Giải chi tiết Công nghệ cơ khí 11 Kết nối mới bài 14: An toàn lao động và bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí

Mở đầu 

Hãy quan sát Hình 14.1 và thực hiện các yêu cầu sau:

- Liệt kê những trang bị phục vụ an toàn cho người lao động.

- Vì sao người công nhân phải trang bị những đồ bảo hộ đó?

- Có yếu tố gì gây ảnh hưởng tới môi trường hay không?

Hướng dẫn trả lời: 

- Những trang bị phục vụ an toàn cho người lao động: thiết bị bảo hộ lao động, dụng cụ lao động cách điện, thiết bị kiểm tra điện.

- Người công nhân phải trang bị những đồ bảo hộ đó để đảm bảo an toàn lao động.

- Có yếu tố gây ảnh hưởng tới môi trường: khói bụi, nước thải, chất thải rắn …

I. An toàn lao động trong sản xuất cơ khí

Khám phá: Quan sát Hình 14.2 và cho biết:

- Người lao động có nguy hiểm gì trong tình huống này?

- Người lao động đã được trang bị đủ đồ bảo hộ để phòng, chống nguy hiểm chưa?

Hướng dẫn trả lời: 

- Trong tình huống này người lao động có nguy hiểm như:

+ Không có dụng cụ bảo hộ: găng tay

+ Không sử dụng thiết bị hỗ trợ mà trực tiếp cầm, nắm chi tiết.

- Người lao động chưa được trang bị đủ đồ bảo hộ để phòng, chống nguy hiểm.

Luyện tập: Quan sát các hình cảnh báo yếu tố nguy hiểm trong Hình 14.3 và cho biết:

- Ý nghĩa các cảnh báo tại các Hình 14.3 a, b, c?

- Liên hệ các yếu tố nguy hiểm này với các phương pháp gia công cơ khí ở Hình 14.3 d, e, g.

Hướng dẫn trả lời: 

- Ý nghĩa các cảnh báo tại các Hình 14.3 a, b, c:

- Liên hệ các yếu tố nguy hiểm này với các phương pháp gia công cơ khí ở Hình 14.3 d, e, g.

II. Bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí

Kết nối năng lực: Qua sách, báo, internet và bài học, hãy tìm hiểu và lấy một số ví dụ về hiện tượng mất vệ sinh môi trường trong lĩnh vực gia công cơ khí và chỉ ra nguyên nhân gây nên tình trạng đó.

Hướng dẫn trả lời: 

Hiện tượng mất vệ sinh môi trường trong lĩnh vực gia công cơ khí và chỉ ra nguyên nhân gây nên tình trạng đó:

III. Các biện pháp phòng ngừa mất an toàn lao động và vệ sinh môi trường trong lĩnh vực sản xuất cơ khí

Luyện tập: Quan sát Hình 14.5 và cho biết:

- Trong Hình 14.5a, robot đang làm gì? Áp dụng phương pháp này so với phương pháp thủ công thì cải thiện gì về vấn đề an toàn và môi trường?

- Phương pháp gia công ở Hình 14.5b là phương pháp gì? So với phương pháp gia công truyền thống thì phương pháp gia công này đã cải thiện vấn đề an toàn gì cho người lao động?

Hướng dẫn trả lời: 

- Trong Hình 14.5a, robot đang phun sơn vỏ ô tô. Áp dụng phương pháp này so với phương pháp thủ công thì giúp con người tránh được độc hại từ sơn và tránh được ô nhiễm môi trường từ chất thải rắn.

- Phương pháp gia công ở Hình 14.5b là phương pháp tiện trục. So với phương pháp gia công truyền thống thì phương pháp gia công này đã cải thiện vấn đề an toàn lao động.

Luyện tập: Quan sát Hình 14.6 và cho biết:

- Biện pháp an toàn trong mỗi hình là biện pháp gì?

- Các biện pháp này có tác dụng gì?

Hướng dẫn trả lời: 

- Biện pháp an toàn trong mỗi hình là:

+ Hình 14.6a: biện pháp che chắn.

+ Hình 14.6b: biện pháp sử dụng bảo hộ lao động.

- Các biện pháp này có tác dụng:

+ Hình 14.6a: biện pháp che chắn nhằm ngăn chặn các yếu tố nguy hiểm tác động đến người lao động, hạn chế người lao động vô tình hoặc cố ý vào khu vực nguy hiểm.

+ Hình 14.6b: biện pháp sử dụng bảo hộ lao động để bảo vệ các bộ phận trên cơ thể có nguy cơ ảnh hưởng khi làm việc.

Vận dụng

Quan sát một xưởng cơ khí mà người học biết và chỉ ra các biện pháp an toàn cũng như các yếu tố chưa đảm bảo an toàn tại đây.

Hướng dẫn trả lời: 

- Các biện pháp an toàn tại xưởng:

+ Che chắn

+ Sử dụng bảo hộ lao động

- Yếu tố chưa đảm bảo an toàn:

+ Chưa áp dụng các biện pháp kĩ thuật an toàn như thông gió, lọc bụi.

+ Chưa thiết lập khoảng cách an toàn giữa các máy với nhau.