Giải chi tiết Công nghệ cơ khí 11 Kết nối mới bài 25: Hệ thống phanh và an toàn khi tham gia giao thông

Mở đầu

- Hai xe trong hình vẽ đang cách nhau 50 mét. Theo em, hai xe có khả năng va chạm vào nhau hay không? Gặp tình huống trên, người lái xe cần phải làm gì?

- Cần lưu ý những gì để sử dụng ô tô an toàn?

Hướng dẫn trả lời: 

- Hai xe trong hình vẽ đang cách nhau 50 mét. Theo em, hai xe có khả năng va chạm vào nhau.

- Gặp tình huống trên, người lái xe cần phải phanh lại ngay lập tức.

- Những lưu ý để sử dụng ô tô an toàn:

+ Lái xe với tốc độ được cho phép

+ Chú ý quan sát đường đi thông qua các kính chiếu hộ

+ Phanh xe khẩn cấp khi gặp sự cố như trong hình.

I. Hệ thống phanh thủy lực

Khám phá: Hãy đọc mục 1 và cho biết các bộ phận chính của hệ thống phanh.

Hướng dẫn trả lời: 

Các bộ phận chính của hệ thống phanh:

- Các cơ cấu phanh:

+ Cơ cấu phanh trước

+ Cơ cấu phanh sau

- Bộ phận dẫn động điều khiển phanh:

+ Cụm xilanh chính

+ Các đường ống thủy lực

Khám phá: Hãy quan sát sơ đồ Hình 25.3 kết hợp với đọc mục 2 và cho biết:

- Vì sao má phanh ép chặt được vào đĩa phanh?

- Việc thiết kế hai pít tông (số 3 và 4) trong xi lanh chính nhằm mục đích gì?

Hướng dẫn trả lời: 

- Má phanh ép chặt vào đĩa phanh do áp suất dầu trong xilanh công tác tạo ra áp lực đẩy pit tông và má phanh ép chặt vào đĩa phanh.

- Mục đích của việc thiết kế hai pit tông trong xilanh là để tạo ra hai khoang dầu, mỗi khoang nối đến các cơ cấu phanh trên một số bánh xe nhất định, giúp tăng độ tin cậy và tính năng an toàn.

II. Hệ thống phanh khí nén

Khám phá: Hãy quan sát sơ đồ Hình 25.4 và cho biết: Má phanh ép vào trống phanh dưới tác dụng của lực nào?

Hướng dẫn trả lời: 

Má phanh ép vào trống phanh dưới tác dụng của khí nén trong bầu phanh.

Luyện tập: Hãy so sánh hệ thống phanh khí nén với hệ thống phanh thủy lực.

Hướng dẫn trả lời: 

Sự khác nhau giữa hệ thống phanh khí nén với hệ thống phanh thủy lực:

Hệ thống phanh khí nén không tự động điều chỉnh khe hở giữa má phanh và trống phanh.

III. Sử dụng và bảo dưỡng hệ thống phanh

Khám phá: Hãy đọc mục III và cho biết các lưu ý để sử dụng hệ thống phanh an toàn.

Hướng dẫn trả lời: 

Các lưu ý để sử dụng hệ thống phanh an toàn:

- Trước khi khởi động, cần kiểm tra các tín hiệu cảnh báo tình trạng bất thường của hệ thống phanh trên bảng thông tin tín hiệu của xe.

- Trong khi đang lái xe, nếu thấy đèn cảnh báo trangjt hái bất thường của hệ thống phanh chính bật sáng, cần đạp phanh kiểm tra lực bàn đạp và hiệu lực phanh.

- Định kì hàng tháng hoặc trước chuyến đi xa, cần kiểm tra lượng dầu trong bình chứa dầu phanh.

Luyện tập: Hãy lập danh mục các nội dung cần kiểm tra đối với hệ thống phanh trước khi khởi hành một chuyến đi xa.

Hướng dẫn trả lời: 

Các nội dung cần kiểm tra đối với hệ thống phanh trước khi khởi hành một chuyến đi xa:

- Kiểm tra lượng dầu trong bình chứa dầu phanh.

- Kiểm tra tình trạng hoạt động của các đèn báo phanh.

IV. An toàn khi tham gia giao thông

Khám phá: Từ nội dung mục IV hãy:

- Nêu các yếu tố nguy cơ gây mất an toàn khi tham gia giao thông.

- Nêu các quy định đối với người lái xe để đảm bảo an toàn giao thông.

Hướng dẫn trả lời: 

- Các yếu tố nguy cơ gây mất an toàn khi tham gia giao thông:

+ Đường vòng quanh co, trơn trượt, không bằng phẳng.

+ Thời tiết xấu gây hạn chế tầm nhìn xa.

+ Mật độ phương tiện giao thông.

+ Vận hành, sử dụng không đúng cách

+ Không kiểm tra, bảo dưỡng xe đúng khuyến cáo.

- Các quy định đối với người lái xe để đảm bảo an toàn giao thông:

+ Không lái xe khi hơi thở có nồng độ cồn.

+ Phải thắt dây an toàn khi ngồi trên xe.

