Giải GDCD 11 bài 9: Nhà nước xã hội chủ nghĩa

Nhà nước mang bản chất giai cấp của giai cấp thống trị là vì:

Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lê Nin, nhà nước là sản phẩm của xã hội có giai cấp, do đó nhà nước bao giờ cũng mang bản chất giai cấp thống trị. Điều này được thể hiện rõ ở việc:

Nhà nước là bộ máy dùng để duy trì sự thống trị của giai cấp này đối với giai cấp khác. Cụ thể đó là sự thống trị về kinh tế, chính trị và tư tưởng. Để thể hiện sự thống trị của mình, giai cấp thống trị phải tổ chức và sử dụng nhà nước để duy trì quyền lực kinh tế, chính trị và tư tưởng của mình đối với toàn xã hội…

Bên cạnh đó, nhà nước còn là bộ máy trấn áp đặc biệt của giai cấp này đối với giai cấp khác. Các lực lượng đó chính là quân đội, lực lượng vũ trang…nhằm bảo vệ địa vị thống trị và lợi ích của mình, giai cấp thống trị sử dụng những lực lượng đặc biệt này để đàn áp sự kháng cự của các giai cấp bị thống trị.

Ví dụ: Luật giao thông quy định, người đi xe máy khi tham gia giao thông phải đội mũ bảo hiểm. Nếu không thực hiện đúng sẽ bị cảnh sát giao thông cưỡng chế và có phương án xử phạt đúng theo quy định.

Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân quản lí mọi mặt của đời sống xã hội bằng  pháp luật, do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo.

Sở dĩ, nói nhà nước ta mang bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc là bởi vì:

• Về tính nhân dân rộng rãi được thể hiện trong việc:
• Nhà nước của dân, do dân lập nên và nhân dân tham gia quản lí.
• Nhà nước thể hiện ý chí, lợi ích và nguyện vọng của nhân dân.
• Nhà nước là công cụ chủ yếu để nhân dân thực hiện quyền làm chủ của mình.
• Tính dân tộc sâu sắc được thể hiện:
• Kế thừa và phát huy những truyền thống, bản sắc tốt đẹp của dân tộc.
• Có chính sách dân tộc đúng đắn, chăm lo lợi ích mọi mặt của các dân tộc trong cộng đồng dân tộc Việt Nam
• Thực hiện đại đoàn kết dân tộc.

Hệ thống chính trị là tập hợp các thiết chế chính trị, bao gồm nhà nước, các đảng phái chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội có quan hệ gắn bó hữu cơ và tác động qua lại lẫn nhau nhằm thực hiện quyền lực thống trị của giai cấp cầm quyền.

• Là một yếu tố cấu thành của hệ thống chính trị, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã có những vai trò to lớn:
• Thể chế hóa và tổ chức thực hiện đường lối chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam, thể chế hóa và thực hiện quyền làm chủ của nhân dân.
• Tổ chức xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa.
• Là công cụ hữu hiệu để Đảng thực hiện vai trò của mình trong xã hội.
• Là công cụ chủ yếu của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Để góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở nước ta, mỗi công dân cần phải:

• Gương mẫu thực hiện và tuyên truyền, vận động mọi người thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước.
• Tích cực tham gia các hoạt động: xây dựng, củng cố, bảo vệ chính quyền, giữ gìn trật tự…
• Phê phán, đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật
• Thường xuyên nêu cao tinh thần cảnh giác trước những âm mưu, thủ đoạn chống phá các thế lực thù địch.

Những ví dụ thể hiện Nhà nước ta là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân:

• Tất cả mọi công dân được sinh ra và lớn lên ở Việt Nam đều được hưởng quyền bình đẳng, quyền tự do ngôn luận, quyền bầu cử, ứng cử, quyền và nghĩa vụ học tập, lao động,…
• Khi nhà nước ban hành các quy định và bộ luật đều tiến hành trưng cầu dân ý, để mỗi người dân đều được đóng góp ý kiến, nhất là vào những hoạt động có liên quan đến bản thân mình.
• Các chính sách ban hành đều mang lại lợi ích cho nhân dân.
• Người dân đều được hưởng các chế độ ưu đãi, chế độ đãi ngộ.

Các thủ tục hành chính liên tục được cải tiến tăng cường tính công khai, minh bạch; tiết kiệm thời gian, công sức, tiền bạc và chi phí đi lại nhiều lần gây tốn kém cho nhân nhân.

Thực hiện bầu cử quốc hội và chính quyền địa phương các cấp, tính dân chủ thể hiện ở chỗ việc chính quyền địa phương sẽ tổ chức hội nghị lấy ý kiến nhận xét, tín nhiệm của cử tri nơi ứng cử viên công tác và cư trú. Tại hội nghị này, cử tri có quyền nhận xét, bày tỏ tín nhiệm đối với người tự ứng cử, người được giới thiệu ứng cử bằng cách giơ tay hoặc bỏ phiếu kín.

Khi thực hiện các công trình phúc lợi xã hội như làm cầu đường giao thông nông thôn, nạo vét cống rãnh, ... sẽ tổ chức họp lấy ý kiến trong địa phương, lần đầu bà con chưa thông thì họp tiếp; nếu 80% hộ dân đồng tình, có thể vận động nhân dân thực hiện. 

Để góp phần xây dựng chính quyền vững mạnh ở địa phương mình, em sẽ:

• Cố gắng học thật giỏi để sau khi lớn lên có thể góp phần nhỏ bé để xây dựng quê hương.
• Tham gia vệ sinh đường làng ngõ xóm, tổ dân cư để có môi trường sống trong lành.
• Tham gia tuyên truyền trong việc kế hoạch hóa gia đình.
• Vận động mọi người thực hiện tốt các đường lối, chủ trương của Đảng, nhà nước…