Trước hết, bạn căn cứ vào đề tài, nội dung vấn đề trong bài trình bày của mình để chọn ra các câu hỏi có liên quan trong bài tập 2. Chẳng hạn, nếu trình bày của bạn xoay quanh Đất rừng phương Nam (trích) [2] thì câu hỏi từ phía người nghe dành cho bạn có thể là:
– Theo bạn đâu là điểm hấp dẫn trong cách kể chuyện của Đất rừng phương Nam (trích)?
- Bạn có thể trích dẫn một số tục ngữ, thành ngữ để minh chứng thêm cho lí lẽ con người Nam Bộ nghĩa tình, hay phong cảnh Nam Bộ hoang sơ, độc đáo của mình hay không?”
Kèm theo là yêu cầu: “Cho biết cách bạn sẽ tiếp nhận câu hỏi dành cho mình, nội dung trả lời và cách bạn đưa ra câu trả lời ấy”.
Nếu bài trình bày của bạn xoay quanh Tôi thích làm vua [3] thì câu hỏi từ phái người nghe dành cho bạn có thể là:
- Bạn đã từng xem một vở tuồng hát truyền thống nào chưa?
- Bạn có từng tham gia đóng một vai nào trong các vở kịch của lớp, trường chưa?”
Kèm theo là yêu cầu: “Cho biết cách bạn sẽ tiếp nhận câu hỏi dành cho mình, nội dung trả lời và cách bạn đưa ra câu trả lời ấy”.
Để đáp ứng những yêu cầu trên của đề bài, bạn cần:
1. Tiếp nhận ghi chép câu hỏi từ phía người nghe với thái độ điềm tĩnh, trân trọng, kể cả với những người nghe hỏi những câu hỏi ít liên quan, hơi xa bài nói.
2. Xem lại phần hướng dẫn thực hiện bài nói ở bước 4. Trao đổi và đánh giá, trong vai trò người nói.
3. Tìm ý và phác thảo câu trả lời ngắn gọn nhưng tương đối cụ thể cho các câu hỏi liên quan đến bài trình bày này của mình.
Về nội dung các câu trả lời, bạn lưu ý cần phân loại câu hỏi để có phương án trả lời sao cho phù hợp.
Có những câu hỏi mà câu trả lời của bạn chỉ cần nhắc lại nội dung bạn đã trình bày, nhấn mạnh, bổ sung thêm.
Có những câu hỏi, tuy ít liên quan hoặc hơi xa vấn đề mình trình bày song bạn vẫn nên vui vẻ nhã nhặn đưa ra trả lời, hoặc là thật ngắn gọn, hoặc là tận dụng việc đưa ra câu trả lời như một cơ hội để giao lưu, thể hiện sự thân thiện, chân thành của mình đối với người nghe. Chẳng hạn, câu hỏi:
– Bạn có từng tham gia đống một vai nào trong các vở kịch của lớp, trường chưa?” là một cơ hội như thế, bạn nên sẵn lòng kể lại tình huống mình tham gia đóng kịch, như nhắc lại một kỉ niệm, chia sẻ kinh nghiệm, …