Soạn chi tiết Ngữ văn 9 KNTT bài 9 Yên Tử, núi thiêng (Thi Sảnh)

CHUẨN BỊ ĐỌC

Câu hỏi 1. Khi đi tham quan hay du lịch, em có thường tìm hiểu trước về nơi sắp đến không? Nếu có, loại tài liệu em quan tâm tìm đọc, xem, nghe là gì?

Bài làm chi tiết:

Có, em thường tìm hiểu trước về nơi sắp đến khi đi tham quan hay du lịch. Loại tài liệu em quan tâm tìm đọc, xem, nghe khi tìm hiểu về nơi sắp đến bao gồm:

- Bài viết trên internet: Cung cấp thông tin về các sự kiện, lễ hội, hoạt động văn hoá đang diễn ra tại địa điểm du lịch.
- Video giới thiệu về địa điểm du lịch: Giúp em có cái nhìn tổng quan hơn về địa điểm sắp đến.

Câu hỏi 2: Kể tên một số danh lam thắng cảnh có di tích lịch sử mà em đã đến hoặc đã biết.

Bài làm chi tiết:

Một số danh lam thắng cảnh có di tích lịch sử mà em đã đến hoặc đã biết:

1. Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội): Nơi thờ Khổng Tử và các bậc hiền triết Nho giáo, cũng là trường đại học đầu tiên của Việt Nam.

2. Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội): Di sản văn hóa thế giới, nơi ghi dấu lịch sử hơn 1000 năm của Thăng Long - Hà Nội.

3. Cố đô Hoa Lư (Ninh Bình): Kinh đô đầu tiên của nước Đại Cồ Việt, nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật độc đáo.

4. Khu di tích Mỹ Sơn (Quảng Nam): Di sản văn hóa thế giới, quần thể đền tháp Chăm Pa cổ kính và huyền bí.

5. Chùa Một Cột (Hà Nội): Biểu tượng kiến trúc độc đáo của Việt Nam, được xây dựng vào thế kỷ 11.

TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN

Câu 1: Có điểm gì đáng chú ý trong cách tác giả nêu cảm nhận chung và đánh giá khái quát về đối tượng được giới thiệu?

Bài làm chi tiết:

Tác giả sử dụng những từ ngữ miêu tả vô cùng độc đáo như "những cánh cung núi trùng điệp", "khu Đông Bắc mênh mông", "cao 1 068 m", "vút lên chon von" đã tạo nên bức điều kinh vĩ của ngọn núi Yên Tử. Với cách miêu tả như vậy, tác giả đã giúp người đọc có thể hình dung được một cách chân thực và sống động về ngọn núi Yên Tử, đồng thời khơi gợi trong lòng họ sự thích thú muốn khám phá nơi đây.

Câu 2: Người viết cho biết điều gì về tọa độ không gian của núi thiêng Yên Tử?

Bài làm chi tiết:

Người viết cho biết:

Núi Yên Tử thuộc thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Nằm cách trung tâm thành phố Uông Bí 14 km về phía tây bắc.

Cách Hòn Gai 40 km theo trục đường 18A.

=> Nhờ những thông tin trên, du khách có thể dễ dàng xác định vị trí và lên kế hoạch cho chuyến đi của mình đến núi Yên Tử.

Câu 3: Vẻ đẹp của lối vào Yên Tử đã được miêu tả bằng những chi tiết, hình ảnh nào?

Bài làm chi tiết:

Vẻ đẹp của lối vào Yên Tử đã được miêu tả bằng những hình ảnh, chi tiết:

- Thung lũng dài và hẹp, giới hạn bởi ngọn núi Cánh Gà ở phía Nam, Bảo Đài ở phía bắc, thoạt trông như những thành quách cổ xưa. 

- Những khu vườn xum xuê cây ăn quả: vải, nhãn, mận, đào, mùa nào thức ấy, những mảnh ruộng mía thân tím thẳng tắp, nối tiếp hai bên đường. 

