Giải chi tiết Đạo đức 5 KNTT bài 8: Sử dụng tiền hợp lí

KHỞI ĐỘNG

Hãy chia sẻ với các bạn về việc em đã sử dụng tiền tiết kiệm của mình như thế nào. 

Bài làm chi tiết:

Em sử dụng tiền tiết kiệm để mua đồ dùng học tập hoặc một số món quà sinh nhật tặng người thân, bạn bè. 

1. KHÁM PHÁ CÁC BIỂU HIỆN CỦA VIỆC SỬ DỤNG TIỀN HỢP LÍ

Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu: 

Nêu biểu hiện sử dụng tiền hợp lí của hai chị em trong các bức tranh trên

Kể thêm các biểu hiện khác của việc sử dụng tiền hợp lí

Bài làm chi tiết:

- Biểu hiện sử dụng tiền hợp lí trong các bức tranh trên: 

(1): Bố cho hai chị em tiền để đi mua sắm đồ dùng chuẩn bị năm học mới

(2): Hai chị em lên kế hoạch chi tiết trước khi đi mua sắm

(3): Hai chị em tìm được cửa hàng có giá cả hợp lí và chương trình khuyến mại

(4): Em đòi mua giày nhưng người chị bảo phải ưu tiên mua sách vở, giấy bút trước vì đôi giày cũ của người em vẫn dùng được. 

(5): Người em khuyên chị không nên mua 3 chiếc váy giống nhau chỉ vì nó được khuyến mại

(6): Hai chị em vẫn còn dư ít tiền nên đã định xin bố cho nuôi lợn đất để tiết kiệm tiền. 

- Một số biểu hiện khác của việc sử dụng tiền hợp lí: 

+ Dùng tiền mua những món ăn mình thật sự thích, không mua quá nhiều đồ ăn cùng một lúc.

+ Mua những thứ cần thiết trước. 

+ Không mua đồ chơi khi ở nhà vẫn còn nhiều

+ Không tiêu tiền vào những mục đích vô bổ như chơi game, ăn uống đồ ăn độc hại,..

2. KHÁM PHÁ Ý NGHĨA VÀ CÁCH SỬ DỤNG TIỀN HỢP LÍ

Đọc thông tin “Cô bé bán chè bưởi” và trả lời câu hỏi: 

• Bạn Bống đã sử dụng tiền như thế nào? Em có nhận xét gì về cách sử dụng tiền của bạn? 

• Việc sử dụng tiền hợp lí có tác dụng như thế nào

• Theo em, vì sao chúng ta phải sử dụng tiền hợp lí. 

Giải chi tiết:

- Bạn Bống đã sử dụng tiền theo cách: 

+ Bạn chia tiền lãi trong kinh doanh thành 10 phần, phân bổ như sau: 5 phần vào nguồn vốn kinh doanh chè bưởi, 1 phần để gửi tiết kiệm, 1 phần để dành mua đồ đắt tiền (xe đạp điện), 1 phần cho giáo dục, 1 phần cho bản thân, 1 phần để làm từ thiện, cho gia đình. 

- Em thấy cách sử dụng tiền  của Bống vô cùng hợp lí. Bằng cách phân chia như thế, bạn có thể tránh tiêu lãng phí vào những việc không cần thiết và chia đều cho các mục tiêu khác nhau. 

- Việc sử dụng tiền hợp lí có tác dụng: 

+ Giúp Bống tạo được thu nhập, chi tiêu đáp ứng cho nhu cầu bàn thân, có tiền tiết kiệm. 

+ Giúp đỡ bố mẹ, người thân và những người gặp khó khăn

- Theo em, chúng ta phải sử dụng tiền hợp lí vì những lợi ích mà việc này mang lại: 

+ Xây dựng thói quen thông minh: Bằng cách sử dụng tiền hợp lý, chúng ta hình thành được thói quen quản lý tài chính tốt từ khi còn nhỏ, giúp chúng ta trở thành người có khả năng tài chính tốt trong tương lai.

