Giải chi tiết Công nghệ 9 Mô đun Chế biến thực phẩm cánh diều bài 7: Chế biến thực phẩm có sử dụng nhiệt

KHỞI ĐỘNG

Kể tên các món ăn trong Hình 7.1 và cho biết điểm giống nhau trong cách thức làm chín các món ăn này.

Bài làm chi tiết:

Các món ăn trong Hình 7.1 là:

a) Cá kho

b) Đậu phụ rán

c) Bánh mì

d) Xôi

e) Canh cua

g) Rau củ xào

Điểm giống nhau trong cách thức làm chín các món ăn này là đều sử dụng nhiệt.

I. PHƯƠNG PHÁP CHẾ BIẾN THỰC PHẨM BẰNG NƯỚC NÓNG

Câu hỏi: Theo em, việc chần thịt trước khi luộc có tác dụng gì?

Bài làm chi tiết:

Theo em, việc làm trên giúp loại bỏ các tạp chất, bọt bề mặt, và làm sạch thịt, giúp cho thịt sau khi luộc có màu sắc đẹp hơn và hương vị tốt hơn.

Câu hỏi: Ngoài cách luộc thịt như trên, em có thể giới thiệu cách luộc thịt khác mà em biết để thịt luộc được mềm, thơm và ngon.

Bài làm chi tiết:

Có cách khác đó là chúng ta cho ít giấm hoặc muối vào nước luộc để thịt không bị tanh và hấp thụ được hương vị từ gia vị.

Câu hỏi: Thực hiện luộc thịt có bổ sung hành khô nướng và không bổ sung. So sánh và nhận xét hương và vị của thịt luộc, nước luộc thịt.

Bài làm chi tiết:

Chúng ta có thể tạo ra hương vị đặc trưng của hành và làm cho nước luộc thêm thơm ngon. Tuy nhiên, việc này cũng tùy thuộc vào khẩu vị và sở thích cá nhân.

Câu hỏi: Theo em, việc ướp thịt trước khi nấu canh có tác dụng gì?

Bài làm chi tiết:

Theo em, điều này giúp thịt thấm gia vị sâu hơn, làm cho thịt mềm và ngon hơn sau khi nấu.

Câu hỏi: Em hãy giới thiệu một số loại nguyên liệu động vật khác có thể nấu với canh rau cải.

Bài làm chi tiết:

Một số loại thực phẩm có thể nấu cùng canh rau cải là tôm, cá, thịt gà hoặc thịt lợn để tăng thêm hương vị và giá trị dinh dưỡng cho món canh.

Câu hỏi: Thực hiện nấu canh cải có mở nắp khi sôi và không mở nắp. So sánh và nhận xét màu của rau.

Bài làm chi tiết:

Với trường hợp mở nắp khi nấu canh giúp thực phẩm chín đều hơn và giữ được màu sắc tươi sáng của rau cải. 

Ngược lại, không mở nắp khi nấu có thể giữ lại hương vị và chất dinh dưỡng hơn.

Câu hỏi: Việc khía nhẹ trên bề mặt cá khi sơ chế trước khi ướp nhằm mục đích gì?

Bài làm chi tiết:

Mục đích của quá trình ướp có thể thẩm thấu sâu vào thịt cá, làm cho cá có hương vị đậm đà và ngon miệng hơn.

Câu hỏi: Thực hiện kho cá có bổ sung nước màu hoặc không bổ sung. So sánh và nhận xét chất lượng 2 loại cá kho này.

Bài làm chi tiết:

Ta thực hiện kho cá theo 2 trường hợp, có kết quả như sau:

- Cá kho bổ sung nước màu: Thường được chế biến bằng cách thêm một ít nước màu vào quá trình kho, cá sẽ có màu sắc đẹp mắt và hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, việc này có thể làm tăng lượng nước trong món cá, làm giảm độ đậm đà của nước mắm và vị đặc trưng của cá.

- Cá kho không bổ sung nước màu: Màu sắc của cá chủ yếu từ nước mắm và các gia vị khác trong quá trình kho. Mặc dù có thể không sáng bóng như cá kho bổ sung nước màu, nhưng cá kho tự nhiên thường có hương vị đậm đà và thơm ngon hơn, vì không có nước màu làm pha loãng vị cá.

