Giải chi tiết Công nghệ 9 Định hướng nghề nghiệp Cánh diều bài 5 Lựa chọn nghề nghiệp trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ

Khởi động         

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp của bản thân?

Bài làm chi tiết:

Theo em, những yeus tố ảnh hướng tới quyết định lựa chọn nghề nghiệp của một người như:

- Sở thích và đam mê: Sở thích và đam mê cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định lựa chọn nghề nghiệp. Người ta thường cảm thấy hạnh phúc và thành công hơn khi họ làm những công việc mà họ yêu thích.

- Kỹ năng và năng lực: Khả năng và kỹ năng của một người cũng là một yếu tố quan trọng. Việc chọn nghề nghiệp phù hợp với khả năng tự nhiên và kỹ năng sẽ tăng cơ hội thành công.

- Giáo dục và đào tạo: Mức độ giáo dục và đào tạo của một người cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp của họ. Một người có thể lựa chọn nghề nghiệp mà phù hợp với trình độ học vấn của họ.

- Điều kiện gia đình: Điều kiện gia đình có thể ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp. Ví dụ, áp lực từ gia đình hoặc các yếu tố tài chính có thể làm cho một người phải chọn nghề nghiệp mà họ không thực sự yêu thích.

- Tiềm năng thu nhập: Tiềm năng thu nhập của một ngành nghề cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp. Một số người có thể chọn nghề nghiệp mà họ tin rằng sẽ mang lại thu nhập cao và ổn định.

- Tình hình thị trường lao động: Tình hình thị trường lao động và các xu hướng công nghiệp cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp. Một người có thể chọn nghề nghiệp trong một ngành nghề đang phát triển mạnh mẽ và có nhu cầu cao.

- Môi trường làm việc: Môi trường làm việc và văn hóa tổ chức cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp. Một người có thể chọn nghề nghiệp mà phù hợp với môi trường làm việc và phong cách làm việc của họ.

I. QUY TRÌNH LỰA CHỌN NGHỀ NGHIỆP

Câu hỏi: 

1. Vì sao khi lựa chọn nghề nghiệp cần phải thực hiện các bước như Hình 5.1?

Bài làm chi tiết:

Theo em, việc thực hiện các bước như trên là quan trọng để đảm bảo rằng quyết định lựa chọn nghề nghiệp của bạn là có ý định và phù hợp nhất có thể. Chúng có thể được lí giải như sau:

- Đánh giá bản thân: Việc đánh giá bản thân giúp bạn hiểu rõ hơn về sở thích, đam mê, kỹ năng, giá trị và mục tiêu cá nhân của mình. Bằng cách này, bạn có thể xác định được những điểm mạnh và điểm yếu của mình, từ đó có thể tìm ra những ngành nghề hoặc công việc phù hợp nhất với bản thân.

- Tìm hiểu thị trường lao động: Tìm hiểu về thị trường lao động giúp bạn hiểu rõ về các xu hướng, cơ hội nghề nghiệp, yêu cầu về kỹ năng và trình độ học vấn, cũng như tiềm năng phát triển trong các ngành nghề khác nhau. Bằng cách này, bạn có thể đưa ra quyết định dựa trên thông tin và hiểu biết chính xác nhất về môi trường làm việc.

- Ra quyết định: Sau khi đã đánh giá bản thân và tìm hiểu thị trường lao động, bạn sẽ có đủ thông tin để có thể đưa ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp. Quyết định này được xây dựng dựa trên sự cân nhắc kỹ lưỡng, cân nhắc giữa sở thích cá nhân, khả năng, và cơ hội có sẵn trên thị trường lao động.

II. YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN NGHỀ NGHIỆP TRONG LĨNH VỰC KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ

Câu hỏi: 

1. Vì sao nên chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, sở thích và tính cách của bản thân?

2. Em có biết vì sao với một số ngành nghề, người ta phải tiến hành khám sức khỏe người tham gia dự tuyển?

Bài làm chi tiết:

1. Theo em, lí do cần chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, sở thích và tính cách của bản thân là do:

- Tăng cảm giác hạnh phúc và hài lòng: Khi bạn làm việc trong lĩnh vực phù hợp với năng lực và sở thích của mình, bạn có xu hướng cảm thấy hạnh phúc và hài lòng hơn với công việc của mình. Điều này giúp bạn tránh được cảm giác căng thẳng và không hài lòng khi làm việc.

- Tối ưu hóa hiệu suất làm việc: Khi bạn làm việc trong lĩnh vực mà bạn yêu thích và có kỹ năng, bạn có xu hướng làm việc với hiệu suất cao hơn. Sự tương thích giữa công việc và tính cách của bạn cũng giúp bạn làm việc một cách tự nhiên và hiệu quả hơn.