+ Đáp ứng nhu cầu cần thiết: Sử dụng tiền để mua những thứ chúng ta thực sự cần như thực phẩm, quần áo, sách giáo trình và đồ dùng học tập.

+ Tránh lãng phí: Sử dụng tiền hợp lý giúp chúng ta tránh lãng phí bằng cách không mua những thứ không cần thiết hoặc không tốt cho sức khỏe và môi trường.

+ Tiết kiệm và đầu tư: Sử dụng tiền một cách thông minh giúp chúng ta tiết kiệm để có thể đầu tư vào tương lai

+ Đảm bảo an toàn: Sử dụng tiền một cách hợp lý giúp chúng ta tránh rủi ro và không bị lừa đảo hoặc mất tiền một cách không cần thiết.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến của bạn nào? Vì sao?

a. Thuý cho rằng, mình mới là học sinh lớp 5, vì vậy việc bàn tới chuyện sử dụng tiền hợp lí là chưa cần thiết

b. Theo Bình, sử dụng tiền hợp lí là giúp mỗi người tiết kiệm tiền và có sẵn tiền để sử dụng khi cần thiết

c. Nga cho rằng, sử dụng tiền hợp lí là tôn trọng công sức của bố mẹ và người lao động 

d. Minh cho rằng, sử dụng tiền hợp lí giúp ta có tiền để giúp đỡ những người gặp khó khăn trong cuộc sống. 

e. Theo Yến, nếu giàu có thì cứ tiêu thoải mái, không cần phải tính toán, cân nhắc

g. Lập cho rằng, nếu biết sử dụng tiền hợp lí, ta sẽ có tiền để chủ động thực hiện ước mơ của mình 

Giải chi tiết:

a. Em không đồng tình với ý kiến của Thuý. Bất kì ai cũng cần phải sử dụng tiền hợp lí. Việc sử dụng tiền hợp lý từ sớm sẽ giúp Thuý xây dựng thói quen tốt và quản lý tài chính tốt hơn trong tương lai. 

b. Em đồng tình với ý kiến của Bình. Sử dụng tiền hợp lý giúp mỗi người hạn chế lãng phí và có đủ tiền để đáp ứng nhu cầu cần thiết tiết kiệm và có sẵn tiền khi cần thiết.

c. Em đồng tình với ý kiến của Nga. Bởi vì tiền mà học sinh chúng ta đang sử dụng phần lớn là tiền của bố mẹ. Số tiền này được kiếm từ công việc của họ và sử dụng hợp lý giúp đảm bảo công sức đó không bị lãng phí. Sử dụng tiền hợp lý là tôn trọng công sức của bố mẹ và người lao động.

d. Em đồng tình với ý kiến của Minh. Sử dụng tiền hợp lý giúp ta có khả năng giúp đỡ những người gặp khó khăn trong cuộc sống, đó là một cách thể hiện lòng nhân ái và tạo ra sự hỗ trợ xã hội.

e. Em không đồng tình với ý kiến của Yến. Dù giàu có, việc sử dụng tiền hợp lý vẫn rất quan trọng để tránh lãng phí và đảm bảo tài sản được bảo vệ và tăng giá trị.

g. Em đồng tình với ý kiến của Lập. Biết sử dụng tiền hợp lý giúp ta có tiền để chủ động thực hiện ước mơ và mục tiêu của mình, tạo ra sự tự do và độc lập trong cuộc sống.

Câu 2: Phân loại nhóm những hành vi nên làm và không nên làm để sử dụng tiền hợp lí

a. Mua những thứ mình thích

b. Chỉ mua những thứ mình thực sự cần

c. Mua đồ vừa đủ dùng

d. Mua hàng còn trong hạn sử dụng

e. Lựa chọn món hàng có giá cả hợp lí.

g. Lên kế hoạch trước khi mua sắm

h. Mua thật nhiều đồ ăn giảm giá để tích trữ

i. Mua đồ phù hợp với điều kiện tài chính của bản thân

Giải chi tiết:

Nhóm hành vi nên làm để sử dụng tiền hợp lí:

b. Chỉ mua những thứ mình thực sự cần.

c. Mua đồ vừa đủ dùng.

d. Mua hàng còn trong hạn sử dụng.

e. Lựa chọn món hàng có giá cả hợp lí.

g. Lên kế hoạch trước khi mua sắm.

i. Mua đồ phù hợp với điều kiện tài chính của bản thân.

