HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu một HS đứng dậy đọc to, rõ ràng nội dung thông tin mục 1.

- GV yêu cầu HS hoạt động cặp trả lời câu hỏi trong SGK:

+ CH1: Lịch sử là gì? Em hãy nêu một ví dụ cụ thể?

+ CH2: HS tự tìm hiểu Điện Kính Thiên và trả lời câu hỏi: Theo em, những câu hỏi nào có thể được đặt ra để tìm hiểu về quá khứ khi quan sát hình 1.1?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận theo cặp đôi được phân chia.

+ GV khuyến khích HS hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV gợi ý cho HS đặt câu hỏi bằng những từ: Khi nào? Ở đâu? Ai liên quan đến?...

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ GV gọi đại diện một số nhóm đứng tại chỗ trình bày kết quả thảo luận của mình.

+ GV gọi HS nhóm khác nhận xét, đánh giá.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

I. Lịch sử và môn lịch sử

- CH1: Lịch sử là những gì đã qua, đã xảy ra trong quá khứ, bao gồm mọi hoạt động và kinh nghiệm của con người từ khi con người xuất hiện cho đến nay (lịch sử hiện thực).

-Ví dụ:

+ Lịch sử xây dựng và phát triển của đất nước Việt Nam.

+ Các triều đại nhà Triệu, Đinh, Lý, Trần.

- Môn Lịch sử là một môn khoa học với chức năng phục dựng lại cuộc sống của con người trong quá khứ.

- CH2: Ví dụ một số câu hỏi:

+ Rồng đá được xây dựng khi nào? Vào thời nào?

+ Qúa trình xây dựng rồng đá ra sao?

+ Ý nghĩa của việc xây dựng rồng đá?

+ Ai là người đã cho xây dựng rồng đá ở Điện Kính Thiên?...

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc kiến thức trong sgk, đọc mục II và hoàn thành phiếu học tập theo nhóm.

+ CH1: Có ý kiến cho rằng: Lịch sử là những gì đã qua, không thể thay đổi được nên không cần thiết phải học môn Lịch sử. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Tại sao?

+ CH2: Em hiểu thế nào về từ " gốc tích" trong câu thơ của Chủ tịch HCM? Nêu ý nghĩa của câu thơ đó?

+ CH3: Tại sao ngày Giỗ Tổ Hùng Vương được xem như một ngày lễ lớn của dân tộc VN?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ Các nhóm nhận phiếu học tập, tiến thành thảo luận.

+ GV quan sát HS thực hiện nhiệm vụ, hỗ trợ khi HS cần.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ Các nhóm nộp phiếu học tập cho GV

+ GV gọi đại diện các nhóm đứng dậy trình bày, GV ghi lên bảng ý chính.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới

II. Vì sao phải học lịch sử?

- CH1: Em không đồng ý với ý kiến đó. Bởi lịch sử là những gì đã qua nhưng học lịch sử là cách để chúng ta biết và nhớ về quê hương, cội nguồn, hiểu được ông cha ta đã lao động, sáng tạo, đấu tranh như thế nào để có được đất nước ngày nay đồng thời đúc rút được những kinh nghiệm quý báu của ông cha.

- CH2:

+ Gốc tích nghĩa là lịch sử hình thành buổi đầu của nước Việt Nam, là một phần của lịch sử đất nước ta – “sử ta”.

+ Ý nghĩa: Người Việt Nam phải biết lịch sử của đất nước Việt Nam như vậy mới biết được nguồn gốc, cội nguồn của dân tộc.

CH3: Ngày Giỗ tổ Hùng Vương trở thành ngày lễ lớn của dân tộc Việt Nam vì để tưởng nhớ công ơn các vị vua Hùng đã có công đựng nước và giữ nước.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tự đọc thầm mục III và trả lời câu hỏi:

+ Tư liệu truyền miệng, tư liệu hiện vật, tư liệu chữ viết có ý nghĩa và giá trị gì?

+ Tại sao tư liệu gốc lại có giá trị lịch sử xác thực nhất? Hãy lấy một ví dụ chứng minh cho ý kiến của em từ một nguồn sử liệu cụ thể có trong bài?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ Các nhóm nhận phiếu học tập, tiến thành thảo luận.

+ GV quan sát HS thực hiện nhiệm vụ, gợi ý HS trả lời câu 2 (Tại sao bản thảo Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến là tư liệu gốc? Tiêu liệu 1.3 con tem và tranh cổ động không phải là tư liệu gốc? Các tư liệu hiện vật được giữ nguyên trang như Bia tiến sĩ, Rìu đồng gót vuông có phải là tư liệu gốc không?...)

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ Các nhóm nộp phiếu học tập cho GV

+ GV gọi đại diện các nhóm đứng dậy trình bày, GV ghi lên bảng ý chính.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét

+ GV trình bày thêm:

Qúa khứ đã qua và không thể quay lại, chỉ còn nguồn sử liệu chưa đựng những dấu vết của người xưa là ở lại với chúng ta. Bởi thế ngay từ thế kỉ XIX, nhà sử học Pháp Langlois Sh. Seniobos đã khẳng định: “Không có cái gì có thể thay thế tư liệu – không có chúng thì không có lịch sử”. Có thể hình dung tư liệu như những mảnh ghép để nhà sử học ghép nên những bức tranh lịch sử - giống như khi chúng ta chơi trò chơi xếp hình.

III. Khám phá quá khứ từ các nguồn sử liệu

- Tư liệu truyền miệng, tư liệu hiện vật, tư liệu chữ viết có ý nghĩa và giá trị là những nguồn tư liệu là gốc để giúp ta hiểu biết và dựng lại lịch sử.

- Tư liệu gốc lại có giá trị lịch sử xác thực nhất vì đây là loại tư liệu liên quan trực tiếp đến sự kiện, phản ảnh sự kiện ấy một cách tin cậy

- Ví dụ: Bản thảo lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch HCM ngày 19-12-1946 là minh chứng cho sự kiện lịch sử bác Hồ kêu gọi Toàn quốc đứng lên kháng chiến trong lịch sử.