- Phát triển nghề nghiệp bền vững: Chọn nghề nghiệp phù hợp với bản thân giúp bạn xây dựng một nền tảng nghề nghiệp bền vững. Bạn có thể dễ dàng tiếp tục phát triển và tiến bộ trong lĩnh vực mà bạn yêu thích và có kỹ năng.

- Giảm stress và cảm giác bỏ cuộc: Khi bạn làm việc trong lĩnh vực phù hợp với tính cách và sở thích của mình, bạn có xu hướng trải qua ít stress hơn và ít khả năng gặp phải cảm giác bỏ cuộc. Điều này làm tăng cơ hội duy trì sự nghiệp lâu dài và thành công.

- Tạo ra động lực và cam kết: Khi bạn làm việc trong lĩnh vực mà bạn yêu thích và có kỹ năng, bạn có xu hướng cảm thấy động viên và cam kết hơn với công việc của mình. Điều này giúp bạn duy trì động lực và tinh thần làm việc cao trong suốt sự nghiệp của mình.

2. Có một số lý do mà một số ngành nghề yêu cầu kiểm tra sức khỏe đặc biệt hoặc khám sức khỏe cho những người tham gia dự tuyển:

- An toàn lao động: Trong một số ngành nghề như xây dựng, công nghiệp, y tế hoặc ngành hàng không, việc kiểm tra sức khỏe đảm bảo rằng những người làm việc có thể đối mặt và hoạt động trong môi trường làm việc có nguy cơ cao một cách an toàn. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn hoặc thương tích trong quá trình làm việc.

- Yêu cầu về sức khỏe: Trong một số ngành nghề như y tế, chăm sóc sức khỏe hoặc quân đội, việc kiểm tra sức khỏe là bắt buộc để đảm bảo rằng những người làm việc có khả năng đáp ứng được yêu cầu về sức khỏe cụ thể của ngành nghề đó.

- Chẩn đoán sớm bệnh tật: Việc kiểm tra sức khỏe trước khi tham gia một ngành nghề có thể phát hiện ra các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn hoặc bệnh tật trước khi chúng trở nên nghiêm trọng. Điều này giúp người tham gia có thể chăm sóc sức khỏe của mình kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng xấu hơn trong tương lai.

- Tuân thủ quy định pháp lý: Trong một số ngành nghề, việc kiểm tra sức khỏe trước khi tham gia dự tuyển có thể là yêu cầu pháp lý để đảm bảo rằng các nhà tuyển dụng tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn y tế liên quan.

- Bảo vệ sức khỏe cộng đồng: Việc kiểm tra sức khỏe cũng có thể giúp ngăn chặn việc lây lan các bệnh truyền nhiễm hoặc các vấn đề sức khỏe khác từ người tham gia sang cộng đồng hoặc đối tác làm việc.

Câu hỏi: 

1. Yếu tố gia đình có ảnh hưởng như thế nào đến việc lựa chọn nghề nghiệp?

2. Vì sao khi lựa chọn nghề nghiệp cần quan tâm đến nhu cầu của thị trường lao động?

3. Nhà trường thể hiện vai trò định hướng lựa chọn nghề nghiệp cho học sinh trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ thông qua những hoạt động nào?

Bài làm chi tiết:

1. Gia đình là yếu tố quan trọng trong việc dẫn tới nghề nghiệp của chúng ta. Đầu tiên gia đình có thể ảnh hưởng thông qua việc truyền đạt giá trị, niềm đam mê, và kỹ năng từ thế hệ cha mẹ đến con cái. Sự ủng hộ từ gia đình có thể là một yếu tố quan trọng giúp người ta tự tin và quyết tâm hơn trong việc theo đuổi mục tiêu nghề nghiệp của mình. Ngược lại, áp lực từ gia đình hoặc sự kỳ vọng không phù hợp có thể khiến người ta phải chọn lựa nghề nghiệp không phù hợp với sở thích và năng lực của mình, gây ra sự không hài lòng và căng thẳng trong sự nghiệp sau này.

2. - Việc quan tâm đến nhu cầu của thị trường lao động giúp đảm bảo rằng bạn chọn lựa một ngành nghề có tiềm năng phát triển và cơ hội việc làm tốt trong tương lai.

- Thị trường lao động biến đổi liên tục, do đó việc đưa ra quyết định dựa trên thông tin về xu hướng và tiềm năng của thị trường giúp bạn có cái nhìn toàn diện và chiến lược hơn về sự nghiệp của mình.

- Nhu cầu của thị trường lao động cũng có thể ảnh hưởng đến mức lương, điều kiện làm việc và cơ hội phát triển nghề nghiệp của bạn trong tương lai.

