Giải chi tiết Khoa học máy tính 12 KNTT bài 6 Giao tiếp và ứng xử trong không gian mạng

KHỞI ĐỘNG

Em đã từng được trải nghiệm hình thức học trực tuyến. Hãy cho biết ý kiến của em về ưu điểm và nhược điểm của hình thức học đó.

Bài làm chi tiết:

- Ưu điểm:

+ Tự tốc và tự điều chỉnh.

+ Tiện lợi và linh hoạt.

+ Lựa chọn đa dạng.

- Nhược điểm:

+ Đòi hỏi tự thúc đẩy. 

+ Thiếu tương tác trực tiếp.

+ Hạn chế kỹ năng thực hành.

1. GIAO TIẾP TRONG KHÔNG GIAN MẠNG

Hoạt động 1: Nhận biết giao tiếp trong không gian mạng

Trong tình huống dưới đây, theo em đâu là các tình huống sử dụng giao tiếp trong không gian mạng?

A. Giao tiếp với một trợ lí ảo (chatbot) trên trang web tuyển sinh của một trường đại học.

B. Tham gia một lớp học trực tuyến Video (FaceTime)

C. Hai người bạn gọi điện thoại video (FaceTime).

D. Hẹn gặp bạn tại một quán cà phê Internet.

Bài làm chi tiết:

Chọn: A, B, C.

Câu hỏi 1: Hãy kể tên một số dịch vụ và phần mềm hỗ trợ giao tiếp trong không gian mạng. Nêu tóm tắt khả năng của chúng.

Bài làm chi tiết:

Một số dịch vụ và phần mềm hỗ trợ giao tiếp trong không gian mạng bao gồm:

- Thư điện tử: Gmail, Outlook, Yahoo Mail là các dịch vụ thư điện tử cho phép người dùng gửi và nhận email thông qua Internet. Email là một phương tiện phổ biến để gửi tin nhắn, tài liệu và tương tác với người khác từ xa.

- Mạng xã hội: Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn là những mạng xã hội phổ biến cho phép người dùng chia sẻ thông tin, hình ảnh, video và tương tác với nhau thông qua bài viết, bình luận, tin nhắn và các tính năng khác.

- Ứng dụng nhắn tin: WhatsApp, Facebook Messenger, Telegram là các ứng dụng nhắn tin trực tuyến cho phép gửi tin nhắn văn bản, hình ảnh, video và tài liệu. => Chúng cung cấp tính năng nhóm chat, gọi video và gọi thoại.

- Diễn đàn trực tuyến: Reddit, Quora, Stack Overflow là các diễn đàn trực tuyến cho phép người dùng đăng câu hỏi, bình luận và chia sẻ kiến thức, ý kiến và thông tin với cộng đồng.

- Hội nghị truyền hình: Zoom, Microsoft Teams, Google Meet là các phần mềm hội nghị truyền hình cho phép tổ chức cuộc họp trực tuyến, gặp gỡ từ xa và chia sẻ màn hình. => Chúng hỗ trợ gọi video và âm thanh đa chiều giữa nhiều người.

- Mạng thương mại điện tử: Amazon, eBay, Alibaba là các nền tảng thương mại điện tử cho phép người dùng mua và bán hàng hóa và dịch vụ trực tuyến. => Chúng cung cấp giao diện mua sắm trực tuyến, thanh toán an toàn và giao hàng.

- Blog và trang web cá nhân: WordPress, Blogger, Wix là các nền tảng cho phép người dùng tạo và quản lý blog hoặc trang web cá nhân để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và ý kiến của mình.

Câu hỏi 2: Hãy trình bày một vài ưu điểm và nhược điểm của giao tiếp trong không gian mạng mà em thấy tâm đắc nhất.

Bài làm chi tiết:

- Ưu điểm: Giao tiếp trực tuyến có thể được thực hiện mọi nơi, mọi lúc miễn là có kết nối mạng. 

-> Điều này rất thuận tiện cho những người không thể gặp mặt trực tiếp, ví dụ như những người ở xa nhau.

- Nhược điểm: Thiếu tín hiệu phi ngôn ngữ: Một số phương thức giao tiếp trong không gian mạng như thư điện tử hoặc tin nhắn có thể thiếu tín hiệu phi ngôn ngữ như biểu cảm khuôn mặt, ngôn ngữ cơ thể và giọng nói. 

-> Điều này có thể gây khó khăn trong việc truyền đạt cảm xúc và dẫn đến những hiểu lầm không đáng có.

2. THỂ HIỆN TÍNH NHÂN VĂN TRONG KHÔNG GIAN MẠNG

Hoạt động 2: Tìm hiểu về ứng xử nhân văn trong không gian mạng

Trong các trường hợp sau, trường hợp nào không phải là sự thể hiện của việc ứng xử nhân văn trong không gian mạng?

A. Đưa lên mạng ảnh chụp bạn trong một tư thế không đẹp.

B. Sử dụng những ngôn từ khiếm nhã khi phê phán bạn trên mạng xã hội.

C. Ngăn không cho bạn gửi lên mạng video quay cảnh hai bạn trong lớp đánh nhau.

D. Chụp đoạn nhật kí của bạn (viết về những điều bạn không hài lòng về một bạn cùng lớp) rồi gửi cho các bạn khác.

Bài làm chi tiết:

Chọn B.

Câu hỏi 1: Khi giao tiếp trong không gian mạng, nên tránh những hành vi nào sau đây?

