Hướng dẫn giải nhanh khoa học 4 Cánh diều bài 13: Nhu cầu sống của thực vật và chăm sóc cây trồng

Câu hỏi 1: Em hãy đưa ra lời khuyên giúp bạn Nam chăm sóc cây. 

Hướng dẫn giải:

Đưa ra lời khuyên giúp bạn Nam chăm sóc cây: 

- Tưới nước cho cây mỗi sáng sớm và chiều tối với lượng nước vừa đủ. 

- Bắt sâu cho cây nếu thấy có sâu.

- Bón phân cho cây với một lượng vừa phải. 

- Đặt cây ở nơi có ánh nắng vừa phải.

- Để cây ngoài ban công để hấp thụ ánh sáng tốt nhất

Câu hỏi 2: Thí nghiệm tìm hiểu về các yếu tố cần cho thực vật sống và phát triên

Bước 1: Chuẩn bị năm cây đậu giống nhau về chiều cao và số lá. Bốn cây được trồng trong bốn chậu chứa đất trồng có chất khoáng như nhau. Một cây được trồng trong chậu chứa sỏi đã được rửa sạch (hình 2).

Bước 2: Mỗi chậu cây khác nhau được chăm sóc như sau:

Đặt chậu cây A ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần.

Đặt chậu cây B ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần nhưng bôi một lớp keo trong suốt lên hai mặt lá của tất cả các lá cây nhằm ngản cản sự trao đôi khí của lá.

Đặt chậu cây C ở nơi có ánh sáng nhưng không tưới nước

Đặt chậu cây D ở nơi không có ánh sáng chiếu vào và tưới nước 2 lần một tuần.

Đặt chậu cây E ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần.

Bước 3: Sau 2 tuần, quan sát cây đậu trong các chậu và thu được kết quả như sau:

Quan sát: 

- Hãy mô tả bước 1, bước 2 trong thí nghiệm sau đây và dự đoán sự phát triển của cây trong mỗi chậu.

- So sánh dự đoán của em với kết quả thí nghiệm ở bước 3 và giải thích kết quả thí nghiệm.

Hướng dẫn giải:

- Mô tả:

+ Bước 1: Chuẩn bị năm cây đậu giống nhau về chiều cao và số lá. Bốn cây được trồng trong bốn chậu chứa đất trồng có chất khoáng như nhau. Một cây được trồng trong chậu chứa sỏi đã được rửa sạch.

+ Bước 2: Mỗi chậu cây được chăm sóc khác nhau như sau:

• Đặt chậu cây A ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần. Dự đoán: Cây phát triển tốt.

• Đặt chậu cây B ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần nhưng bôi một lớp keo mỏng, trong suốt lên hai mặt của tất cả các lá nhằm ngăn cản sự trao đổi khí của lá. Dự đoán: Cây phát triển chậm và lá sẽ bị héo dần.

• Đặt chậu cây C ở nơi có ánh sáng nhưng không tưới nước. Dự đoán: Cây còi, héo úa dần rồi chết.

• Đặt chậu cây D ở nơi không có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần. Dự đoán: Cây cao vóng lên, không xanh tốt như ban đầu.

• Đặt chậu cây E ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần. Dự đoán: Cây kém phát triển.

- Dự đoán sự phát triển của cây trong mỗi chậu:

• Cây ở chậu A phát triển tốt nhất, nhanh cao lớn. 

• Cây ở chậu B phát triển chậm hơn và màu của lá sẽ bị bạc dần.

• Cây ở chậu C còi, héo và kém phát triển.

• Cây ở chậu D còi, bạc màu.

• Cây ở chậu E không phát triển được. 

- Kết quả dự đoán gần giống với kết quả thí nghiệm.

- Giải thích:

+ Cây ở chậu A: Được cung cấp đầy đủ ánh sáng và nước nên phát triển tốt nhất. 

+ Cây ở chậu B: Do bị bôi một lớp keo trong suốt lên hai mặt lá của tất cả các lá cây nhằm ngăn cản sự trao đổi khí của lá nên quá trình quang hợp, hô hấp của cây sẽ bị giảm đi. 

+ Cây ở chậu C: Cây không được cung cấp đủ lượng nước.

+ Cây ở chậu D: Cây bị thiếu ánh sáng nên bị còi và luôn có xu hướng phát triển vươn ra phía có ánh sáng. 

+ Cây ở chậu E: Cây bị thiếu chất dinh dưỡng.

Câu hỏi 3: Nêu các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật. 

Hướng dẫn giải:

Các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật: ánh sáng, không khí, nước, chất dinh dưỡng và nhiệt độ thích hợp.

Câu hỏi 4: Theo em còn có yếu tố nào khác cần cho sự sống và phát triển của thực vật?

Hướng dẫn giải:

- Theo em còn có yếu tố khác cần cho sự sống và phát triển của thực vật: môi trường không khí, nhiệt độ, độ ẩm.

