Hướng dẫn giải nhanh Địa lí 8 Cánh diều bài Chủ đề chung 2 Bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở biển Đông

Mở đầu

Câu hỏi :Việt Nam là quốc gia có biển. Vùng biển Việt Nam rộng lớn, giàu đẹp, môi trường trong lành, tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng. Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lí và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền quốc gia về biển đảo ở Biển Đông. Môi trường, tài nguyênthiene nhiên của Việt Nam ở biển Đông có nhữung đặc điển rất đặc sắc. Những đặc điểm đó đã mang đến nhữung thuận lợi, khó khăn gì đối với việc phát triển kinh tế và bảo vệ chủ quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông? Quá trình xác lập chủ quyền biển đảo của Việt Nam trong lịch sử đã diễn ra như thế nào?

Hướng dẫn giải:

- Với phát triển kinh tế:

• Thuận lợi: tài nguyên đa dạng, phong phú => Phát triển tổng hợp kinh tế biển.

• Khó khăn: chịu ảnh hưởng của nhiều thiên tai, biến đổi khí hậu, môi trường biển đảo ô nhiễm.

- Với quá trình bảo vệ chủ quyền, quyền và các lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông:

• Thuận lợi: Kí nhiều công ước, hiệp ước quốc tế.

• Khó khăn: Tình trạng tranh chấp lãnh thổ với các nước vẫn đang diễn ra.

- Quá trình xác lập chủ quyền biển đảo: Từ xa xưa, nhân dân ta đã khai phá, xác lập và thực thi quyền và chủ quyền biển đảo nước ta. 

I. VỊ TRÍ, PHẠM VI CÁC VÙNG BIỂN VÀ HẢI ĐẢO VIỆT NAM.

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 1.1, hãy xác định phạm vi, vị trí của vùng biển và hải đảo Việt Nam.

Hướng dẫn giải:

Vị trí, phạm vi vùng biển nước ta:

• Vị trí: thuộc Biển Đông, bao gồm nội thuỷ, lãnh hải, tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa.

• Phạm vi: Nằm trong khoảng 3⁰N - 26⁰B, 100⁰Đ - 121⁰Đ.

II. ĐẶC ĐIỂM MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN BIỂN ĐẢO VIỆT NAM

1. Đặc điểm môi trường biển đảo Việt Nam.

Câu hỏi: Đọc thông tin, hãy trình bày những nét chính về đặc điểm môi trường, biển đảo Việt Nam

Hướng dẫn giải:

• Nước biển sạch, không khí trong lành.

• Môi trường biển đảo nhạy cảm với tác động của tự nhiên và con người.

2. Đặc điểm tài nguyên biển đảo Việt Nam

Câu hỏi: Đọc thông tin , hãy trình bày những nét chính về tài nguyên biển đảo Việt Nam.

Hướng dẫn giải:

• Tài nguyên sinh vật: Đa dạng về thành phần loài. 

• Dọc ven biển có nhiều vũng vịnh, đầm phá,… => Xây dựng cảng biển, phát triển giao thông vận tải.

• Nguồn muối vô tận => Phát triển nghề làm muối

• Tài nguyên khoáng sản có trữ lượng lớn: dầu mỏ, khí tự nhiên, cát thủy tinh, ti-tan,... => Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp.

• Tài nguyên du lịch: nhiều bãi biển đẹp, vịnh biển phong cảnh độc đáo, các khu bảo tồn, dự trữ sinh quyển biển,... => Thu hút khách tham quan, du lịch.

III. NHỮNG THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ BẢO VỆ CHỦ QUYỀN, CÁC QUYỀN LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA VIỆT NAM Ở BIỂN ĐÔNG

1. Đối với phát triển kinh tế

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 2.1, hãy phân tích những thuận lợi, khó khăn đối với phát triển kinh tế của Việt Nam ở biển Đông.

Hướng dẫn giải:

Thuận lợi: 

• Tài nguyên biển đa dạng, phong phú => Thuận lợi phát triển tổng hợp kinh tế biển.

• Nằm ở ngã tư hàng hải quốc tế, nhiều vịnh biển kín dọc bờ biển xây dựng cảng nước sâu,... => Thuận lợi cho giao thông vận tải biển, giao thương với thị trường quốc tế.

• Nhiều bãi biển đẹp, vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyển,... => Thuận lợi phát triển du lịch biển đảo.

