Soạn siêu ngắn Lịch sử và địa lí 4 Cánh diều bài 21: Địa đạo Củ Chi

BÀI 21: ĐỊA ĐẠO CỦ CHI

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Địa đạo Củ Chi có vai trò quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của nhân dân Việt Nam. Em có hiểu biết gì về Địa đạo này?

Hướng dẫn trả lời:

- Hiểu biết của em về địa đạo này là:

+ Địa đạo Củ Chi nằm sâu dưới lòng đất, là nơi các chiến sĩ sinh hoạt, sản xuất, chiến đấu. 

+ Địa đạo Củ Chi là một hệ thống đường hầm ngầm được quân dân Củ Chi đào trong thời gian diễn ra 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

+ Ngày nay, di tích địa đạo được bảo tồn ở khu vực Bến Dược thuộc xã Phú Mỹ Hưng và Bến Đình thuộc xã Nhuận Đức.

KHÁM PHÁ

1. Vị trí địa lí

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 1, em hãy xác định vị trí của Địa đạo Củ Chi trên lược đồ.

Hướng dẫn trả lời:

- Địa đạo được xây dựng ở huyện Củ Chi, cách trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 70 km về phía tây bắc.

- Địa đạo Củ Chi là một hệ thống đường hầm dài khoảng 250 km toả rộng như mạng nhện trong lòng đất. Hiện nay, di tích Địa đạo Củ Chi được bảo tồn ở hai địa điểm:

+ Địa đạo Bến Dược thuộc xã Phú Mỹ Hưng.

+ Địa đạo Bến Đình thuộc xã Nhuận Đức.

2. Một số công trình tiêu biểu của Địa đạo Củ Chi

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát từ hình 2 đến hình 4, em hãy mô tả một công trình trong Địa đạo Củ Chi mà em ấn tượng nhất.

Hướng dẫn trả lời:

Mô tả một công trình trong Địa đạo Củ Chi mà em ấn tượng nhất:

- Địa đạo Củ Chi gồm hệ thống công sự ngầm, hầm bí mật được ngụy trang rất sâu và kín đáo dưới lòng đất, trong rừng rậm. Phía trên địa đạo được bố trí dày đặc mìn và các hầm chông, cạm bẫy. Dưới lòng đất là cả một hệ thống phòng thủ với các công trình tiêu biểu như: hầm giải phẫu, bếp Hoàng Cầm, khu hầm xưởng chế tạo vũ khí, bệ bắn,....

- Bệnh viện dã chiến nằm ở tầng cuối cùng trong lòng địa đạo. 

- Bếp Hoàng Cầm được sử dụng phổ biến trong địa đạo, nằm ở tầng trên cùng, cách mặt đất khoảng 3 m.

3. Huyền thoại dưới lòng đất

• Đào hầm

Câu hỏi: Em hãy cho biết quân dân Củ Chi đã đào hầm như thế nào.

Hướng dẫn trả lời:

Để đào được địa đạo: 

+ Đầu tiên phải đào một giếng với đường kính 0,6 m, sâu 3 m. 

+ Sau đó lại dùng cuốc tay tiếp tục khoét sâu từ đáy giếng, tạo đường hầm đủ rộng để người đi được dưới lòng đất. 

+ Cứ cách 16 m lại tạo một giếng. Chỉ trong thời gian 2 năm, quân dân Củ Chi đã đào được 250km địa đạo.

• Đập tan trận càn "Bóc vỏ Trái Đất"

Câu hỏi: Em hãy cho biết quân dân Củ Chi đã đập tan trận càn “Bóc vỏ Trái Đất” như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Đầu năm 1967, quân Mỹ thực hiện trận càn quét mang tên “Bóc vỏ Trái Đất" với mục đích phá hệ thống Địa đạo Củ Chi. Quân Mỹ đã huy động hàng chục chiếc xe tăng, xe ủi với công suất lớn, cày xới mặt đất liên tục để tìm ra vị trí các nắp hầm. Quân Mỹ còn tuyển chọn một đội quân “chuột cống" gồm 600 lính công binh “nhỏ người" thực hiện nhiệm vụ phá hệ thống địa đạo. 

Quân Mỹ đi tới đâu cũng bị các chiến sĩ từ các ụ chiến đấu và giao thông hào đánh trả bằng mọi hình thức, mọi thứ vũ khí. Trong trận đánh này, quân dân Củ Chi đã bám trụ kiên cường, chiến đấu dũng cảm, đẩy lùi cuộc càn quét của quân Mỹ.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy kể tên một số công trình tiêu biểu của Địa đạo Củ Chi.

Hướng dẫn trả lời:

Địa đạo Bến Dược (Căn cứ Quân khu Sài Gòn - Gia Định (Khu A), Căn cứ Khu ủy Sài Gòn - Gia Định (Khu B) và Địa đạo Bến Đình (Căn cứ Huyện ủy Củ Chi).

Câu 2: Vẽ sơ đồ để khái quát lại nội dung kiến thức của bài học.

Hướng dẫn trả lời:

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Lựa chọn một trong hai nhiệm vụ dưới đây:

1. Trong vai một hướng dẫn viên du lịch, em hãy giới thiệu cho du khách về nét độc đáo của Địa đạo Củ Chi.

2. Sưu tầm những câu chuyện, hình ảnh về quân dân Củ Chi chống Mỹ ở Địa đạo.

Hướng dẫn trả lời:

2. Sưu tầm những câu chuyện, hình ảnh về quân dân Củ Chi chống Mỹ ở Địa đạo.

Hình 1. Hầm chông được bố trí trong thế trận chiến tranh du kích.

Hình 2. Căn hầm giải phẫu thương binh nặng tại khu di tích. 

(Nguồn: vietnamtourism.gov.vn)