Soạn mới giáo án Vật Lí 10 CTST bài 22: Biến dạng của vật rắn. Đặc tính của lò xo

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu thí nghiệm về biến dạng nén và biến dạng kéo.

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đưa ra ví dụ và đặt câu hỏi: Khi em nắm chặt vạt áo hay nùi lau bảng, e thấy có hiện tuọng gì về hình dạng của vạt áo và nùi lau bảng? Kết hợp với thông tin SGK, e rút ra được nhận xét gì?

- Sau đó, GV yêu cầu HS trả lời câu Thảo luận 1: Nêu một số ví dụ về vật không phải là vật rắn và giải thích tại sao đó không phải là vật rắn.

* Thí nghiệm về biến dạng kéo

- GV nêu mục đích làm thí nghiệm và giới thiệu dụng cụ làm thí nghiệm. Sau đó cho HS thực hành làm thí nghiệm theo gợi ý trong SGK.

- Sau khi HS thực hiện làm thí nghiệm thì báo cáo kết quả thí nghiệm: Nhận xét về hình dạng kích thước của sợi dây cao su và độ lớn của lực do tay tác động.

- GV cho biết: Dây cao su chịu biến dạng kéo. Yêu cầu HS theo dõi SGk và cho biết: Kích thước của vật thay đổi như thế nào trong biến dạng kéo?

*Thí nghiệm về biến dạng nén.

- GV nêu mục đích làm thí nghiệm và giới thiệu dụng cụ làm thí nghiệm. Sau đó cho 1 bạn HS thực hành làm thí nghiệm trước lớp, theo gợi ý trong SGK.

- Sau khi HS thực hiện làm thí nghiệm thì báo cáo kết quả thí nghiệm: Nhận xét về sự thay đổi hình dạng, kích thước quả bóng nhựa và miếng xốp rửa bát.

- GV cho biết: Quả bóng cao su và miếng xốp chịu biến dạng nén. Yêu cầu HS theo dõi SGk và cho biết: Kích thước của vật thay đổi như thế nào trong biến dạng nén ?

- GV cho HS thảo luận nhóm đôi để trả lời câu Luyện tập: Hãy phân loại biến dạng trong từng trường hợp được mô tả ở hình 22.4.

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc SGK, chú ý nghe giảng.

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời 1 bạn HS trả lời cho mỗi câu hỏi đưa ra

- GV cử đại diện 1 bạn HS thực hiện thí nghiệm trước lớp.

- HS khác quan sát nhận xét, rút ra kết luận.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV đánh giá, nhận xét, kết luận, chuyển sang nội dung mới.

1. Thí nghiệm về biến dạng nén và biến dạng kéo.

Trả lời:

Khi em nắm chặt vạt áo hay nùi lau bảng, vạt áo và nùi lau bảng sẽ bị biến dạng là bị nhàu lại.

Rút ra nhận xét: Dưới tác dụng của ngoại lực đủ lớn, hình dạng và kích thước của vật sẽ bị thay đổi. Tùy theo độ lớn của lực tác dụng, hình dạng và kích thước của vật có thể thay đổi theo nhiều cách khác nhau.

*Thảo luận 1:

Nước, không khí, viên đất sét... vv không phải là vật rắn vì khoảng cách giữa 2 điểm bất kỳ trên vật có thể biến đổi trong quá trình tương tác  tức là chúng có thể biến dạng. 

a. Thí nghiệm về biến dạng kéo

Trả lời:

- Nhận xét: Khi ta dùng tay tác dụng vào sợi dây cao su với lực càng lớn thì sợi dây càng bị kéo dãn ra. 

- Biến dạng kéo: Kích thước của vật theo phương tác dụng của lực tăng lên so với kích thước tự nhiên của nó.

b. Thí nghiệm về biến dạng nén.

Trả lời:

- Nhận xét: Quả bóng cao su và miếng xốp bị bóp nhỏ lại. Sau khi thả tay, thôi tác dụng lực thì kích thước sẽ trở lại như ban đầu.

- Biến dạng nén: Kích thước của vật theo phương tác dụng giảm xuống so với kích thước tự nhiên của nó.

*Luyện tập:

a. Biến dạng nén theo phương thẳng đứng.

b. Biến dạng kéo theo phương ngang.

c. Biến dạng nén theo phương ngang