằng công thức: - Từ công thức tính vận tốc quỹ đạo, ta có: - Mối liên hệ giữa chu kì với bán kính quỹ đạo r của vệ tinh: Bình phương chu kì của vệ tinh tỉ lệ thuận với lập phương bán kính quỹ đạo.
*Trả lời Luyện tập 1 (SCĐ – tr18) - Tốc độ chuyển động của vệ tinh Vinasat-1 là: *Trả lời Luyện tập 2 (SCĐ – tr19) - Chu kì chuyển động của vệ tinh Vinasat-1: = 1 ngày đêm.
|
Hoạt động 2. Giải thích sơ lược chuyển động và ứng dụng của vệ tinh địa tĩnh
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS |
DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia lớp thành các nhóm 4 – 5 HS. - GV chiếu hình ảnh vệ tinh địa tĩnh nhận tín hiệu từ trạm phát và truyền tới anten thu (hình 3.3) cho HS quan sát và giao nhiệm vụ cho các nhóm: Hãy tìm hiểu về đặc điểm chuyển động và ứng dụng của vệ tinh địa tĩnh. - GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, tìm hiểu thông tin trong SCĐ và báo cáo kết quả trước lớp. - GV kết luận về nội dung vệ tinh địa tĩnh. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin SCĐ, quan sát hình ảnh, thảo luận nhiệm vụ GV đưa ra. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện các nhóm trình bày nội dung vừa tìm hiểu. - GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV đánh giá, điều phối thảo luận để hướng tới nội dung vệ tinh địa tĩnh, tổng kết và chuyển sang nội dung mới. |
3. Vệ tinh địa tĩnh - Quỹ đạo địa tĩnh là quỹ đạo tròn ngay phía trên xích đạo Trái Đất (vĩ độ 00) cách mực nước biển trung bình 35 786 km. - Các vệ tinh ở quỹ đạo này quay với chu kì đúng bằng chu kì của Trái Đất quay quanh trục của nó (24h), vì thế, vệ tinh đứng yên tương đối so với mặt đất. - Người ta thường dùng các vệ tinh địa tĩnh làm vệ tinh viễn thông.
|
-------------------------Còn tiếp-----------------------------
Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Vật lí 11 Cánh diều, giáo án chuyên đề học tập Vật lí 11 Cánh diều CĐ 1 bài 3: Chuyển động trong trường, soạn giáo án chuyên đề Vật lí 11 cánh diều CĐ 1 bài 3: Chuyển động trong trường