Giải chi tiết Sinh học 11 Kết nối mới bài 28: Mối quan hệ giữa các quá trình sinh lí trong cơ thể sinh vật

Mở đầu

Trong cơ thể thực vật cũng như động vật diễn ra rất nhiều quá trình sinh lí. Các quá trình sinh lí trong cơ thể diễn ra như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Các quá trình sinh lí trong cơ thể thực vật : trao đổi nước, dinh dưỡng khoáng, hô hấp, quang hợp, ... đều có sự liên quan mật thiết với nhau, sản phẩm của quá trình này là nguyên liệu của quá trình khác để đảm bảo cho sự hoạt động thống nhất của cơ thể. Bất kì quá trình sinh lí nào thay đổi đều ảnh hưởng đến quá trình sinh lí khác.

I. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC QUÁ TRÌNH SINH LÍ TRONG CƠ THỂ THỰC VẬT

DỪNG LẠI VÀ SUY NGẪM

Nghiên cứu Hình 28.1, trình bày mối quan hệ giữa:

- Quang hợp và hô hấp

- Hấp thụ nước và thoát hơi nước

Hướng dẫn trả lời:

Hô hấp và quang hợp là 2 quá trình trái ngược nhau là vì: Quang hợp là quá trình lá cây tổng hợp chất hữu cơ, tích lũy năng lượng từ CO2 và nước nhờ có diệp lục và sử dụng ánh sáng, còn hô hấp là quá trình sử dụng CO2 phân giải chất hữu cơ giải phóng năng lượng cung cấp cho hoạt động sống cúa cơ thể, đồng thời thải ra khí CO2 và nước. Hai quá trình này liên quan chặt chẽ với nhau: Hô hấp sẽ không thực hiện được, nếu không có chất hữu cơ do quang hợp tạo ra. Ngược lại, quang hợp cũng không thể thực hiện được, nếu không có năng lượng do trình hô hấp giải phóng ra.

Hấp thụ nước là quá trình rễ cây hút vào một lượng nước cần thiết cho cây, nhờ các lực liên kết giữa nước với dòng mạch gỗ đã giúp đưa các chất dinh dưỡng khoáng đến các bộ phận cần sử dụng. Thoát hơi nước là quá trình nước thoát ra qua bề mặt lá để làm giảm nhiệt độ trên về mặt lá, ... Hai quá trình này có mối liên hệ chặt chẽ: Nếu cây không hấp thụ được nước thì cây sẽ chết khô do không có lượng nước bù vào sau khi thoát hơi nước.

II. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC QUÁ TRÌNH SINH LÍ TRONG CƠ THỂ ĐỘNG VẬT

DỪNG LẠI VÀ SUY NGẪM

Nghiên cứu Hình 28.2, nêu mối quan hệ giữa:

- Tuần hoàn và bài tiết.

- Tiêu hóa và tuần hoàn

Hướng dẫn trả lời:

Hệ bài tiết giúp thải các chất cặn bã, chất thừa trong trao đổi chất của tất cả các hệ cơ quan ra môi trường ngoài thông qua hệ tuần hoàn. 

Hệ tiêu hóa lấy thức ăn từ môi trường ngoài và biến đổi chúng thành các chất dinh dưỡng để cung cấp cho tất cả các cơ quan của cơ thể qua hệ tuần hoàn.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi 1: Hệ thống mở là gì? Tại sao nói cơ thể thực vật và động vật là những hệ thống mở, tự điều chỉnh?

Hướng dẫn trả lời:

Câu hỏi 2: Dựa vào mối liên quan giữa các quá trình sinh lí trong cơ thể, giải thích nhận định cơ thể thực vật hoặc động vật là một thể thống nhất.

Hướng dẫn trả lời:

Cơ thể thực vật hoặc động vật là một thể thống nhất bởi vì các cơ quan, bộ phận, các quá trình sinh lí của cơ thể thực vật hoặc động vật đều liên quan chặt chẽ với nhau, quá trình này hỗ trợ cho sự hoạt động của quá trình khác. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các quá trình đã giúp duy trì các hoạt động sống cho cơ thể thực vật. Bât cứ quá trình sinh lí nào thay đổi đều ảnh hưởng đến quá trình sinh lí khác.