- Suối Giải Oan trong veo, chảy ngoằn ngoèo trong thung lũng, trên nền "đá cuội và sỏi trắng, cắt con đường từ Lán Tháp vào Yên Tử 9 đoạn, khiến du khách ngỡ là 9 con suối khác nhau. 

- Hai bên bờ suối, hoa dành và hoa bướm vàng rộm. Đây đó có những khóm hoa hải đường chen với hoa thuỷ tiên đang nở bung những cánh mỏng phớt tím.

Câu 4: Trong một văn bản giới thiệu về danh lam thắng cảnh, việc cung cấp những thông tin về lịch sử có ý nghĩa gì?

Bài làm chi tiết:

Trong một văn bản giới thiệu về danh lam thắng cảnh, việc cung cấp những thông tin về lịch sử có ý nghĩa:

1. Giúp du khách hiểu rõ hơn về giá trị của danh lam thắng cảnh:

2. Tạo sự kết nối giữa du khách với danh lam thắng cảnh:

3. Góp phần giáo dục du khách về lịch sử:

4. Nâng cao ý thức bảo vệ danh lam thắng cảnh

Câu 5: Những thông tin mở rộng về đạo Phật và các vị chân tu cần thiết như thế nào đối với một văn bản giới thiệu núi thiêng Yên Tử?

Bài làm chi tiết:

Núi thiêng Yên Tử là một trong những trung tâm Phật giáo lớn nhất Việt Nam, gắn liền với lịch sử ra đời của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Do vậy, những thông tin khái quát về đạo Phật và các bậc cao tăng đóng vai trò hết sức quan trọng trong một văn bản giới thiệu nơi đây.

SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI

Câu 1: Yên Tử, núi thiêng thuộc loại văn bản gì? Em căn cứ vào đâu để xác định như vậy?

Bài làm chi tiết:

Yên Tử, núi thiêng thuộc loại văn bản giới thiệu về di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh.

Căn cứ vào:

- Nhan đề

- Nội dung trình bày trong văn bản

Câu 2. Văn bản được bố cục như thế nào? Nêu nội dung cụ thể của từng phần trong bố cục và chỉ ra mạch kết nối các nội dung đó.

Bài làm chi tiết:

Bố cục:

- Phần 1: Từ đầu đến du khách địa phương: Giới thiệu khái quát về núi Yên Tử

- Phần 2: Tiếp theo đến nơi mà mình mơ ước: Tổng quan về vẻ đẹp đường đến Yên Tử

- Phần 3: Tiếp theo đến thành Yên Tử như ngày nay: Lịch sử dãy núi Yên Tử

- Phần 4: Tiếp theo đến Phù Vân quốc sư:  Đạo Phật và dãy núi Yên Tử

- Phần 5: Còn lại.

Mạch kết nối: Với cách bố cục và kết nối các nội dung như trên, văn bản giới thiệu về núi Yên Tử sẽ giúp người đọc có được cái nhìn toàn diện về danh lam thắng cảnh nổi tiếng này, từ đó khơi gợi niềm hứng thú và mong muốn được khám phá nơi đây.

Câu 3: Căn cứ vào nội dung văn bản, cho biết những lí do chính khiến Yên Tử được nhìn nhận là “núi thiêng”.

Bài làm chi tiết:

Những lí do quan trọng khiến Yên Tử được mệnh danh là "núi thiêng ":
- Nơi đây gắn liền với lịch sử ra đời của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, do vua Trần Nhân Tông sáng lập.
- Trải qua nhiều thăng trầm, Yên Tử là nơi tu hành của nhiều vị cao tăng lỗi lạc, chứa đựng nhiều giá trị văn hoá Phật giáo.
- Nơi đây cũng là di tích lịch sử gắn liền với cuộc đời của vua Trần Nhân Tông, người đã từ bỏ ngai vàng xuất gia tu hành, giác ngộ Phật pháp.

