Giải chi tiết Tin học 9 KNTT bài 14: Giải quyết vấn đề

MỞ ĐẦU:

Minh: Tớ đã từng vào mê cung trong một khu vui chơi. Tớ phải tìm đường thoát khỏi mê cung mà không được dùng bản đồ.

Khoa: Thật là một trò chơi thú vị.

Minh: Bạn có biết cách tìm đường thoát khỏi mê cung không?

Bài làm chi tiết:

Để tìm đường thoát khỏi mê cung, chúng ta cần phải lấy một vật làm mốc và tưởng tượng cũng như xác định hướng đi. 

1. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Hoạt động 1: Tìm đường thoát khỏi mê cung

Mê cung được dùng để chỉ những công trình gồm nhiều hành lang, lối đi, được tạo thành từ những bức tường. Một robot xuất phát từ Lối vào, tìm đường tới Lối ra như hình 14.1. Em hãy quan sát cách di chuyển của robot  và trả lời các câu hỏi sau:

1. Robot di chuyển trong mê cung theo cách nào?

2. Tại sao cách di chuyển đó dẫn robot tới lối ra?

Bài làm chi tiết:

1. Robot di chuyển trong mê cung bằng cách: di chuyển sao cho bức tường luôn ở bên phải nó

2. Cách di chuyển đó khiến Robot được bức tường dẫn ra mọi vị trí của mê cung rồi tìm thấy lối ra

Câu hỏi: Em hãy mô tả các bước giải quyết vấn đề chọn trường để tiếp tục học sau khi tốt nghiệp THCS.

Bài làm chi tiết:

1. Tìm hiểu vấn đề: 

+ Các tiêu chí quan trọng trong việc chọn trường, gồm vị trí địa lý, chương trình học, học phí, cơ sở vật chất và danh tiếng của trường.

+ Thu nhập thông tin từ các nguồn như trang web của trường, tư vấn viên giáo dục

2. Phân tích vấn đề: 

+ Phân tích các trường tìm được ở  ở phần tìm hiểu vấn đề. 

+ Xác định mức độ ưu tiên của từng tiêu chí và đánh giá sự phù hợp của mỗi trường với nhu cầu và mục đích cá nhân

3. Lựa chọn giải pháp: dựa vào phân tích và đánh giá, lựa chọn các trường hợp mà bản thân cân nhắc và đảm bảo rằng chúng đáp ứng các yêu cầu và tiêu chí quan trọng

4. Trình bày giải pháp: 

+ Mô tả lại các trường đã tìm được một cách rõ ràng và logic  để không gây nhầm lẫn khi thực hiện. 

+ Chỉ ra lý do vì sao lại chọn các trường này

5. Thực hiện giải pháp và đánh giá: 

+ Thực hiện các kế hoạch đã đề ra, bao gồm việc nộp đơn vào các trường đã chọn và tham gia vào các bài kiểm tra, phỏng vấn (nếu có). 

+ Sau đó, đánh giá kết quả và so sánh với kì vọng ban đầu. 

+ Điều chỉnh nếu cần thiết và đưa ra quyết định cuối cùng về trường học và bản thân sẽ tiếp tục học.

2. TRÌNH BÀY GIẢI PHÁP

Hoạt động 2: Thuật toán bám tường

Thuật toán bám tường là một trong những giải pháp thoát khỏi mê cung. Trong thuật toán robot di chuyển sao cho bức tường luôn ở một phía của nó (chẳng hạn phía bên phải). Em hãy mô tả thuật toán xác định hướng di chuyển của robot. Biết rằng robot chỉ thực hiện những động tác sau:

1. Phát hiện xung quanh (trái, phải, phía trước) có tường hay không

2. Quay trái hoặc quay phải một góc 90 độ

3. Tiến (đi thẳng) một bước về phía trước

Bài làm chi tiết:

1. Khởi tạo

- Đặt robot ở vị trí ban đầu

- Xác định hướng ban đầu của robot

2. Lặp lại các bước sau cho đến khi thoát khỏi mê cung

- Kiểm tra xung quanh robot

- Kiểm tra có tường ở ở bên phải robot không

- Kiểm tra có tường bên trái robot không

- Điều hướng robot

+ Nếu có tường ở bên phải robot: robot đi thẳng một bước về phía trước

+ Nếu không có tường bên phải robot: quay phải một góc 90 độ và tiến thẳng một bước vể phía trước

+ Nếu không có tường bên phải, phía trước robot: quay trái một góc 90 độ và tiến thẳng một bước về phía trước

+ Nếu không có tường bên phải, phía trước và có tường bên trái của robot: quay trái một góc 90 độ

- Cập nhật hướng di chuyển của robot: Dựa vào hướng ban đầu và các bước điều hướng, cập nhật hướng mới của robot sau mỗi bước di chuyển.

3. Kết thúc:

Thực hiện lặp lại thuật toán cho đến khi thoát khỏi mê cung.

Câu hỏi: Em hãy trình bày các bước giải quyết vấn đề chọn trường THPT dưới dạng liệt kê các bước dưới dạng sơ đồ khối?

Đây là một ví dụ đơn giản, các em có thể áp dụng mở rộng

LUYỆN TẬP

Em hãy mô tả thuật toán bám tường bên trái để tìm đường thoát khỏi mê cung

Bài làm chi tiết:

Lặp lại các bước đến khi thoát khỏi mê cung

- Nếu không có tường bên trái: quay trái 90 độ, tiến thẳng 1 bước về phía trước

- Nếu có tường bên trái: 

+ Nếu không có tường phía trước: tiến 1 bước

+ Nếu có tường phía trước: quay phải 1 góc 90 độ

VẬN DỤNG

Em hãy lập chương trình ngôn ngữ Scratch mô phỏng thuật toán bám tường

Bài làm chi tiết:

when green flag clicked

forever

    if <not <touching color [#000000] ?>> then

        turn left 90 degrees

        move 10 steps

    else

        if <not <touching color [#000000] ?>> then

            move 10 steps

        else

            turn right 90 degrees

    end

end