3. Vai trò của nhà trường trong định hướng lựa chọn nghề nghiệp:

- Cung cấp các hoạt động tư vấn nghề nghiệp và hướng dẫn lựa chọn sự nghiệp cho học sinh, bao gồm buổi tư vấn cá nhân và các khóa học giới thiệu về các ngành nghề khác nhau.

- Tổ chức thực tập và chương trình làm việc thực tế để học sinh có thể trải nghiệm thực tế môi trường làm việc và áp dụng kiến thức học tập vào thực tiễn.

- Tổ chức các buổi hội thảo và triển lãm nghề nghiệp để giới thiệu về các ngành nghề khác nhau và cung cấp thông tin về xu hướng thị trường lao động.

- Hỗ trợ học sinh trong việc lập kế hoạch sự nghiệp và chuẩn bị cho các bước tiếp theo sau khi tốt nghiệp, bao gồm việc xây dựng hồ sơ, chuẩn bị phỏng vấn, và tìm kiếm việc làm.

Luyện tập

Câu 1: 

1. Tóm tắt quy trình lựa chọn nghề nghiệp.

2. Hãy sắp xếp các yếu tố ảnh hưởng tới quyết định lựa chọn nghề nghiệp trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ theo thứ tự mức độ quan trọng giảm dần.

Bài làm chi tiết:

1. Để lựa chọn nghề nghiệp, ta có quy trình như sau:

- Đánh giá bản thân.

- Tìm hiểu thị trường lao động.

- Ra quyết định.

2. Sắp xếp các yếu tố ảnh hưởng tới quyết định lựa chọn nghề nghiệp trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ theo thứ tự mức độ quan trọng giảm dần:

- Năng lực của bản thân.

- Sở thích của bản thân.

- Cá tính của bản thân.

- Nhu cầu của xã hội.

- Bối cảnh gia đình.

- Định hướng của nhà trường.

- Sự tác động của bạn bè.

Vận dụng

1. Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp của bản thân trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.

2. Lập quy trình lựa chọn nghề nghiệp cho bản thân trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ.

Bài làm chi tiết:

1. Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề nghiệp trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ như:

a. Sở thích và đam mê: Đây là yếu tố quan trọng nhất, vì sự hứng thú và đam mê là động lực lớn nhất giúp bạn tự học và phát triển trong ngành kỹ thuật, công nghệ.

b. Năng lực và kỹ năng: Để thành công trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ, bạn cần phải có nền tảng kiến thức và kỹ năng cần thiết. Sự hiểu biết về toán học, khoa học và công nghệ thông tin thường là quan trọng.

c. Xu hướng thị trường lao động: Các ngành công nghiệp kỹ thuật, công nghệ thường phát triển nhanh chóng và yêu cầu các nhân tài có kỹ năng chuyên môn cao. Việc tìm hiểu về xu hướng và nhu cầu của thị trường lao động trong ngành này là rất quan trọng.

d. Tiềm năng phát triển và cơ hội nghề nghiệp: Một ngành nghề trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ có cơ hội phát triển và tiến bộ rộng lớn sẽ tạo ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn hơn.

e. Tiêu chuẩn và yêu cầu của ngành: Mỗi ngành trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ có những yêu cầu cụ thể về trình độ học vấn, kỹ năng và kinh nghiệm. Bạn cần xác định liệu bạn đáp ứng được những yêu cầu đó hay không.

2. Lựa chọn nghề nghiệp cho bản thân trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ chúng ta thường xem xét dựa trên các yếu tố sau:

a. Tự đánh giá bản thân: Xác định sở thích, đam mê, năng lực, và kỹ năng của bạn trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ.

b. Tìm hiểu về ngành nghề: Nghiên cứu về các ngành nghề kỹ thuật, công nghệ khác nhau để hiểu rõ về yêu cầu công việc, tiềm năng phát triển và cơ hội nghề nghiệp.

c. Tham gia hoạt động thực tế: Thực tập, tham gia dự án, hoặc tham gia các khóa học để trải nghiệm thực tế và kiểm tra xem bạn có phù hợp với ngành nghề đó không.

d. Xây dựng kế hoạch sự nghiệp: Dựa trên những thông tin và trải nghiệm đã có, xây dựng một kế hoạch sự nghiệp cụ thể và mục tiêu rõ ràng.

e. Liên tục cập nhật và phát triển: Ngành công nghiệp kỹ thuật, công nghệ luôn biến đổi và phát triển. Hãy luôn cập nhật kiến thức, kỹ năng và theo đuổi các cơ hội học tập và phát triển chuyên môn.