Câu hỏi: 

1. Ngoài cách kho cá như trên, hãy giới thiệu một số món kho khác em biết hoặc đã làm.

2. Cá kho có thể ăn cùng với những món ăn nào?

Bài làm chi tiết:

- Ở nhà, mẹ đã dạy em làm một số món kho khác em biết hoặc đã làm:

+ Cá kho tộ

+ Thịt kho tàu

+ Trứng kho tàu

+ Thịt heo kho tiêu

+ Thịt gà kho gừng

- Cá kho có thể ăn cùng với những món ăn:

+ Cá kho có thể ăn kèm với cơm trắng

+ Một số món rau xào như rau muống xào tỏi đi kèm với cá kho rất ngon.

II. PHƯƠNG PHÁP CHẾ BIẾN THỰC PHẨM BẰNG HƠI NƯỚC NÓNG

Câu hỏi: 

1. Mục đích của việc khứa 2 - 3 đường chéo lên mỗi mặt của thân cá trước khi ướp là gì?

2. Theo em, thời gian hấp cá phụ thuộc vào những yếu tố nào?

Bài làm chi tiết:

1. Theo em mục đích của việc khứa 2 - 3 đường chéo lên mỗi mặt của thân cá trước khi ướp giúp thân cá hấp nhanh hơn và đồng đều hơn, đồng thời giúp thẩm thấu gia vị vào thân cá.

2. Theo em, thời gian hấp cá phụ thuộc vào loại cá, kích thước của miếng cá, và cường độ lửa khi hấp.

Câu hỏi: Để món cá hấp xì dầu thơm ngon, em đã sử dụng những loại gia vị nào?

Bài làm chi tiết:

Gia đình em thường dùng dầu mè, nước mắm, đường, tỏi, ớt, gừng và rau mùi để làm món cá hấp xì dầu thơm ngon.

Câu hỏi: 

1. Ngoài cá rô phi, cá diêu hồng hay cá chim, kể tên những loại cá có thể hấp xì dầu mà em biết.

2. Chế biến một món cá hấp xì dầu phù hợp với thực tiễn ở gia đình, địa phương em.

Bài làm chi tiết:

Các loại cá như cá chẽm, cá lóc, cá trê, cá chép, cá thu đều có thể được sử dụng để chế biến món cá hấp xì dầu, phù hợp với khẩu vị và thực tiễn ẩm thực của địa phương.

Thực hiện chế biến một món cá hấp xì dầu phù hợp với thực tiễn ở gia đình

III. PHƯƠNG PHÁP CHẾ BIẾN THỰC PHẨM BẰNG KHÔNG KHÍ NÓNG

Câu hỏi: Để món thịt lợn nướng chín đều, lên màu đẹp và không bị cháy, trước khi chế biến em sẽ lưu ý các bạn trong nhóm những điều gì?

Bài làm chi tiết:

Để món thịt lợn nướng chín đều, lên màu đẹp và không bị cháy, trước khi chế biến em sẽ lưu ý như sau:

- Chọn những miếng thịt có độ dày đồng đều để đảm bảo thời gian nướng đồng đều và món ăn chín đều từ trong ra ngoài.

- Sử dụng các loại gia vị, gia vị tự nhiên hoặc gia vị chế biến sẵn để ướp thịt trước khi nướng, giúp thịt thấm gia vị và có hương vị đậm đà.

- Đảo chiều thịt đều đặn trong quá trình nướng để thịt chín đều và không bị cháy.

- Đảm bảo nhiệt độ nướng phù hợp để thịt không bị cháy hoặc chín quá nhanh.

Câu hỏi: Em hãy kể tên các món thịt nướng khác mà em biết.

Bài làm chi tiết:

+ Thịt gà nướng

+ Thịt bò nướng

+ Cánh gà nướng

+ Cá nướng

+ Sườn nướng

+ Heo quay

Câu hỏi: 

1. Bạn em rất thích món thịt nướng nên thường xuyên ăn, em có đồng tình với chế độ ăn của bạn em không và tại sao?

2. Chế biến một món thịt nướng sử dụng nguyên liệu sẵn có ở địa phương em.

Bài làm chi tiết:

1. Do là người quan tâm đến sức khỏe và muốn giảm lượng chất béo và chất gây ung thư trong chế độ ăn của mình, bạn em có thể hạn chế lượng thịt nướng và thay vào đó là các loại thực phẩm giàu protein như đậu, hạt, hoặc thực phẩm từ nguồn thực vật. Bởi:

- Thịt nướng thường chứa một lượng cao chất béo và cholesterol, đặc biệt là nếu là loại thịt mỡ.

