Giải lịch sử 12 bài 2: Liên Xô và các nước Đông ÂU 1945 – 1991. Liên Bang Nga 1991 – 2000

Câu 2: Nêu những thành tựu trong công cuộc xây dựng CNXH ở Đông Âu là gì?

Trong những năm 1950 – 975, các nước Đông Âu về cơ bản đã thực hiện thành công kế hoạch 5 năm. Từ những nước nghèo, các nước Đông Âu trở thành các quốc gia công – nông nghiệp.

Cụ thể các thành tựu đã đạt được đó là:

• Xây dựng  nền công  nghiệp dân tộc, điện khí hóa.
• Nông nghiệp phát triển nhanh chóng.
• Trình độ khoa học-kỹ thuật được nâng cao
• Trở thành các quốc gia công - nông nghiệp.

Sự ra đời: Ngày 8/1/1949 Hội đồng tương trợ Kinh tế được thành lập gồm các nước: Liên Xô, Anbani, Ba Lan, Bungari, Hunggari, Rumani, Tiệp Khắc. Sau này, có thêm các nước Đức, Mông Cổ, Cu Ba và Việt Nam.

Mục đích: Củng cố, hoàn thiện sự hợp tác giữa các nước XHCN, thúc đẩy sự tiến bộ về kinh tế và kĩ thuật, không ngừng nâng cao mức sống của các thành viên.

• Tháng 3/1985: M.Goocbachop lên nắm quyền lãnh đạo nhà nước Liên Xô, đưa ra đường lối cải tổ.
• Tháng 12/1985: Cuộc cải tổ về kinh tế thất bại.
• Ngày 19/8/1991: Đảo chính M.Goocbachop thất bại
• Ngày 29/8/1991: Đảng Cộng Sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động.
• Ngày 25/12/1991: chế độ XHXN ở Liên Xô sụp đổ cùng với sự tan rã của Liên Bang Cộng hòa XHCN Xô viết.

Câu 5: Nêu những nét chính về tình hình Liên Bang Nga trong những năm 1991 – 2000?

Sau khi Liên Xô tan rã, Liên Bang Nga là quốc gia kế tục địa vị pháp lí của Liên Xô ở Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc và các cơ quan ngoại giao của Liên Xô ở nước ngoài.

Tình hình Liên Bang Nga trong những năm 1991 – 2000 :

• Về kinh tế:
• Từ 1990 - 1995, GDP là số âm.
• Giai đoạn 1996 – 2000  kinh tế phục hồi (năm 1997 tốc độ tăng trưởng là 0,5 %,năm 2000 là 9%).
• Về chính trị:
• Tháng 12.1993, Hiến pháp Liên bang Nga được ban hành, quy định thể chế Tổng thống Liên bang.
• Tình hình chính trị không ổn định do sự tranh chấp giữa các đảng phái và xung đột sắc tộc, nổi bật là phong trào ly khai ở Tréc-ni-a.
• Về đối ngoại: một mặt ngả  về phương Tây, mặt khác khôi phục và phát triển các mối quan hệ với châu Á.

=> Từ năm 2000 kinh tế dần hồi phục và phát triển, chính trị và xã hội ổn định, vị thế quốc tế được nâng cao. Tuy vậy, nước Nga vẫn phải đương đầu với nhiều thách thức như nạn khủng bố, li khai, việc khôi phục và giữ vững vị thế cường quốc Á - Âu …

• Ngày 4- 11/2/1945 diễn ra hội nghị Ianta với ba cường quốc Mĩ, Anh và Liên Xô.
• 1945- 1950: Liên Xô tiến hành công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh thế giới thứ hai.
• 1944 – 1945: Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu.
• Năm 1950: Tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội của các nước Đông Âu.
• Năm 1973: Liên Xô rơi vào cuộc khủng hoảng dầu mỏ nghiêm trọng.
• Tháng 3/1985: M.Goocbachop lên nắm quyền lãnh đạo nhà nước Liên Xô, đưa ra đường lối cải tổ.
• Tháng 12/1985: Cuộc cải tổ về kinh tế thất bại.
• Ngày 19/8/1991: Đảo chính M.Goocbachop thất bại
• Ngày 29/8/1991: Đảng Cộng Sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động.
• Ngày 25/12/1991: chế độ XHXN ở Liên Xô sụp đổ cùng với sự tan rã của Liên Bang Cộng hòa XHCN Xô viết.
• Năm 1980, các nước Đông Âu rơi vào suy thoái trầm trọng
• Ngày 28/6/1991: Hội đồng tương trợ Kinh tế tuyên bố giải thể.
• Ngày 1/7/1991: Tổ chức hiệp ước Vácsava chấm dứt hoạt động.

Những nguyên nhân chính dẫn đến sự tan rã của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu:

• Thiếu tôn trọng các quy luật phát triển khách quan về kinh tế - xã hội.
• Không bắt kịp sự phát triển của cuộc CM khoa học – kĩ thuật hiện tại, dẫn tới khủng hoảng vầ kinh tế - xã hội.
• Khi tiến hành cải tổ lại phạm sai lầm trên nhiều mặt, làm cho khủng hoảng càng thêm trầm trọng.
• Hoạt động chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước có tác động không nhỏ làm cho tình hình Liên Xô và các nước Đông Âu thêm rối loạn.