Câu 4: Nhận xét về tỉ lệ của các đoạn miêu tả và dẫn tư liệu lịch sử trong văn bản (tỉ lệ như thế nào, có hợp lí không và thể hiện ý tưởng gì của tác giả).

Bài làm chi tiết:

Tỉ lệ của các đoạn miêu tả và dẫn tư liệu lịch sử trong văn bản cân xứng, không dài quá cũng không ngắn quá, tương đối bằng nhau giữa các phần. Đây là tỉ lệ hợp lý.

Câu 5: Liệt kê những chi tiết thể hiện cách giải thích tên gọi của một số vị trí và di tích trong quần thể du lịch tâm linh Yên Tử. Việc giải thích đó đáp ứng yêu cầu gì của loại văn bản giới thiệu một cảnh quan?

Bài làm chi tiết:

- Núi Voi, bởi dáng núi giống hình con voi quay đầu về phía biển. 

- Bạch Vân Sơ (núi mây trắng)

=> Ý nghĩa: Việc giải thích đó đáp ứng yêu cầu giải thích đúng nguồn gốc, ý nghĩa của tên gọi, tránh sự mơ hồ, sai lệch của loại văn bản giới thiệu một cảnh quan.

Câu 6: Yếu tố biểu cảm đã được tác giả sử dụng như thế nào? Yếu tố đó đóng vai trò gì trong việc làm tăng tính hấp dẫn của văn bản?

Bài làm chi tiết:

Yếu tố biểu cảm đã được tác giả vận dụng khi tự hào kể về lịch sử Yên Tử, những cảnh đẹp xung quanh ngọn núi Yên Tử.
Yếu tố biểu cảm đóng vai trò giúp cho văn bản trở nên sống động, hấp dẫn và lôi cuốn người đọc.

Câu 7: Nêu tác dụng của việc đưa sơ đồ khu di tích Yên Tử vào văn bản. Theo em, vì sao những sơ đồ thuộc loại này thường được hiệu chỉnh qua các lần công bố khác nhau?

Bài làm chi tiết:

Tác dụng:

- Giúp người đọc hình dung tổng quan về khu di tích

- Cung cấp thông tin chi tiết về các di tích

- Tăng tính khoa học và chính xác cho văn bản

Lý do sơ đồ khu di tích Yên Tử thường được hiệu chỉnh qua các lần công bố:

- Phát hiện mới trong quá trình nghiên cứu:

- Thay đổi trong quy hoạch và phát triển khu di tích:

- Nâng cao chất lượng thông tin:

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) đánh giá về khả năng gợi lên niềm đam mê khám phá thắng cảnh, di tích Yên Tử của văn bản Yên Tử, núi thiêng.

Bài làm chi tiết:

Văn bản "Yên Tử, núi thiêng" đã thành công trong việc gợi lên niềm đam mê khám phá thắng cảnh, di tích Yên Tử cho người đọc. Bằng ngôn ngữ miêu tả sinh động, tác giả đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ của Yên Tử với những dãy núi cao, những khu rừng nguyên sinh, những thác nước hùng vĩ và những ngôi chùa cổ kính.

Tác giả cũng đã giới thiệu những giá trị lịch sử, văn hóa và tâm linh độc đáo của Yên Tử, nơi được mệnh danh là "đất tổ Phật giáo Việt Nam". Qua đó, tác giả đã khơi gợi trong lòng người đọc niềm khao khát được đặt chân đến Yên Tử để tận mắt chiêm ngưỡng cảnh đẹp thiên nhiên, khám phá những giá trị lịch sử, văn hóa và trải nghiệm không gian tâm linh thanh tịnh nơi đây.

Với những ai yêu thích du lịch khám phá, "Yên Tử, núi thiêng" là một văn bản không thể bỏ qua. Văn bản này sẽ là nguồn cảm hứng cho những ai muốn tìm kiếm một điểm đến mới mẻ, độc đáo và đầy ý nghĩa cho hành trình khám phá của mình.