- Ví dụ cây sống ở nơi bị ô nhiễm không khí thì sẽ kém phát triển hơn ở những nơi không khí trong lành. 

Câu hỏi 5:  Quan sát: Nêu sự ảnh hưởng của nhiệt độ đến sự phát triển của cây mạ.

Hướng dẫn giải:

- Sự ảnh hưởng của nhiệt độ đến sự phát triển của cây mạ:

+ Hình 8: ở nhiệt độ thấp 5 độ C cây mạ bị héo, không phát triển được.

+ Hình 9: ở nhiệt độ thích hợp 20 độ C, cây mạ phát triển tươi tốt

Câu hỏi 6: Quan sát cây xung quanh em, cho biết tên cây, nhu cầu về ánh sáng, nước của cây. 

Hướng dẫn giải:

Quan sát cây xung quanh em, cho biết tên cây, nhu cầu về ánh sáng, nước của cây. 

Câu hỏi 7: Quan sát: Nhờ có ánh sáng, thực vật đã sử dụng những gì để tạo thành chất dinh dưỡng và thải ra khí ô-xi? Quá trình đó được gọi là gì?

Hướng dẫn giải:

• Nhờ có ánh sáng, thực vật đã sử dụng ánh sáng, nước, khí các-bô-níc để tạo thành chất dinh dưỡng và thải ra khí ô-xi.

• Quá trình đó được gọi là quang hợp.

Câu hỏi 8: Câu hỏi và thảo luận: Vẽ sơ đồ sự trao đổi khí giữa thực vật với môi trường trong quá trình quang hợp theo gợi ý dưới đây.

Hướng dẫn giải:

Câu hỏi 9: Nêu tên các chất khi mà thực vật lấy vào và thải ra trong quá trình hô hấp. Vẽ sơ đồ sự trao đổi khí giữa thực vật với môi trường trong quá trình hô hấp.

Hướng dẫn giải:

- Trong quá trình hô hấp:

+ Tên các chất thực vật lấy vào: khí oxi.

+ Tên các chất thực vật thải ra: khí các-bô-níc.

- Vẽ sơ đồ sự trao đổi khí giữa thực vật với môi trường trong quá trình hô hấp:

Câu hỏi 10: Nêu sự trao đổi nước và chất khoáng giữa thực vật với môi trường theo gợi ý sau đây:

Hướng dẫn giải:

Sự trao đổi nước và chất khoáng giữa thực vật với môi trường theo gợi ý: Cây lấy nước và chất khoáng từ đất vào cơ thể qua rễ cây. Sau đó được thân cây vận chuyển lên bộ phận khác của cây như lá, hoa, cành... Tiếp đến một phần lớn nước thoát ra ngoài qua lá.

Câu hỏi 11: Khi trời nắng, vì sao chúng ta cảm thấy mát mẻ, dễ chịu khi ở dưới tán cây?

Hướng dẫn giải:

Khi trời nắng, chúng ta cảm thấy mát mẻ, dễ chịu khi ở dưới tán cây là vì:

- Vào ban ngày khi cây quang hợp sẽ lấy khí các-bô-nic và thải ra khí ô-xi giúp cho chúng ta cảm thấy dễ chịu, bầu không khí trong lành hơn.

- Thực vật thoát hơi nước sẽ làm giảm nhiệt độ của không khí xung quanh.

- Hơn nữa, tán cây còn giúp chúng ta giảm bớt cường độ ánh sáng mặt trời chiếu tới.

Câu hỏi 12: Vẽ sơ đồ trao đổi khí, nước và chất khoáng giữa thực vật với môi trường dựa vào hình gợi ý dưới đây.

Hướng dẫn giải:

Sơ đồ trao đổi khí, nước và chất khoáng giữa thực vật với môi trường:

Câu hỏi 13: Nêu những việc cần làm để chăm sóc cây trồng. Giải thích vì sao cần làm như vậy?

Hướng dẫn giải:

Những việc cần làm để chăm sóc cây trồng:

• Tưới nước để cung cung đầy đủ nước cho cây.

• Bón phân để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây.

• Xới đất xung quanh gốc cây làm cho đất tơi xốp,cây dễ hấp thụ chất dinh dưỡng hơn. 

• Cải tạo môi trường để tạo môi trường tốt nhất cho cây phát triển.

Câu hỏi 14: Hãy kể thêm một số việc cần làm để chăm sóc cây trồng.

Hướng dẫn giải:

Kể thêm một số việc cần làm để chăm sóc cây trồng: vun gốc, bắt sâu, thụ phấn, tỉa cành....

Câu hỏi 15:  Thí nghiệm thực hành: Hãy lập một kế hoạch chăm sóc cây ở nhà hoặc ở trường em theo gợi ý sau. Thực hiện kế hoạch và tự đánh giá việc thực hiện của em. 

Hướng dẫn giải:

Lập một kế hoạch chăm sóc cây ở nhà hoặc ở trường em theo gợi ý: