Giải chi tiết chuyên đề công nghệ cơ khí 11 KNTT mới bài 1 Tổng quan về dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực cơ khí

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Nhà em có diện tích rất nhỏ, cầu thang dốc; nhà lại không có thang máy. Để đưa những vật nặng từ tầng 1 lên các tầng cao thì bố mẹ em phải mang lên theo cầu thang bộ, bất tiện và vất vả. Em hãy cho biết bài toán kĩ thuật ở đây là gì. Em hãy đề xuất ý tưởng để khắc phục sự bất tiện này.

Hướng dẫn trả lời:

Bài toán kĩ thuật ở đây là: với không gian nhỏ, cầu thang dốc, không có thang máy, làm thế nào để mang được đồ nặng lên các tầng mà không bị mệt, vất vả.

Đề xuất ý tưởng để khắc phục sự bất tiện này: thiết kế lại cầu thang cho ngôi nhà sao cho phù hợp với không gian nhà và người sử dụng.

I. TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN NGHIÊN CỨU (SGK)

II. DỰ ÁN NGHIÊN CỨU THUỘC LĨNH VỰC KĨ THUẬT CƠ KHÍ

Khám phá: Em hãy nêu các đặc điểm của một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

Hướng dẫn trả lời:

Đặc điểm của một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí là:

• Dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí thường phải có sự kết hợp liên ngành. Đó là sự kết hợp giữa khoa học và kĩ thuật vật liệu (liên quan đến việc chọn vật liệu cho các chi tiết máy), công nghệ chế tạo máy để chế tạo các chi tiết máy; điện - điện tử để thiết kế hệ thống điều khiển thiết bị, công nghệ thông tin để vẽ và thiết kế các bản vẽ cơ khí,...
• Mục tiêu của một dự án thuộc lĩnh vực cơ khí có khi là tính toán, thiết kế, chế tạo hay cải tiến một máy móc thiết bị; có khi lại là thiết kế hoặc cải tiến một hệ thống, một quy trình sản xuất,... Vì vậy sản phẩm của một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí là sản phẩm cơ khí.
• Những người tham gia vào một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí phải có chuyên môn về kĩ thuật cơ khí và những lĩnh vực liên quan khác như điện, điện tử, công nghệ thông tin,...
• Hồ sơ của dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí ngoài những hồ sơ chung của một dự án còn có bộ hồ sơ kĩ thuật gồm tài liệu tính toán thiết kế, các bản vẽ chế tạo, bản vẽ lắp, bản vẽ nguyên lí làm việc của các máy móc thiết bị.
• Quy trình thực hiện một dự án thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí phải có việc sử dụng các máy móc thiết bị cơ khí.

III. CÁC BƯỚC THỰC HIỆN MỘT DỰ ÁN NGHIÊN CỨU THUỘC LĨNH VỰC KĨ THUẬT CƠ KHÍ

Khám phá: Từ các nội dung của mục III, em hãy vẽ sơ đồ khối tiến trình thực hiện các bước khi thực hiện một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

Hướng dẫn trả lời:

Tham khảo mẫu sơ đồ khối sau:

IV. NỘI DUNG KĨ THUẬT CÓ LIÊN QUAN TRONG THỰC HIỆN MỘT DỰ ÁN NGHIÊN CỨU THUỘC LĨNH VỰC KĨ THUẬT CƠ KHÍ

Khám phá: Em hãy nêu các nội dung kĩ thuật khi thực hiện một dự án nghiên cứu.

Hướng dẫn trả lời:

Các nội dung kĩ thuật khi thực hiện một dự án nghiên cứu là:

Các hiểu biết cơ bản:

• Hiểu và đọc được các bản vẽ kĩ thuật.
• Sử dụng được một số phần mềm.
• Có một số hiểu biết về tài chính.

Các hiểu biết về cơ khí:

• Vật liệu cơ khí.
• Gia công cơ khí.
• Các cơ cấu truyền và biến đổi chuyển động.

VẬN DỤNG

Câu hỏi 1: Trình bày các nội dung kĩ thuật khi thực hiện một dự án nghiên cứu mà em dự định thực hiện.

Hướng dẫn trả lời:

Các nội dung kĩ thuật khi thực hiện dự án nghiên cứu Ngôi nhà thông minh:

Hiểu biết cơ bản về:

• Hiểu và đọc được các bản vẽ kĩ thuật.
• Sử dụng một số phần mềm: AutoCAD, Solidwork, ANSYS,...
• Hiểu biết về tài chính:

Các hiểu biết về những vấn đề sau:

• Mô hình hệ thống.
• Nền tảng công nghệ.
• Kết nối giữa các thiết bị trong hệ thống.
• Các thành phần trong hệ thống.
• Hệ thống quản lí ra vào bằng mật khẩu.
• Cảm biến nhiệt độ - độ ẩm.
• Cảm biến mưa.
• Cảm biến phát hiện quá nhiệt/nguy cơ hỏa hoạn.
• Báo khí gas.
• Hệ thống chống trộm.

Câu hỏi 2: Đề xuất ý tưởng về một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí để giải quyết một vấn đề mà em phát hiện ra.

Hướng dẫn trả lời:

Đề xuất ý tưởng về một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí để giải quyết một vấn đề:

Vấn đề gặp phải: Nhà không có sân vườn, phải trồng cây/rau trên sân thượng. Khi trời nắng, nóng/không có ai ở nhà làm sao để cây/rau không bị héo, úa.

Tên dự án: Hệ thống màn che và tưới cây tự động cho nhà ở.