Khó khăn: 

• Nhiều thiên tai, biến đổi khí hậu => Gây khó khăn cho phát triển kinh tế.

• Cơ sở hạ tầng còn yếu kém, chưa đồng bộ => Không tương xứng với tiềm năng và thế mạnh.

2. Đối với bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông

Câu hỏi: Đọc thông tin, hãy phân tích những thuận lợi, khó khăn đối với bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông.

Hướng dẫn giải:

Thuận lợi:

• Tham gia kí kết thỏa thuận, quy ước, hiệp ước quốc tế, luật biển quốc tế,… với các nước trên thế giới, đặc biệt là khu vực biển Đông.

• Tình hình an ninh, chính trị khu vực ngày càng ổn định, đồng thuận trong cách ứng xử.

Khó khăn:

Tình trạng chồng lấn biển => Tranh chấp giữa các khu vực vẫn diễn ra ở một số nơi.

IV. QUÁ TRÌNH XÁC LẬP CHỦ QUYỀN BIỂN ĐẢO TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM

Câu hỏi: Đọc thông tin, hãy trình bày xác lập chủ quyền biển đảo của Việt Nam trong lịch sử.

Hướng dẫn giải:

- Thế kỉ XVII: Các chúa Nguyễn cho thành lập đội Hoàng Sa và Bắc Hải => khai thác sản vật, thực thi chủ quyền tại Hoàng Sa và Trường Sa.

- Triều Nguyễn: thực hiện khảo sát và đo đạc đường biển, khai thác sản vật, thu thuế, cứu hộ tàu bị nạn, khảo sát đo vẽ bản đồ, dựng miếu thờ, lập bia chủ quyền,…

- 1884 – 1945: Pháp đại diện, thực thi chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ trong đó có Biển Đông và 2 quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa.

- Năm 1954: ta tiếp quản và khẳng định lại chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa, Trường Sa.

- Tháng 4/1975: Hải quân tiến hành thu hồi quần đảo Trường Sa, triển khai lực lượng quản lí và bảo vệ các đảo trên Trường Sa.

- 1975 – nay: Tiếp tục có nhiều hoạt động thực hiện quyền quản lí hành chính và đấu tranh về pháp lí, ngoại giao.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Tóm tắt đặc điểm,môi trường và tài nguyên biển đảo của Việt Nam

Hướng dẫn giải:

Tài nguyên biển

• Tài nguyên sinh vật: Đa dạng về thành phần loài. 

• Dọc ven biển có nhiều vũng vịnh, đầm phá,… => Xây dựng cảng biển, phát triển giao thông vận tải.

• Tài nguyên khoáng sản có trữ lượng lớn: dầu mỏ, khí tự nhiên, cát thủy tinh, ti-tan,... => Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp.

• Tài nguyên du lịch: nhiều bãi biển đẹp, vịnh biển phong cảnh độc đáo, các khu bảo tồn, dự trữ sinh quyển biển,... => Thu hút khách tham quan, du lịch.

Môi trường biển

- Hiện trạng:

• Nước biển sạch, không khí trong lành.

• Môi trường biển đảo nhạy cảm với tác động của tự nhiên và con người.

Câu hỏi 2: Vẽ sơ đồ về quá trình xác lập chủ quyền biển đảo của Việt Nam trong lịch sử

Hướng dẫn giải:

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Sưu tầm tư liệu và viết đoạn văn (khoảng 10 câu) tuyên truyền về chủ quyền biển đảo của Việt Nam.

Hướng dẫn giải:

Bảo vệ chủ quyền biển đảo luôn là trách nhiệm lớn lao trong công cuộc dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, biết bao nhiêu người con đất Việt đã ngã xuống để giữ vững biển trời, giữ màu xanh yêu thương của biển. Trong bối cảnh hiện nay, khó khăn lớn là tình trạng chồng lấn giữa vùng biển đảo của nhiều quốc gia đã dẫn đến những tranh chấp, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trên Biển Đông. Thực tiễn đó đòi hỏi chúng ta cần bình tĩnh, khôn khéo để giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thực hiện đúng theo Luật biển Quốc tế cũng như các hiệp định, thỏa thuận chúng ta đã kí kết với các nước trên thế giới. Mỗi người dân Việt hãy luôn tự hào, hãy luôn cố gắng gìn giữ và bảo vệ chủ quyền biển đảo bằng những việc làm thiết thực, phù hợp. Hãy cùng chung tay, hướng triệu trái tim về biển đảo.