Giải chuyên đề học tập Âm nhạc 10 Cánh diều bài 1: Hợp âm ba chính

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Quan sát và tìm điểm khác biệt giữa 3 ô nhịp dưới đây:

Hướng dẫn trả lời:

3 ô nhịp có nốt nhạc khác nhau, ô đầu tiên có 3 nốt, ô thứ 2 có 3 nốt và ô cuối cùng có 4 nốt.

KIẾN THỨC MỚI

1. Khái niệm

Hợp âm là sự kết hợp cùng lúc từ ba âm thanh trở lên theo trật tự nhất định

Hợp âm:

VD: 

Hợp âm ba là hợp âm gồm ba âm thanh sắp xếp theo trật tự quãng 3, âm thấp nhất gọi là âm một, âm ở giữa là âm ba, âm trên cùng là âm năm.

Hợp âm 3: 

Hợp âm ba chính là hợp âm ba thành lập trên các bận I, IV, V của điệu thức trưởng và thứ.

2. Cấu tạo hợp âm ba chính

Câu hỏi: Có thể thành lập hợp âm ba chính trên bậc II và VI không?

Hướng dẫn trả lời:

Không vì hợp âm ba chính chỉ được thành lập trên các bậc I, IV, V.

3. Đặc điểm và tính chất

Trong điệu trưởng, hợp âm ba chính là các hợp âm ba trưởng, tính chất khỏe khoắn, sáng sủa.

Hợp âm ổn định nhất xây dựng trên bậc I (Hợp âm chủ)

Hợp âm tương đối ổn định xây dựng trên bậc IV (Hợp âm hạ át)

Hợp âm không ổn định xây dựng trên bậc V (Hợp âm at)

Trong điệu thứ tự nhiên, hợp âm ba chính là các hợp âm ba thứ, tính chất êm dịu, mềm mại. Trong điệu thứ hòa thanh, do bậc VII, tăng lên nửa cung nên có thêm hợp âm ba trưởng trên bậc V.

Hợp âm ổn định nhất xây dựng trên bậc I (Hợp âm chủ)

Hợp âm tương đối ổn định xây dựng trên bậc IV (Hợp âm at)

Hợp âm khổn ổn định xây dựng trên bậc V (Hợp âm at)

Hợp âm không ổn định, căng thẳng xây dựng trên bậc V (Hợp âm át)

4. Hợp âm ba chính trên đàn phím điện tử

4.1. Hợp âm ba chính của giọng Đô trưởng

Bài tập 1: Thể hiện trên đàn hợp âm ba chính của giọng ĐÔ trưởng?

Hướng dẫn trả lời:

Bài tập 2: Thể hiện trên đàn các nhóm hợp âm ba chính của giọng Đô trưởng.

Hướng dẫn trả lời:

Bài 3: Nghe và nhận xét sự ổn định, không ổn định của các hợp âm dưới đây:

Hướng dẫn trả lời:

Hợp âm trên gồm hợp âm đô trưởng, hợp âm pha trưởng, hợp âm son trưởng.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi: Thể hiện trên đàn các nhóm hợp âm ba chính của giọng ĐÔ trưởng và La thứ hòa thanh.

Hướng dẫn trả lời:

HS sử dụng đàn và luyện tập các nhóm hợp âm ba chính của Đô trưởng và La thứ trên đàn.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Xác định các hợp âm ba chính của giọng Đô trưởng và La thứ trong dãy hợp âm sau:

Hướng dẫn trả lời: