Giải chi tiết chuyên đề Địa lí 11 chân trời chuyên đề 3 Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0)

Mở đầu 

Thế giới đang bước vào cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư (4.0). đánh đâu bước phát triển vượt bậc về khoa học- kĩ thuật  và công nghệ của nhân loại, tác động mạnh mẽ đến  nhiều lĩnh vực của đời sống, kinh tế, xã hội. Công nghiệp  4.0 trở thành xu thế tất yếu của quốc gia. Vậy cách mạng công nghiệp 4.0 là gì? Cuộc cách mạng này có đặc điểm và nội dung gì nổi bật và có tác động như thế nào đến phát triển kinh tế - xã hội trên toàn thế giới?

I. QUAN NIỆM, ĐẶC ĐIỂM VÀ NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0

1. Quan niệm

Câu hỏi: Dựa vào hình 3.1 và thông tin trong bài, hãy trình bày về quan niệm Cách mạng công nghiệp 4.0.

Trả lời:

Cách mạng công nghiệp được hình thành trên nền tảng kết hợp công nghê số , công nghệ thông minh để tối ưu hóa quy trình, phương thức sản xuất, tạo ra những đột phá về công nghệ trong các lĩnh vực vật lí, kĩ thuật số và sinh học như trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật,..

2. Đặc điểm và nội dung của Cách mạng công nghiệp 4.0

Câu hỏi: Dựa vào các hình 3.1, 3.3, 3.4 và thông tin trong bài, hãy:

- Trình bày đặc điểm của cách mạng công nghiệp 4.0.

- So sánh đặc điểm và nội dung của Cách mạng công nghiệp 4.0 với các cuộc cách mạng công nghiệp trước đó.

Trả lời:

- Cách mạng 4.0 có những đặc điểm chủ yếu sau:

+ Dựa trên nền tảng công nghệ số và tích hợp tất cả công nghệ thông minh để tối ưu hóa quy trình, phương thức sản xuất.

+ Ngày nay sự kết hợp trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn,.. đã thức đẩy phát triển máy móc tự động hóa và hệ thống sarn xuất thông minh.

+ Tốc độ phát triển nhanh, công nghệ được áp dụng rộng rãi làm thay đổi phương thức sản xuất.

+ Ảnh hưởng sâu rộng đến môi trường, kinh tế- xã hội.

- So sánh nội dung:

 Cuộc cách mạng lần thứ 1.0 bắt đầu vào năm 1784 đến năm 1840, khởi đầu từ nước Anh, sau đó lan ra các nước. Cuộc cách mạng lần thứ 2 ra đời năm 1870  gắn liềm với sự phát triển cảủa các nước công nghiệp như Anh, Đức, Hoa Kỳ,..đặc trưng là sử dụng năng lượng điện, động cơ điện. Cách mạng lần thứ 3.0  bắt đầu năm 1969 khởi đầu là Hoa Kỳ, sau đó phát triển ra các nước. 

II.TÁC ĐỘNG CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 ĐẾN PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI TRÊN THẾ GIỚI

Câu hỏi: Dựa vào hình 3.5, hình 3.6 và thông tin trong bài, hãy phân tích tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0 đến sự phát triển kinh tế - xã hội thế giới.

Trả lời:

- Tác động kinh tế:

• Thay đổi công nghệ sản xuất
• Thay đổi cách thức tổ chức và quản lý sản xuất
• Gia tăng năng suất lao động xã hội, thuc đẩy tăng trưởng kinh tế
• Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế
• Thay đổi phương thức tiêu dùng và giá cả hàng hóa, dịch vụ
• Gia tăng khoảng cách và thay đổi sức mạnh kinh tế giữa các quốc gia
• Thay đổi sự phát triển của mỗi ngành kinh tế

- Tác đông đến xã hội:

• Cách manh công nghiệp 4.0 tác động sâu rộng toàn diện đến đời sống, văn hóa của người dân trên thế giới. Cuộc cách mạng này góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển văn hóa, thay đổi cơ cấu việc làm và an ninh trên toàn thế giới.
• Tuy nhiên cách mạng 4.0 cũng đưa nhân loại đứng trước nhiều thách thức lớn về vấn đề thất nghiệp, sự phân hóa giàu nghèo, an ninh mạng và bảo mật thông tin cá nhân.

III. MỘT SỐ XU HƯỚNG CHÍNH CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0

Câu hỏi: Dựa vào thông tin trong bài, hãy:

- Trình bày một số xu hướng chính của Cách mạng công nghiệp 4.0.

- Lấy ví dụ thể hiện những ứng dụng của Cách mạng công nghiệp 4.0 trong đời sống, kinh tế - xã hội.

Trả lời:

Một số xu hướng chính :

+ Trí tuệ nhân tạo:  là một xu hướng trong tương lai, thúc đẩy quá trình tự động hóa và số hóa nền kinh tế với những tác động lớn và sâu rộng như nhận diên khuôn mặt, vân tay,..

+ internet vạn vât: là nội mạng lưới các thiết bị kết nối với nhau qua mạng internet, cho phép chúng thu thập, trao đổi dữ liệu và tương tác với nhau.

+ Công nghệ in 3D: công nghệ sản xuấ đắp dần, theo đó các lớp vật liệu mỏng được đặt chồng lên nhau cho đến khi tạo thành một vật thể ba chiều hoàn chỉnh

+ Các phương tiện tự lái: Xe ô tô tự lái có khả năng cảm nhận môi trường xung quang và vận hành tự động . Hệ thống cảm biến được gắn trên xe giúp xe xác định đường đi phù hợp.

- Ví dụ: Máy nhận diện khuôn mặt, máy chấm công bằng vân tay, xe ô tô tự lái, fly cam,..

Luyện tập

Câu hỏi 1: Hãy hoàn thành thông tin theo bảng sau về ứng dụng của các xu hướng trong Cách mạng công nghiệp 4.0.

Trả lời:

Câu hỏi 2: Vẽ sơ đồ thể hiện tác động chủ yếu của Cách mạng công nghiệp 4.0. đến kinh tế - xã hội trên thế giới.

Trả lời:

Vận dụng

Câu hỏi: Hãy trình bày tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0 đến việc học tập và định hướng ngành nghề của bản thân.

Trả lời:

Tác động của cách mạng 4.0 diễn ra nhanh ảnh hưởng rất nhiều đến việc định hướng nghề nghiệp bản thân em. Em có đinh hướng học IT trong tương vai bởi vì công nghệ sẽ cải tiến hàng ngày nên rất cần những nhà IT tương lai để bắt kịp trình độ khoa học mới để phục vụ cho nhu cầu và đời sống công việc sau này.