Soạn siêu ngắn lịch sử 8 KNTT bài 3 Cách mạng công nghiệp (nửa sau thế kỉ XVIII - giữa thế kỉ XIX)
Baivan.net sẽ đưa ra lời giải nhanh, ngắn gọn chuẩn xác môn lịch sử 8 bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống bài 3 Cách mạng công nghiệp (nửa sau thế kỉ XVIII - giữa thế kỉ XIX). Học sinh kéo xuống để tham khảo. Hi vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em đạt hiệu quả cao trong học tập
MỞ ĐẦU
Câu hỏi: C.Mác đã từng khẳng định: Năng suất lao động là cái đảm bảo cho sự thắng lợi của trật tự xã hội này đối với một trật tự xã hội khác. Cách mạng công nghiệp điễn ra vào nửa sau thế kỉ XVIII - giữa thế kỉ XIX có ý nghĩa quyết định đến thắng lợi của chủ nghĩa tư bản đối với chế độ phong kiến. Vậy cuộc cách mạng công nghiệp đạt được những thành tựu nổi bật nào, tác động ra sao đến quá trình sản xuất và đời sống xã hội?
Đáp án:
Phát minh ra các loại máy móc.
Phát triển nền công nghiệp nặng, hiện đại.
=> Làm thay đổi căn bản quá trình sản xuất, nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy nhiều ngành kinh tế khác phát triển.
I. CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP ANH
Câu hỏi 1: Trình bày những thành tựu tiêu biểu của cách mạng công nghiệp ở Anh. Theo em, thành tựu nào là tiêu biểu nhất? Vì sao?
Đáp án:
Năm | Thành tựu |
1764 | Giêm Ha-gri-vơ chế tạo ra máy kéo sợi Gien-ni |
1769 | Ác-crai-tơ chế tạo ra máy kéo sợi chạy bằng sức nước |
1779 | Crôm-tơn đã cải tiến máy kéo sợi với kĩ thuật cao hơn, kéo được sợi nhỏ lại chắc, dệt vải ra vừa đẹp lại vừa bền |
1785 | Ét-mơn Các-rai chế tạo được máy dệt chạy bằng sức nước, đưa năng suất tăng gần 40 lần so với dệt bằng tay |
1784 | Máy hơi nước do Giêm Oát phát minh được đưa vào sử dụng |
1814 | Xti-phen-xơn chế tạo thành công chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên |
1825 | Nước Anh khánh thành đoạn đường sắt đầu tiên nối trung tâm công nghiệp Man-chét-xto với cảng Li-vơ-pun |
- Thành tựu tiêu biểu nhất: phát minh ra máy hơi nước
=> Giúp nền công nghiệp thoát khỏi sự lệ thuộc vào nguồn nước.
II. CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LAN RA CÁC NƯỚC CHÂU ÂU VÀ MỸ
Câu hỏi 1: Hãy nêu những thành tựu của cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức và Mỹ.
Đáp án:
Thành tựu | |
Pháp | + Bắt đầu từ năm 1830, trước tiên trong công nghiệp nhẹ, sau đó lan sang công nghiệp nặng vào những năm 1850 - 1870. + Đứng thứ 2 thế giới (sau Anh) |
Đức | + Bắt đầu từ những năm 40 của thế kỉ XIX, công nghiệp luyện kim và hóa chất đóng vai trò chủ đạo. + Năm 1871, Đức trở thành một nước công nghiệp. |
Mỹ | + Quá trình công nghiệp hóa diễn ra khá sớm, bắt đầu từ công nghiệp nhẹ. + Công nghiệp đường sắt, khai mỏ, đóng tàu,... rất phát triển. + Giữa thế kỉ XIX, đứng thứ tư trên thế giới về giá trị sản xuất công nghiệp. |
III. NHỮNG TÁC ĐỘNG CỦA CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP ĐỐI VỚI SẢN XUẤT VÀ XÃ HỘI.
Câu hỏi 1: Khai thác tư liệu trên và hình 3.5 cho em biết mặt trái của cách mạng công nghiệp là gì?
Đáp án:
Ô nhiễm môi trường.
Sự bóc lột sức lao động của phụ nữ và trẻ em.
Sự xâm chiếm và tranh giành thuộc địa.
Câu hỏi 2: Hãy trình bày những tác động của cách mạng công nghiệp đối với sản xuất và xã hội.
Đáp án:
Tác động | |
Về kinh tế | - Nhiều trung tâm công nghiệp mới và thành thị đông dân xuất hiện. - Năng suất lao động được nâng cao và ngày càng xã hội hóa quá trình lao động của chủ nghĩa tư bản. - Thúc đẩy những chuyển biến mạnh mẽ trong các nghành kinh tế khác, đặc biệt là nông nghiệp và giao thông vận tải. |
Về xã hội | - Hai giai cấp cơ bản của xã hội tư bản được hình thành: tư sản và vô sản. - Sự tăng cường bóc lột của giai cấp tư sản => mâu thuẫn trong xã hội tư bản và cuộc đấu tranh giữa giai cấp vô sản với giai cấp tư sản không ngừng tăng lên. |
LUYỆN TẬP
Câu hỏi 1: Lập bảng hệ thống những thành tựu tiêu biểu của cách mạng công nghiệp từ nửa sau thế kỉ XVIII đến giữa thế kỉ XIX ở các nước châu Âu và Mỹ.
Đáp án:
Quốc gia | Những thành tựu tiêu biểu |
Anh |
|
Pháp | Có những phát minh trong ngành công nghiệp nhẹ |
Đức | Có những phát minh trong các ngành công nghiệp nặng, chủ yếu là luyện kim và hóa chất. |
Mỹ |
|
Câu hỏi 2: Có ý kiến cho rằng: "Xã hội loài người chuyển từ văn minh nông nghiệp sang văn minh công nghiệp là nhờ cách mạng công nghiệp". Em đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?
Đáp án:
Em đồng ý với ý kiến trên vì cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi cơ bản điều kiện về kinh tế - xã hội, văn hóa, khoa học kĩ thuật của xã hội loài người. Nhờ có cách mạng công nghiệp, các loại máy móc được phát minh, giúp giảm bớt sự phụ thuộc của con người vào thiên nhiên, mở rộng thương mại, tạo điều kiện cho giao thông phát triển, từ đó thúc đấy sự phát triển của các ngành kinh tế khác.
VẬN DỤNG
Câu hỏi 1: Theo em, nếu con người không sáng tạo ra những loại máy móc dùng trong sản xuất hoặc những phương tiện giao thông hiện đại như tàu hoả, tàu thuỷ,... thì hoạt động sản xuất và cuộc sống của chúng ta sẽ thế nào?
Đáp án:
Nếu không tạo ra máy móc => Nền sản xuất không phát triển được, chủ yếu vẫn là sản xuất nông nghiệp, dựa vào sức lao động thủ công, năng suất thấp, phụ thuộc vào thiên nhiên.
Nếu không tạo ra các phương tiện giao thông hiện đại => Việc di chuyển, vận chuyển gặp rất nhiều khó khăn.
=> Nền kinh tế - xã hội sẽ không phát triển được; đời sống con người sẽ bị lạc hậu và thấp kém.
Câu hỏi 2: Sưu tầm tư liệu từ sách, báo, internet về một thành tựu tiêu biểu của cách mạng công nghiệp từ nửa sau thế kỉ XVIII đến giữa thế kỉ XIX và viết bài giới thiệu (khoảng 200 chữ) về thành tựu đó.
Đáp án:
Gợi ý:
Năm 1776, Watt đã hợp tác với Matthew Boulton, để sản xuất hàng loạt động cơ mới của mình mang tên Động cơ Boulton-Watt. Những cải tiến của Watt đối với động cơ hơi nước, kết hợp với tầm nhìn của Boulton đã tạo điều kiện thuận lợi áp dụng rộng rãi máy móc vào các dây chuyền sản xuất trên khắp nước Anh, sau đó là Mỹ và toàn thế giới. Ứng dụng của máy hơi nước nhanh chóng chuyển sang các lĩnh vực công nghiệp khác từ gia công kim loại cho đến dệt may. Đây là tiền đề quan trọng cho cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất. Động cơ hơi nước ra đời giúp các nhà máy sản xuất có thể được xây dựng ở bất kỳ đâu. Ngoài ra, máy hơi nước còn được ứng dụng trong lĩnh vực giao thông vận tải. Đầu những năm 1800, động cơ hơi nước trở nên nhỏ gọn, đủ để lắp ráp vào đầu máy xe lửa và tàu thuyền.
