Giải chi tiết Tin học 8 kết nối mới bài 4: Đạo đức và văn hóa trong sử dụng công nghệ kĩ thuật số

Khởi động:

Trường hợp 1: An không hỏi ý kiến Khoa, tự mình chỉnh sửa bức ảnh và sử dụng làm nên cho ảnh của minh rồi đưa lên trang cá nhân trên mạng xã hội. An viết chú thích cho bức ảnh:

Thật tuyệt khi được đến thăm nơi này

Trường hợp 2: An xin phép Khoa, chỉnh sửa lại bức ảnh cho đẹp hơn rồi đưa lên trang cá nhân trên mạng xã hội. An viết chú thích cho bức ảnh: Đất nước ta thật là đẹp (người chụp Lê Khoa).

Theo em, An nên làm theo cách nào? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Theo em, An nên làm theo cách 2: An xin phép Khoa, chỉnh sửa lại bức ảnh cho đẹp hơn rồi đưa lên trang cá nhân trên mạng xã hội. An viết chú thích cho bức ảnh: Đất nước ta thật là đẹp (người chụp Lê Khoa).

=> Vì đó là quyền sở hữu riêng tư của mỗi người nên cần được tôn trọng

1. Biểu hiện vi phạm khi sử dụng kĩ thuật số

Hoạt động 1: Biểu hiện nào là vi phạm?

Từ hiểu biết của em, hãy thảo luận với các bạn về một vài biểu hiện vi phạm đạo đức và pháp luật hay biểu hiện thiếu văn hoá khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số

Hướng dẫn trả lời:

• Quay phim trong rạp chiếu phim.
• Chụp ảnh ở nơi không cho phép (Hình 4.1).
• Ghi âm trái phép các cuộc nói chuyện.
• Tải về máy tính cá nhân các tệp bài hát, video có bản quyển đề sử dụng mà chưa được phép.
• Sao chép thông tin từ một trang web và coi đó là của mình.
• Sử dụng phần mềm bẻ khoá.
• Phát trực tiếp (livestream) hoặc chia sẻ các vụ bạo lực học đường. Đưa lên mạng thông tin cá nhân của người khác mà chưa được phép.
• Tham gia, chia sẻ, quảng cáo cho các trang web cỏ vũ bạo lực, đánh bạc....

Câu hỏi 1: Hành động nào sau đây không vi phạm đạo đức và pháp luật? 

A. Đăng tải thông tin sai sự thật lên mạng.

B. Cố ý nghe, ghi âm trái phép các cuộc nói chuyện.

C. Tặng đĩa nhạc có bản quyền em đã mua cho người khác.

D. Tải một bài trình chiếu của người khác từ Intemet và sử dụng như là của mình tạo ra.

Hướng dẫn trả lời:

Chọn C. Tặng đĩa nhạc có bản quyền em đã mua cho người khác.

Câu hỏi 2. Nêu một vài hành động chưa đúng của em khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số mà em đã mắc phải. Nêu cách em sẽ phòng tránh hoặc từ bỏ vi phạm.

Hướng dẫn trả lời:

Hành động: vô tình bẻ khóa sử dụng phần mềm có bản quyền 

Cách em sẽ phòng tránh

• Tìm hiểu thông tin, trang bị cho minh những kiến thức cân thiết.
• Chỉ sử dụng những sản phẩm số khi có sự cho phép của tác giả hoặc có bản quyền sử dụng.

2. Trung thực khi tạo ra sản phẩm số

Em có cảnh báo và lời khuyên gì với bạn trong mỗi tình huống dưới đây? 

a) Bạn em quay video các bạn trong lớp có hành vi bạo lực và đăng lên mạng xã hội.

b) Một người bạn sử dụng ảnh em chụp để tham gia một cuộc thi ảnh nhưng chưa có sự đồng ý của em.

Hướng dẫn trả lời:

a) Bạn em quay video các bạn trong lớp có hành vị bạo lực và đăng lên mạng xã hội.

=> Khuyên bạn không nên quay và đăng video bạo lực đó lên mạng vì vi phạm quyền riêng tư của mỗi con người và vi phạm tiểu chuẩn cộng đồng trên mạng

b) Một người bạn sử dụng ảnh em chụp để tham gia một cuộc thi ảnh nhưng chưa có sự đồng ý của em.

=> Nói cho bạn ấy hiểu không nên dùng ảnh khi chưa có sự đồng ý của người khác

Luyện tập

Em hãy xác định các hành động dưới đây là vi phạm hay không vi phạm đạo đức, pháp luật và văn hoá khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số

a) Chia sẻ thông tin mua bán động vật hoang dã quý hiếm.

b) Tạo một trang cá nhân để chia sẻ những kinh nghiệm học tập của mình.

c) Quay và lan truyền video bạo lực học đường.

d) Sáng tác một bài thơ về lớp và gửi bạn bè cùng đọc.

e) Tham gia cá cược bóng đá qua Internet.

f) Chia sẻ địa chỉ một website có chứa các bộ phim không có bản quyển sử dụng.

Hướng dẫn trả lời:

Các hành động không vi phạm là:

• b) Tạo một trang cá nhân để chia sẻ những kinh nghiệm học tập của mình
• d) Sáng tác một bài thơ về lớp và gửi bạn bè cùng đọc.

Các hành động vi phạm là:

• a) Chia sẻ thông tin mua bán động vật hoang dã quý hiếm.
• c) Quay và lan truyền video bạo lực học đường.
• e) Tham gia cá cược bóng đá qua Internet.
• f) Chia sẻ địa chỉ một website có chứa các bộ phim không có bản quyển sử dụng.

Vận dụng

Em hãy tạo một sản phẩm số theo cách sáng tạo để hướng dẫn các bạn hiểu đúng về việc sử dụng công nghệ kĩ thuật số. Em hãy đảm bảo sản phẩm của mình thể hiện được đạo đức, tính văn hoá và không vi phạm pháp luật nhé.

Hướng dẫn trả lời:

• Cách sử dụng truyền thống: Ứng dụng trình chiếu PowerPoint, sử dụng máy chiếu, kết hợp đa phương tiện vào bài giảng,…
• Cách ứng dụng mới: Dạy học qua nền tảng lớp học ảo, các khóa học trực tuyến, sử dụng tính năng bảng trắng kỹ thuật số Whiteboard, trang bị màn hình tương tác thông minh trong lớp học,…
• Có thể thấy việc ứng dụng công nghệ, lớp học đã ngày càng sinh động, thu hút sự chú ý của người học hơn. Tiếp theo, bạn hãy làm quen với một số ứng dụng công nghệ phổ biến hiện nay.