+ Phương tiện tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.

+ Phương tiện tham gia giao thông đường bộ di chuyển với tốc độ thấp hơn phải đi về bên phải.

+ Người điều khiển xe phải tuân thủ quy định về tốc độ xe chạy trên đường và phải giữ một khoảng cách an toàn đối với xe chạy liền trước mình.

+ Người điều khiển xe phải báo hiệu xin vượt xe đi phía trước avf chỉ được vượt khi đảm bảo an toàn.

+ Chỉ dừng, đỗ xe nơi quy định hoặc nơi có lề đường rộng.

Luyện tập: Hãy nêu các yếu tố nguy cơ gây mất an toàn giao thông của ô tô.

Hướng dẫn trả lời: 

Các yếu tố nguy cơ gây mất an toàn giao thông của ô tô:

+ Đường vòng quanh co, trơn trượt, không bằng phẳng.

+ Thời tiết xấu gây hạn chế tầm nhìn xa.

+ Mật độ phương tiện giao thông.

+ Vận hành, sử dụng không đúng cách

+ Không kiểm tra, bảo dưỡng xe đúng khuyến cáo.

Luyện tập: Hãy sắp xếp các nội dung khuyến cáo đối với người lái xe ứng với hai trường hợp:

- Khuyến cáo khi xe đang chuyển động

- Khuyến cáo khi xe không chuyển động.

Hướng dẫn trả lời: 

- Khuyến cáo khi xe đang chuyển động:

+ Trên đường trơn trượt hoặc thời tiết hạn chế tầm nhìn, cần cho xe đi chậm và tránh phanh gấp, quay vành lái đột ngột.

+ Không quay vành lái đột ngột ở tốc độ cao, giảm tốc độ khi đi vào đường vòng, quanh co.

+ Không tắt động cơ khi xe đang chạy.

+ Trước khi rời ghế, kép cần phanh đỗ hết mức và tắt động cơ.

- Khuyến cáo khi xe không chuyển động:

+ Thường xuyên theo dõi và kiểm tra tình trạng kĩ thuật của xe, đảm bảo xe được bảo dưỡng đúng định kì.

+ Tìm hiểu kĩ hướng dẫn sử dụng xe của nhà sản xuất.

+ Trước khi lên xe, cần chú ý quan sát tình trạng áp suất lốp của tất cả các bánh xe và bơm đủ áp suất lốp.

+ Điều chỉnh vị trí ghế và gương, thắt đai an toàn.

Luyện tập: Hãy quan sát điều kiện đường giao thông trong Hình 25.7 và cho biết cần phải điều khiển ô tô như tế nào khi hoạt động trên đoạn đường đó.

Hướng dẫn trả lời: 

Cần giảm tốc độ khi đi trên đoạn đường quanh co này.

Vận dụng: Hãy tìm hiểu hệ thống phanh trên xe máy hoặc xe đạp và cho biết chúng có điểm gì giống và khác với hệ thống phanh ô tô.

Hướng dẫn trả lời: 

- Hệ thống phanh trên xe đạp và hệ thống phanh ô tô đều dùng để giảm tốc độ phương tiện khi đang di chuyển.

- Hệ thống phanh trên xe đạp và hệ thống phanh ô tô khác nhau là trên xe đạp hệ thống phanh đơn giản còn trên ô tô hệ thống phanh phức tạp, phân thành hệ thống phanh chính và phụ.

Vận dụng: Hãy cho biết vì sao phải về số thấp thích hợp khi xe chuyển động xuống đèo, dốc dài.

Hướng dẫn trả lời: 

Về số thấp thích hợp khi xe chuyển động xuống đèo, dốc dài để hạn chế tốc độ của xe, tránh sử dụng hệ thống phanh chính liên tục.

Vận dụng: Hãy tìm hiểu quy định của pháp luật về an toàn giao thông đường bộ và cho biết những hành vi bị nghiêm cấm khi lái ô tô, xe máy.

Hướng dẫn trả lời: 

* Quy định của pháp luật về an toàn giao thông đường bộ:

+ Không lái xe khi hơi thở có nồng độ cồn.

+ Phải thắt dây an toàn khi ngồi trên xe.

+ Phương tiện tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.

+ Phương tiện tham gia giao thông đường bộ di chuyển với tốc độ thấp hơn phải đi về bên phải.

+ Người điều khiển xe phải tuân thủ quy định về tốc độ xe chạy trên đường và phải giữ một khoảng cách an toàn đối với xe chạy liền trước mình.

+ Người điều khiển xe phải báo hiệu xin vượt xe đi phía trước avf chỉ được vượt khi đảm bảo an toàn.

+ Chỉ dừng, đỗ xe nơi quy định hoặc nơi có lề đường rộng.

* Những hành vi bị nghiêm cấm khi lái ô tô, xe máy:

+ Trên đường trơn trượt hoặc thời tiết hạn chế tầm nhìn, phanh gấp, quay vành lái đột ngột.

+ Quay vành lái đột ngột ở tốc độ cao, tăng tốc độ khi đi vào đường vòng, quanh co.

+ Tắt động cơ khi xe đang chạy.