- Việc nướng thịt trên lửa than hoặc lửa than củi có thể tạo ra các chất gây ung thư khi thịt tiếp xúc với lửa và khói.

III. PHƯƠNG PHÁP CHẾ BIẾN THỰC PHẨM BẰNG DẦU, MỠ NÓNG

Câu hỏi: Khi chế biến món bò cuốn lá lốt, em cần phải đeo găng tay nylon để thực hiện những công việc nào? Vì saø?

Bài làm chi tiết:

Chúng ta cần đeo găng tay nylon khi xắn thịt bò lên lá lốt và cuốn giúp bảo vệ tay khỏi tiếp xúc trực tiếp với thịt bò, tránh tiếp xúc với vi khuẩn và các tác nhân gây dị ứng có thể có trong thịt.

Câu hỏi: Những loại nguyên liệu nào có thể thay thế thịt bò và lá lốt khi làm món chả thịt cuốn?

Bài làm chi tiết:

Một số nguyên liệu dùng để thay thế thịt bò và lá lốt khi làm món chả thịt cuốn là:

- Thịt gà: Thịt gà có thể được sử dụng thay thế cho thịt bò, tạo ra một phiên bản chả thịt gà cuốn lá lốt.

- Thịt lợn: Thịt lợn cũng là một lựa chọn thay thế phổ biến cho thịt bò khi làm món chả thịt cuốn lá lốt.

- Thịt cá: Thịt cá cũng có thể được sử dụng để làm món chả thịt cuốn lá lốt, tạo ra một phiên bản chả cá cuốn lá lốt ngon miệng và đa dạng về hương vị.

Câu hỏi: 

1. Kể tên những thành phần dinh dưỡng chính trong món bò cuốn lá lốt chiên mà nhóm em đã thực hiện.

2. Em hãy lên thực đơn, tiến hành chế biến món ăn tương tự từ những nguyên liệu thịt và lá cuốn sẵn có ở địa phương em (thịt bò, thịt lợn, lá lốt, lá xương sông,...)

Bài làm chi tiết:

1. Những thành phần chính trong món bò cuốn lá lốt chiên là:

- Thịt bò: Cung cấp protein, sắt, kẽm và các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

- Lá lốt: Chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất xơ, có thể giúp cải thiện hệ tiêu hóa.

- Gia vị và các nguyên liệu chế biến: Như tỏi, tiêu, đường, muối, nước mắm... cung cấp hương vị và dinh dưỡng cho món ăn.

2. Thực đơn với món ăn tương tự có thể bao gồm:

- Món thịt lợn cuốn lá lốt chiên.

- Món cá cuộn lá xương sông.

Câu hỏi: Chế biến các món rang có nhất thiết phải dùng dầu ăn hay mỡ không? Kể tên các món rang có dùng chất béo và không dùng chất béo.

Bài làm chi tiết:

Theo em, khi chế biến các món rang không nhất thiết phải sử dụng dầu ăn hoặc mỡ trong việc chế biến các món rang. Có thể sử dụng các loại chất béo khác như dầu hạt, dầu oliu, hoặc thậm chí là không sử dụng chất béo.

Các món rang có sử dụng chất béo:

+ Cơm rang: Thường sử dụng dầu hoặc mỡ để chiên cơm cùng với các nguyên liệu khác như thịt, rau củ, trứng...

+ Thịt rang: Để thịt có vị giòn và thơm, thường sẽ cần sử dụng chất béo để chiên.

Các món rang không sử dụng chất béo thường là các hạt như lạc, hạt dẻ, hạt hạnh nhân,…

Câu hỏi: Hãy kể các loại cơm rang mà em biết và những thành phần chính có trong món cơm rang đó.