A. Liên tục gửi các tin nhắn vô thưởng vô phạt cho người khác.

B. Chia sẻ các thông tin về thành công của bạn bè, các tấm gương sống đẹp,...

C. Chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không được phép.

D. Nói xấu hoặc đe dọa người khác trên mạng xã hội.

Bài làm chi tiết:

Chọn: A, C, D.

Câu hỏi 2: Hành vi nào dưới đây không phù hợp với tính nhân văn khi giao tiếp trong không gian mạng?

A. Tôn trọng ý kiến và quan điểm của người khác.

B. Sử dụng từ ngữ thô tục và xúc phạm để thể hiện sự bất bình.

C. Chủ động tìm hiểu thêm thông tin trước khi đưa ra ý kiến của mình.

D. Chê bai việc làm của người khác.

Bài làm chi tiết:

Chọn A, C, D

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy kể về một trải nghiệm giao tiếp trong không gian mạng mà em từng tham gia.

Bài làm chi tiết:

Một trải nghiệm giao tiếp trong không gian mạng mà em từng tham gia là: Em đã gửi bức thư do mình tự viết vào gmail của ban tổ chức khi tham gia cuộc thi “Gửi thư cho mẹ” do huyện đoàn phát động. Bức thư của em đã được đăng tải trên page chính của huyện đoàn và đã nhận được nhiều lười bình luận của mọi người. Những bình luận đó đã giúp em phát triển kỹ năng và tạo thêm động lực trong việc trau dồi vốn từ ngữ.

Câu 2: Hãy nêu một vài ví dụ minh hoạ cho việc vận dụng các lợi ích của giao tiếp trong không gian mạng để tạo sự tiện lợi cho công việc hoặc cuộc sống.

Bài làm chi tiết:

Dưới đây là một số ví dụ minh hoạ về việc vận dụng lợi ích của giao tiếp trong không gian mạng để tạo sự tiện lợi cho công việc và cuộc sống:

- Học trực tuyến: Người ta có thể tham gia vào các khóa học trực tuyến, tham gia thảo luận và giao tiếp với giảng viên và sinh viên khác từ khắp nơi trên thế giới.

-> Điều này mang lại tiện lợi và linh hoạt trong việc học tập, không bị ràng buộc bởi địa điểm và thời gian.

- Làm việc từ xa: Nhờ vào giao tiếp trong không gian mạng, người ta có thể làm việc từ xa dù là ở bất kì đâu, miễn là có kết nối mạng mà không cần đến tại văn phòng. 

-> Điều này cho phép linh hoạt trong việc tổ chức thời gian làm việc, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển, và tạo điều kiện thuận lợi cho công việc từ xa.

- Kết nối và giao lưu xã hội: Bằng cách sử dụng các ứng dụng và dịch vụ như Facebook, Zalo, Instagram, Twitter, người ta có thể chia sẻ thông tin, hình ảnh, video và duy trì mối quan hệ xã hội một cách tiện lợi.

- Mua sắm trực tuyến: 

+ Giao tiếp trong không gian mạng cho phép người dùng mua sắm trực tuyến từ các trang web thương mại điện tử. Việc này tiết kiệm thời gian và công sức di chuyển đến cửa hàng truyền thống, cho phép người dùng tìm kiếm và mua hàng từ bất kỳ đâu và bất kỳ lúc nào.

+ Ngoài ra, giao tiếp trực tuyến còn cung cấp thông tin đa dạng và đánh giá từ người dùng khác để hỗ trợ quyết định mua hàng.

VẬN DỤNG

Chọn một tình huống giả định trong học tập hoặc trong cuộc sống, ví dụ như bị ốm cần mượn vở của bạn để chép bài,... Hãy viết một thư điện tử gửi cho bạn để trao đổi về tình huống đó.

Bài làm chi tiết:

Gợi ý viết thư:

Chào Quyên,

Tớ hy vọng email này tìm cậu trong tình trạng tốt đẹp. Tớ muốn liên hệ với cậu về một tình huống đang diễn ra và hy vọng cậu có thể giúp đỡ.

Gần đây, tớ đang có vấn đề về sức khỏe, cần phải nghỉ ngơi vài ngày. Cho nên 2 hôm rồi, tớ không thể đến lớp cũng như không thể tiếp thu lời giảng của giáo viên. 

Tớ đã nghe từ các bạn cùng lớp rằng cậu ghi chú rất tốt trong các buổi học của chúng ta. Cách cậu chú ý lắng nghe và ghi chép đã giúp cậu nắm vững kiến thức. Vì vậy, tớ muốn hỏi cậu xem có thể mượn sổ ghi chú của cậu trong những buổi học tớ đã bỏ lỡ không?

Nếu cậu đồng ý, tớ sẽ rất biết ơn và sẽ hỗ trợ cậu bất kỳ cách nào tớ có thể trong tương lai. Tớ sẽ đảm bảo giữ gìn sổ ghi chú của cậu và trả lại cho cậu ngay khi tớ khỏi bệnh và có thể tham gia lại vào các buổi học.

Những buổi giảng này rất quan trọng và tớ rất hy vọng cậu có thể giúp đỡ tớ.

Cảm ơn vì đã đọc email của tớ. Tớ hy vọng sớm nhận được tin tức tốt từ cậu.

Chúc cậu một ngày tốt lành!

Thân ái.