Giải chi tiết chuyên đề Lịch sử 11 chân trời mới chuyên đề 3 Danh nhân trong lịch sử Việt Nam

Danh nhân chính trị

Triều đại

Công lao

Danh nhân chính trị

Triều đại

Công lao

 Đinh Bộ Lĩnh 

triều Đinh  

Dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước, lập ra triều đại nhà Đinh để xây dựng triều chính và quản lí đất nước.  

 Trần Thủ Độ 

triều Trần  

củng cố triều chính, sắp đặt nội trị làm cho thế nước dần trở nên cường thịnh và góp phần trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ. 

 Lê Thánh Tông 

triều Lê  

Là hoàng đế anh minh, tài giỏi về kinh tế, chính trị, quân sự, nhà văn, nhà thơ. Sáng lập hội Tao Đàn, đánh dấu bước phát triển cao văn chương đương thời. Bên cạnh cải tổ cơ chế Nhà nước, Lê Thánh Tông đặc biệt chú ý các biện pháp phát triển kinh tế, sửa đổi chế độ thuế khóa, điền địa, khuyến khích nông nghiệp, trồng trọt, chăn nuôi, mở đồn điền, khai khẩn đất hoang, cho đào kênh, khơi ngòi, mở mang đường sá, chợ búa làm cho muôn dân được phát triển an lành

Danh nhân quân sự

Thời kì

Công lao

Trận đánh nổi tiếng

Danh nhân quân sự

Thời kì

Công lao

Trận đánh nổi tiếng

 Trần Quốc Tuấn 

nhà Trần  

- Là vị chỉ huy quân đội, lãnh đạo tối cao cùng với các vua Trần.

- Đưa ra những chủ trương kế sách đúng đắn, đây là điều kiện tiên quyết dẫn đến thắng lợi của các cuộc kháng chiến.

- Là người huấn luyện quân đội, khích lệ tinh thần các chiến sĩ thông qua việc soạn thảo “Hịch tướng sĩ”.

- Là tác giả của các bộ binh thư nổi tiếng: Binh thư yếu lược, Vạn kiếp tông bí truyền thư.

- Trần Quốc Tuấn còn bỏ qua các hiềm khích, thù riêng, nêu cao tinh thần yêu nước, vì nghĩa lớn.

 Ba lần kháng chiến chống quân Mông - Nguyên.

 Nguyễn Huệ 

 Tây Sơn 

- Lật đổ các triều đại phong kiến Nguyễn, Trịnh, Lê; thống nhất đất nước. 

- Đánh đuổi xâm lược Xiêm - Thanh giữ vững.

 - Cùng Nguyễn Nhạc dựng cờ khởi nghĩa. 

- Lãnh đạo thắng lợi hai cuộc kháng chiến chống Xiêm và chống Thanh. 

- Chấm dứt tình trạng phân liệt Đàng Trong - Đàng Ngoài, đặt cơ sở khôi phục thống nhất quốc gia. 

- Sáng lập một vương triều Tây Sơn tiến bộ 

 Võ Nguyên Giáp 

Việt Nam  

 - Là người chiến sĩ cách mạng kiên trung, người học trò xuất sắc và gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 

- Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Tổng Tư lệnh - Người Anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam đã có công lớn xây dựng một đội quân hùng mạnh, góp phần quyết định cùng toàn dân đánh thắng hai đế quốc là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.

- Đại tướng Võ Nguyên Giáp - một thiên tài quân sự, đã cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, lập nên những chiến công hiển hách

- Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Người có công lao to lớn góp phần vào việc hình thành và phát triển học thuyết quân sự - đường lối chiến tranh Nhân dân độc đáo của Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh

- Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Nhà văn hóa lớn, có những đóng góp quan trọng trên các lĩnh vực giáo dục, báo chí, ngoại giao, lịch sử… và phong trào cách mạng thế giới.

- Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Nhà lãnh đạo mẫu mực về đạo đức cách mạng, có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước, Nhân dân, Quân đội và bạn bè quốc tế.

