I. Sự ra đời của Vương triều Mạc.
Câu hỏi: Đọc thông tin, tư liệu và quan sát hình 4.1 (SGK, tr.20), nêu những nét chính về sự ra đời của Vương triều Mạc.
Đáp án:
Đầu thế kỷ XVI nhà Lê sơ lâm vào khủng hoảng suy yếu.
Năm 1527, Mạc Đăng Dung phế truất vua Lê lập triều Mạc.
II. Xung đột Nam - Bắc triều
Câu hỏi: Đọc thông tin, tư liệu và quan sát hình 4.2 (SGK, tr.21):
- Giải thích nguyên nhân dẫn đến xung đột Nam - Bắc triều.
- Nêu hệ quả của cuộc xung đột Nam - Bắc triều.
Đáp án:
- Nguyên nhân:
Năm 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê lập ra nhà Mạc (Bắc triều).
Năm 1533, Nguyễn Kim chạy vào Thanh Hoá lập một người thuộc dòng dõi nhà Lê lên làm vua, lập ra Nam triều.
=> Chiến tranh Nam - Bắc triều.
- Hệ quả:
Đất nước bị chia cắt.
Gây tổn thất lớn về người và của.
Kinh tế bị tàn phá.
Câu hỏi 1. Lập bảng về xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn theo gợi ý sau:
Đáp án:
Nội dung | Xung đột Nam – Bắc triều | Xung đột Trịnh – Nguyễn |
Người đứng đầu |
|
|
Nguyên nhân |
|
|
Thời gian | 1533 – 1592 | 1627 – 1672 |
Hệ quả |
|
|
Câu hỏi 2. Sưu tầm tư liệu về sông Gianh và Lũy Thầy. Giới thiệu những tư liệu đó với thầy cô và bạn học.
Đáp án:
(*) Tham khảo:
Tư liệu về Lũy Thầy:
- Để chống lại các cuộc tấn công của họ Trịnh, chúa Nguyễn Phúc Nguyên đã lệnh cho Đào Duy Từ thi công hệ thống phòng thủ, gọi là Lũy Thầy.
- Lũy Thầy được khởi công đắp vào năm Tân Hợi (1631), hoàn thành sau 3 năm. Lũy Thầy có tổng chiều dài khoảng 34 km; chiều cao thành lũy khoảng 12 m. Mặt lũy khá rộng, có thể đi lại được. Lũy Thầy là một hệ thống chiến lũy liên hoàn đắp bằng đất và được chia thành những lũy nhỏ.
- Hiện nay, luỹ Đào Duy Từ không còn nguyên vẹn như dáng vẻ ngày xưa, thậm chí có nhiều đoạn đã bị mất hoàn toàn do thời gian bào mòn và chiến tranh tàn phá.
Tư liệu về sông Gianh
- Sông Gianh dài khoảng 160 km, bắt nguồn từ vùng ven núi Cô Pi thuộc dãy Trường Sơn.
- Sông Gianh chảy qua các huyện Minh Hóa, Tuyên Hóa, Quảng Trạch, Bố Trạch và đổ ra biển Đông ở cửa Giang.
- Trong lịch sử, sông Gianh là ranh giới phân chia Đàng Trong với Đàng Ngoài, thời Trịnh - Nguyễn phân tranh (năm 1570 - 1786).