Bài làm chi tiết:

Một số loại cơm rang phổ biến có thể bao gồm:

- Cơm chiên trứng: Cơm chiên với trứng, thường có thêm hành, cà rốt, đậu hủ và các loại gia vị.

- Cơm rang gà: Cơm chiên với thịt gà, có thêm hành, tỏi, cà rốt, hành tây và các loại gia vị khác.

Thành phần chính trong món cơm rang bao gồm cơm đã nấu chín, nguyên liệu chính như trứng, thịt gà (hoặc các loại thịt khác), rau củ và các loại gia vị như muối, đường, tiêu, nước mắm…

Câu hỏi: Nhà bạn A bữa ăn trước còn lại cơm nguội, ít tôm, ít lạc rang, ít dưa chua. Với các nguyên liệu như vậy, bạn A có thể làm món cơm rang thập cẩm được không? Em hãy tư vấn cho bạn nhé.

Bài làm chi tiết:

Với các nguyên liệu như sẵn có như cơm nguội, ít tôm, ít lạc rang và ít dưa chua, bạn A hoàn toàn có thể làm món cơm rang thập cẩm. Bạn A có thể thêm các loại rau củ khác như cà rốt, hành tây, bắp cải, đậu hủ hoặc thậm chí là thịt gà, thịt heo nếu có. 

Câu hỏi: Vì sao khi chế biến món xảo cần phải dùng lửa to?

Bài làm chi tiết:

- Theo em, lửa to sẽ giúp chảo mau nóng, dầu cho vào thì nóng nhanh, không đốt cháy dầu lâu trên bếp. Dầu là thực phẩm có chất béo, nếu đun lâu trên bếp nó cũng sẽ trở thành độc tố, đặc biệt rất khó tiêu. 

- Lửa to có tác dụng làm cho thức ăn vừa "áp chảo". Tức là vừa đủ độ chín ấm 2/3 thực phẩm - giữ lại được phần nhiều vitamin trong thực phẩm - và hương, vị riêng của thực phẩm đó.

Câu hỏi: Kể tên những chất dinh dưỡng chính trong món thịt lợn xào súp lơ mà nhóm em đã thực hiện.

Bài làm chi tiết:

Một số chất dinh dưỡng chính có thể có trong món thịt lợn xào súp lơ bao gồm:

- Protein: Thịt lợn cung cấp protein, là thành phần cần thiết cho sự hình thành và phát triển cơ bắp.

- Chất béo: Thịt lợn chứa một lượng nhất định chất béo, cung cấp năng lượng cho cơ thể.

- Vitamin và khoáng chất: Các loại rau và gia vị như súp lơ, hành, tỏi, và các loại gia vị khác có thể cung cấp vitamin và khoáng chất như vitamin C, kali, magiê, và các dưỡng chất khác.

- Chất xơ: Một số loại rau có trong món xào cũng cung cấp chất xơ, giúp tăng cường sức khỏe tiêu hóa.

Câu hỏi: 

1. Kể tên những loại nguyên liệu thực phẩm có thể sử dụng để chế biến món xào.

2. Em hãy lên thực đơn, tiền hành chế biến món ăn tương tự từ những nguyên liệu thịt, rau, củ, quả sẵn có ở địa phương em.

Bài làm chi tiết:

1.Những loại nguyên liệu thực phẩm cho món xào:

+ Thịt: Gà, bò, heo, cừu, cá, tôm, etc.

+ Rau cải: Cải bắp, cải thảo, cải xoong, cải ngọt, bí đỏ, etc.

+ Củ quả: Cà rốt, khoai tây, cà chua, cần tây, bí đỏ, hành tây, nấm, etc.

+ Gia vị: Hành tỏi, gừng, ớt, tiêu, dầu ăn, nước mắm, dầu mè, etc.

+ Các loại nước sốt: Nước tương, nước mắm, xốt cà chua, xốt ớt, etc.

- Thực đơn món xào mà gia đình, địa phương em hay thường làm là:

+ Món 1: Xào thịt gà với rau cải và cà rốt.

+ Món 2: Xào thịt bò với hành tây, cà chua và ớt.

+ Món 3: Xào tôm sú với nấm và cần tây.

+ Món 4: Xào cá hồi với bí đỏ và hành tỏi.

+ Món 5: Xào thịt lợn với cải bắp và gừng.