Nhóm hành vi không nên làm để sử dụng tiền hợp lí:

a. Mua những thứ mình thích mà không cân nhắc cần thiết.

h. Mua thật nhiều đồ ăn giảm giá để tích trữ, mà không cần thiết và có thể dẫn đến lãng phí tiền và thực phẩm.

Câu 3: Em hãy nhận xét về việc sử dụng tiền của các bạn trong những trường hợp dưới đây. 

a. Sau Tết nguyên đán, bạn Phụng đã dùng hết số tiền mừng tuổi để mua kem mời các bạn. Bạn Toàn bỏ hết số tiền đó vào lợn đất. Bạn Vân đưa số tiền đó nhờ mẹ mua thêm gà về nuôi để cuối năm bán lấy tiền mua sách vở, quần áo. Bạn Thảo lại chia số tiền đó làm nhiều phần: 50% nuôi lợn đất, 30% mua đồ dùng học tập, 10% mua quà tặng sinh nhật bố, 10% giúp đỡ một bạn trong lớp gặp khó khăn. 

b. Cả nhóm rủ nhau đi mua quà sinh nhật tặng Liên. Cô bán hàng nói, phải mất thêm 10 000 đồng để gói quà. Hằng nói với các bạn: “Nhà tớ cũng có giấy gói và hộp đựng quà rất đẹp. Tiện đường, chúng mình mang qua nhà tớ gói, tiết kiệm được 10000 đồng”. Triều gạt đi: “Thôi, tưởng tiết kiệm được nhiều chứ 10000 đồng thì bõ bèn gì”. Quang bảo “10000 đồng thì cũng quý, nhưng theo tớ thì không cần phải gói đâu, cứ tặng thế này cũng được”. 

Giải chi tiết:

a. Nhận xét về việc sử dụng tiền của các bạn trong trường hợp này:

- Bạn Phụng đã sử dụng hết số tiền mừng tuổi để mua kem mời các bạn. Việc mua kem mời bạn không phải là điều xấu nhưng cần phải chi tiêu ở một số tièn vừa phải, không tiêu quá mức và đảm bảo tiền vẫn còn dư để sử dụng cho các nhu cầu khác.

- Bạn Toàn đã bỏ hết số tiền mừng tuổi vào lợn đất. Toàn đã biết tích góp tiền. Nhưng bạn ấy cũng nên chia số tiền này thành những khoản khác nhau, có thể sử dụng khi cần thiết. Bạn không đặt quá nhiều tiền vào một khoản đầu tư duy nhất và đảm bảo tính linh hoạt của tiền.

- Bạn Vân đã đưa số tiền mừng tuổi nhờ mẹ mua thêm gà về nuôi để cuối năm bán lấy tiền mua sách vở, quần áo. Vân đã biết cách dùng tiền để đầu tư sinh lời. Điều này thể hiện sự sáng suốt trong việc sử dụng tiền và lên kế hoạch cho tương lai.

- Bạn Thảo đã chia số tiền mừng tuổi thành nhiều phần khác nhau để sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Thảo là một người khá thực tế và nhạy bén. Điều này thể hiện sự tỉnh táo trong việc phân chia và sử dụng tiền một cách hợp lí, bao gồm việc giúp đỡ người khác gặp khó khăn.

b. Nhận xét về việc sử dụng tiền của nhóm bạn trong trường hợp này:

- Đề nghị của Hằng vô cùng hợp lí, vừa có món quà đẹp đẽ và tử tế để tặng bạn, vừa có thể tiết kiệm chi phí. 

- