Soạn siêu ngắn Lịch sử và địa lí 4 Cánh diều bài 10: Văn Miếu - Quốc Tử Giám

BÀI 10: VĂN MIẾU – QUỐC TỬ GIÁM

KHỞI ĐỘNG 

Câu hỏi: Trong Luật Thủ đô (năm 2012), Khuê Văn Các tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám được chọn là biểu tượng của Thủ đô Hà Nội.

Vì sao Khuê Văn Các lại được chọn làm biểu tượng của Thủ đô Hà Nội? Ngoài Khuê Văn Các, Văn Miếu – Quốc Tử Giám còn có những công trình tiêu biểu nào khác?

Hướng dẫn trả lời:

- Khuê Văn Các lại được chọn làm biểu tượng của Thủ đô Hà Nội vì mỗi mặt tường gỗ đều chạm đôi câu đối chữ Hán rất ý nghĩa. Khuê Văn Các nhìn từ phía Hồ Thiền Quang Khuê Văn Các có kiến trúc dạng cổ lầu, nhỏ nhắn và đơn giản. Đây là kiểu kiến trúc rất đặc trưng cho kiến trúc Việt Nam, văn hóa Việt Nam. Chính vì thế là biểu tượng của văn hóa, văn hiến và truyền thống của người Việt.

- Ngoài Khuê Văn Các, Văn Miếu – Quốc Tử Giám còn có những công trình tiêu biểu khác như: nhà bia Tiến sĩ, khu Thái học…

KHÁM PHÁ

1. Khu di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám?

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 2, em hãy xác định một số công trình tiêu biểu của khu di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Hướng dẫn trả lời:

Một số công trình tiêu biểu:

• Khuê Văn Các

• Nhà bia Tiến sĩ

• Khu Thái học

Văn Miếu

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 3, em hãy mô tả kiến trúc và chức năng của một trong các công trình trong Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Hướng dẫn trả lời:

Khuê Văn Các được xây dựng năm 1805, có kiến trúc độc đáo và thanh thoát, xung quanh trang trí phù điêu rồng với hoa lá. Tầng trên có kiến trúc mái gỗ, lợp ngói ống; lan can bằng gỗ. Cửa sổ tròn với các thanh gỗ tỏa ra bốn phía, tượng trưng cho sao Khuê. Bốn mặt của Khuê Văn Các có câu đối ca ngợi nền văn hoá dân tộc.

2. Một số biện pháp giữ gìn khu di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 4, hãy cho biết những biện pháp nào đã được thực hiện để giữ gìn khu di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Hướng dẫn trả lời:

Một số biện pháp để giữ gìn Khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám:

• Nâng cao ý thức của khách tham quan

• Giáo dục ý thức bảo vệ di tích

• Đầu tư việc trùng tu các công trình trong di tích

• Không vứt rác bừa bãi khi tham quan di tích

LUYỆN TẬP 

Câu hỏi: Chức năng của Quốc Tử Giám khác Văn Miếu ở những điểm nào?

Hướng dẫn trả lời:

- Chức năng của Quốc Tử Giám khác Văn Miếu ở những điểm: 

+ Quốc Tử Giám là dạy học cho các hoàng tử và con của các quan lại đại thần, đến thời Trần thì nhận có dân thường học giỏi vào.

+ Văn Miếu thờ Khổng Tử và các nhà nho có công trong việc phát triển Nho giáo.

Câu hỏi: Hãy đề xuất một số biện pháp để giữ gìn các di tích lịch sử.

Hướng dẫn trả lời:

Một số biện pháp để giữ gìn Khu di tích:

• Nâng cao ý thức của khách tham quan

• Giáo dục ý thức bảo vệ di tích

• Đầu tư việc trùng tu các công trình trong di tích

• Không vứt rác bừa bãi khi tham quan di tích

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hãy nêu cảm nghĩ của em về truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam sau khi tìm hiểu về Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Hướng dẫn trả lời:

   Truyền thống hiếu học là một trong những truyền thống văn hóa lâu đời của người Việt Nam ta. Trong đó thời Lý là giai đoạn giáo dục Việt Nam phát triển nhất trong các thời đại vua chúa phong kiến và công trình Quốc Tử Giám chính là minh chứng rõ nét nhất cho quyết tâm nâng cao học thức của vua Lý Nhân Tông. Đây là công trình được xây nên nhằm cổ vũ tinh thần hiếu học của nhân dân cũng như tìm kiếm nhân tài phục vụ đất nước. Tinh thần hiếu học là một trong những truyền thống đáng quý của dân tộc ta, nó nêu cao tinh thần học hỏi, phát triển tri thức của cá nhân, nâng cao được triết lý nhân sinh của xã hội.