BÀI 1: PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT MỘT ẨN
(20 câu)
Câu 1: Giải các phương trình sau:
a) b)
c) d) .
Trả lời:
a)
hoặc
hoặc
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
b)
Vì nên
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
c)
hoặc
hoặc
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là hoặc .
d) .
hoặc hoặc
hoặc hoặc
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
Câu 2: Tìm điều kiện xác định của các biểu thức sau:
a) b)
Trả lời:
a)
Điều kiện xác định:
b)
Điều kiện xác định:
Câu 3: Giải phương trình:
a) b)
Trả lời:
a)
hoặc
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là và .
b)
hoặc
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là và .
Câu 4: Giải các phương trình sau:
a) b)
Trả lời:
a)
Điều kiện xác định:
(Loại)
Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
b)
Điều kiện xác định:
(thỏa mãn)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
Câu 5: Bạn Minh giải phương trình như sau:
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
Theo em cách giải của bạn Minh đúng chưa? Nếu sai hãy sửa lại cho đúng.
Trả lời:
Cách giải của bạn Minh sai vì bạn không tìm điều kiện xác định của phương trình.
Điều kiện xác định: .
(Loại)
Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
Câu 1: Giải các phương trình sau:
a) ; b) ;
c) d) .
Trả lời:
a)
hoặc
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là và .
b)
hoặc
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là và .
c)
hoặc
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là và .
d)
hoặc hoặc
Vậy phương trình đã cho có ba nghiệm là và .
Câu 2: Cho phương trình:
Tìm giá trị tham số để phương trình có nghiệm .
Trả lời:
Thay vào phương trình, ta có:
hoặc
Vậy với hoặc thì phương trình đã cho có nghiệm là .
Câu 3: Giải các phương trình sau:
a); b) ;
c) d) .
Trả lời:
a)
hoặc
hoặc
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là và .
b)
Vì nên
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là và .
c)
Vì nên
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
d)
hoặc hoặc
hoặc hoặc
Vậy phương trình đã cho có ba nghiệm là và .
Câu 4: Giải các phương trình sau:
a) b)
c) d) .
Trả lời:
a)
Điều kiện xác định:
Ta có:
(Thỏa mãn)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
b)
Điều kiện xác định:
Ta có:
(Loại)
Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
c)
Điều kiện xác định:
Ta có:
(Thỏa mãn)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
d)
Điều kiện xác định:
Ta có:
hoặc
(TM) (Loại)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
Câu 5: Chứng minh các biểu thức sau xác định với mọi giá trị của :
a) b)
Trả lời:
a)
Điều kiện xác định:
Ta có:
Vậy biểu thức đã cho xác định với mọi giá trị của .
b)
Điều kiện xác định:
Ta có:
Vậy biểu thức đã cho xác định với mọi giá trị của .
Câu 6: Cho biểu thức:
a) Tìm sao cho với thì .
b) Tìm sao cho với thì .
Trả lời:
a) Thay vào biểu thức ta có:
hoặc
Vậy với hoặc .
b) Thay vào biểu thức ta có:
hoặc
Vậy hoặc .
Câu 1: Tìm các giá trị của sao cho các biểu thức có giá trị bằng 2:
a) ; b)
Trả lời:
a)
Điều kiện xác định:
Ta có:
(Thỏa mãn)
Vậy .
b)
Điều kiện xác định:
Ta có:
(thỏa mãn)
Vậy .
Câu 2: Tìm và để phương trình có tập nghiệm là .
Trả lời:
Ta có:
Để phương trình đã cho có tập nghiệm là khi và chỉ khi:
Ta có:
Khi đó:
Suy ra
Vậy thì phương trình đã cho có tập nghiệm là .
Câu 3: Giải các phương trình sau:
a) b)
c) .
Trả lời:
a)
Đặt , ta có:
hoặc
Với ta có:
Mà nên phương trình vô nghiệm.
Với ta có:
hoặc
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
b)
Đặt , ta có:
hoặc
Với ta có:
Mà nên phương trình vô nghiệm.
Với ta có:
hoặc
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
c) .
Đặt , ta có:
hoặc
Với , ta có:
hoặc
Với , ta có:
Mà nên phương trình vô nghiệm.
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
Câu 4: Giải phương trình sau bằng cách đặt ẩn phụ:
a) ; b)
c) .
Trả lời:
a)
Đặt , ta có:
hoặc
Với ta có:
Với ta có:
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
b)
Đặt , ta có:
hoặc
Với ta có:
hoặc
Với ta có:
Mà nên phương trình vô nghiệm.
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
c)
Đặt , ta có:
hoặc
Với , ta có:
Với , ta có:
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
Câu 5: Giải các phương trình sau:
a) b)
c) d)
Trả lời:
a) Điều kiện xác định:
Ta có:
hoặc
hoặc
Vậy phường trình đã cho có hai nghiệm là và .
b) Điều kiện xác định:
Ta có:
hoặc
hoặc . (Thỏa mãn)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
c) Điều kiện xác định:
Ta có:
(thỏa mãn)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là .
d) Điều kiện xác định:
hoặc
hoặc . (Thỏa mãn)
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là và .
Câu 6: Cho phương trình ẩn :
a) Giải phương trình với .
b) Tìm các giá trị của tham số để phương trình có nghiệm .
Trả lời:
a) Với , ta có phương trình:
ĐK: .
(Thỏa mãn)
Vậy phương trình có nghiệm là .
Câu 7: Tìm để phương trình sau vô nghiệm:
Trả lời:
Điều kiện xác định:
Ta có:
Để phương trình đã cho vô nghiệm khi và chỉ khi:
hoặc
Vậy hoặc .
Câu 1: Cho một phân số có tử nhỏ hơn mẫu là 8, nếu tăng tử lên 2 đơn vị và giảm mẫu đi 3 đơn vị thì được một phân số bằng . Tìm phân số đó.
Trả lời:
Gọi là tử của phân số cần tìm ().
Suy ra mẫu của phân số cần tìm là .
Nếu tăng tử lên 2 đơn vị và giảm mẫu đi 3 đơn vị thì ta được phân số mới là .
Vì phân số mới bằng nên ta có phương trình:
(Thỏa mãn)
Vậy phân số ban đầu cần tìm là .
Câu 2: Hai tổ công nhân cùng làm thì sau 4 giờ sẽ hoàn thành công việc. Nếu tổ I làm công việc trong 3 giờ rồi đi làm việc khác, tổ II làm tiếp công việc trong 1 giờ nữa thì sẽ hoàn thành được công việc. Tính thời gian mỗi tổ làm riêng để hoàn thành công việc.
Trả lời:
Gọi thời gian tổ I hoàn thành công việc là (giờ, ).
Trong một giờ một mình tổ I làm được công việc, tổ II một mình làm được (công việc).
Theo đề bài ta có phương trình:
(Thỏa mãn)
Vậy tổ I mất 6 giờ, tổ II mất 12 giờ để một mình hoàn thành công việc.