Ôn tập kiến thức công nghệ 6 cánh diều bài 12: Đèn điện

[toc:ul]

I. ĐÈN SỢI ĐỐT

1. Cấu tạo

- Đèn sợi đốt gồm có 3 bộ phận chính: sợi đốt, bóng thuỷ tinh và đuôi đèn. 

+ Sợi đốt: Dây kim loại có dạng lò xo xoắn, thường làm bằng wolfram chiụ được nhiệt độ cao, là bộ phận để phát sáng.

+ Bóng thuỷ tinh: Được làm bằng thuỷ tinh cách nhiệt, bên trong được bơm khí trơ, có tác dụng bảo vệ sợi đốt.

+ Đuôi đèn: Làm bằng đồng hoặc sắt tráng kẽm và được gắn chặt với bóng thuỷ tinh, trên đuôi có hai cực tiếp xúc. Có hai kiểu đuôi đèn: đuôi xoáy và đuôi cài.

2. Nguyên lí làm việc của đèn sợi đốt: 

- Khi được cấp điện, dòng điện chạy qua đuôi đèn, đến sợi đốt làm sợi đốt đèn nóng lên đến nhiệt độ cao, sợi đốt đèn phát sáng.

3. Thông số kĩ thuật của đồ dùng điện trong gia đình: 

+ Điện áp định mức: là chỉ số điện áp để đồ dùng điện hoạt động bình thường, đơn vị Vôn (V).

+ Công suất định mức: là công suất của đồ dùng điện khi hoạt động bình thường, đơn vị là Oát (W).

4. Đặc điểm của đèn sợi đốt: 

- Đèn phát ra ánh sáng liên tục.

- Hiệu suất phát quang thấp.

- Tuổi thọ trung bình thấp (khoảng 1 000 giờ).

II. ĐÈN HUỲNH QUANG

1. Cấu tạo

- Đèn huỳnh quang ống có hai bộ phận chính: ống thuỷ tinh và hai điện cực. 

+ Ống thuỷ tinh có chiều dài: 0,3 m; 0,6 m; 1,2 m; 1,5 m; 2,4 m. Mặt trong ống có phủ lớp bột huỳnh quang (hợp chất chủ yếu là phốt pho); 

+ Điện cực được làm bằng dây wolfram có dạng lò xo xoắn.

2. Nguyên lí làm việc

- Khi cấp điện, dòng điện đi qua chấn lưu, giữa hai điện cực xảy ra hiện tượng phóng điện làm phát ra tia tử ngoại. Tia tử ngoại tác động vào lớp bột huỳnh quang bên trong ống thuỷ tinh làm phát ra ánh sáng.

3. Thông số kĩ thuật: 

- Điện áp định mức: 220 V; ngoài ra còn có công suất 18 W, 20 W; chiều dài ống 0,6 m, 1,2 m ...

4. Đặc điểm

-  Đèn huỳnh quang ống có đặc điểm: 

+ phát ra ánh sáng không liên tục, có hiệu ứng nhấp nháy; 

+ hiệu suất phát quang cao hơn đèn sợi đốt; 

+ tuổi thọ trung bình cao hơn đèn sợi đốt (khoảng 8 000 giờ).

IV. ĐÈN COMPACT

1. Cấu tạo

- Đèn compact là loại đèn huỳnh quang tiết kiệm điện. 

+ Đèn có ống thuỷ tinh bé uống gập theo hình chữ U hay dạng xoắn (Hình 12.5). 

+ Chấn lưu của đèn compact được đặt trong đuôi đèn, nhờ đó đèn có kích thước gọn, nhẹ và dễ sử dụng.

2. Nguyên lí làm việc

- Khi cấp điện, dòng điện đi qua chấn lưu, giữa hai điện cực xảy ra hiện tượng phóng điện làm phát ra tia tử ngoại. Tia tử ngoại tác động vào lớp bột huỳnh quang bên trong ống thuỷ tinh làm phát ra ánh sáng.

3. Thông số kĩ thuật

- Đèn compact thường có thông số kĩ thuật như sau: 220 V-6 W; 220 V-15 W; 220 V - 40 W;...

4. Đặc điểm

Đèn compact có hiệu suất phát quang cao, toả ít nhiệt, tuổi thọ cao.

IV. SỬ DỤNG ĐÈN ĐIỆN ĐÚNG CÁCH, AN TOÀN, TIẾT KIỆM

- Đọc kĩ thông tin có trên đèn và hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.

- Sử dụng đúng điện áp định mức. 

- Chọn loại đèn có công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng và điều kiện gia đình..

- Trong quá trình sử dụng cần lau bụi thường xuyên để hoạt động chiếu sáng có hiệu quả.

- Hạn chế bật, tắt đèn liên tục và chú ý tắt đèn khi không có nhu cầu sử dụng.