Các em cần phân tích được tác dụng của biện pháp liệt kê được Nguyễn Trãi sử dụng trong Đại cáo bình Ngô nhằm bốn mục đích biểu đạt khác nhau. Để làm bài tập này, các em đọc văn bản Đại cáo bình Ngô trong SGK để xác định những đoạn thơ, khổ thơ có sử dụng phép liệt kê trong SGK.
Gợi ý trả lời câu a):
- Những từ ngữ được liệt kê: xuất hiện trong phần (2) của văn bản như: "nướng dân đen", "vùi con đỏ", "dối trời, lừa dân", "gây bình, kết oán",...
- Tác dụng của biện pháp liệt kê: Nguyễn Trãi đã liên tiếp chỉ ra các hành động vô luân, xâm phạm đến chủ quyền, tính mạng của kẻ thù đối với nhân dân ta bằng biện pháp liệt kê tăng tiến, dồn dập, gây ấn tượng mạnh và có tính biểu cảm cao.
Gợi ý trả lời câu b):
- Từ ngữ được liệt kê: xuất hiện trong phần (3a) của văn bản như: "há đội trời chung", "thề không cùng sống", "đau lòng nhức óc", "nếm mật nằm gai", "quên ăn vì giận",...
- Tác dụng của biện pháp liệt kê: nhấn mạnh thêm những trằn trọc, quyết tâm giành lại non sông đất nước của Lê Lợi thông qua miêu tả các hành động cụ thể của vị chủ tướng. Cách liệt kê này làm tăng tính hình tượng và biểu cảm.
Gợi ý trả lời câu c):
- Từ ngữ được liệt kê xuất hiện trong phần (3a) của văn bản như: "lương hết mấy tuần", "quân không một đội".
- Tác dụng của biện pháp liệt kê: đánh giá được đóng góp của ngòi bút Nguyễn Trãi trên phương diện đỉnh cao nghệ thuật, có tác dụng biểu cảm trong diễn đạt.
Gợi ý trả lời câu d):
- Từ ngữ được liệt kê xuất hiện trong phần (3b) của văn bản như: "nghe hơi mà mất vía", "nín thở cầu thoát thân",...
- Tác dụng của biện pháp liệt kê: Cách viết liệt kê của Nguyễn Trãi trong đoạn trích này có tác dụng biểu cảm trong diễn đạt, tăng tính hình tượng trong cách miêu tả hành động thất bại của quân giặc.
Gợi ý trả lời câu e):
- Từ ngữ được liệt kê: xuất hiện nhièu trong trích phần (3b) của văn bản như: "trận Bồ Đằng", "miền Trà Lân", "đánh một trận", "đánh hai trận",...
- Tác dụng của biện pháp liệt kê: Qua ngòi bút của Nguyễn Trãi, hình ảnh về chiến thắng vang dội của quân ta được liệt kê đầy đủ, hào hùng, có tính hình tượng và biểu cảm cao.