Danh nhân văn hóa

Thời kì

Công lao

Danh nhân văn hóa

Thời kì

Công lao

 Trần Nhân Tông 

thời Trần   

 Trần Nhân Tông được sử Việt đánh giá là một vị Hoàng đế anh minh, đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển bền vững của Đại Việt cuối thế kỷ XIII, cũng như việc bảo vệ nền độc lập và mở rộng lãnh thổ đất nước. Ngoài ra, Trần Nhân Tông cũng là một thiền sư lớn của Phật giáo Việt Nam thời trung đại.

Nguyễn Trãi 

thời Lê  

Trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Trãi là một nhà chính trị, quân sự tài ba, đóng góp của ông chính là nguyên nhân quan trọng dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa.

Nguyễn Trãi còn đóng góp những tác phẩm có giá trị trên nhiều lĩnh vực văn học, sử học, địa lí như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Chí Linh sơn phú, Quốc âm thi tập, Dư địa chí,... Tất cả nội dung ông viết đều chung tư tưởng nhân đạo, yêu nước và thương dân.

 Nguyễn Du 

 triều Lê 

 Đóng góp lớn nhất của Nguyễn Du là sáng tác ra một Truyện Kiều, kết tinh mọi truyền thống giá trị tư tưởng và nghệ thuật của văn hóa dân tộc.

Được mệnh danh là "đại thi hào dân tộc". 

 Hồ Xuân Hương 

 cuối triều Lê 

 Được mệnh danh là "Bà chúa thơ Nôm". 

Những sáng tác của bà hiện lên thực trạng xã hội và tiêu biểu cho tư tưởng nhân đạo trong trào lưu văn học cuối thế kỉ XVIII - đầu thế kỉ XIX, đóng góp lớn vào kho tàng văn học dân tộc Việt Nam. 

 Nguyễn Đình Chiểu 

cuối thế kỉ 19 

Công lao của Nguyễn Đình Chiểu trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp từ năm 1858 đến cuối thế kỷ XIX:

-Năm 1858, quân Pháp nổ súng vào Đà Nẵng. Vấp phải sự kháng cự quyết liệt của quân và dân Việt, họ vào Nam đánh phá thành Gia Định vào đầu năm 1859.

-Sau khi tòa thành này thất thủ (17 tháng 2 năm 1859), Nguyễn Đình Chiểu đưa gia đình về sống ở Thanh Ba (Cần Giuộc), tức quê vợ ông. Vô cùng đau đớn trước thảm cảnh mà quân Pháp đã gây nên cho đồng bào ông, và rất thất vọng về sự hèn yếu, bất lực của triều đình, ông làm bài thơ "Chạy giặc".

-Đêm rằm tháng 11 năm Tân Dậu (16 tháng 12 năm 1861), những nghĩa sĩ mà trước đây vốn là nông dân, vì quá căm phẫn kẻ ngoại xâm, đã quả cảm tập kích đồn Pháp ở Cần Giuộc, tiêu diệt được một số quân của đối phương và viên tri huyện người Việt đang làm cộng sự cho Pháp.

-Theo yêu cầu của Tuần phủ Gia Định là Đỗ Quang, Nguyễn Đình Chiểu làm bài "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc", để đọc tại buổi truy điệu các nghĩa sĩ đã hy sinh trong trận đánh này.

Nguyễn Đình Chiểu là tác giả hàng đầu Việt Nam về thể loại văn tế: Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Văn tế Trương Định, Văn tế sĩ dân Lục tỉnh trận vong và thơ điếu liên hoàn: Thơ điếu Trương Định, Thơ điếu Phan Tòng, Thơ điếu Phan Thanh Giản... Ngoài ra còn thơ và tập truyện thơ Nôm Ngư Tiều y thuật vấn đáp.

Danh nhân khoa học - công nghê, giáo dục - đào tạo

Thời kì

Công lao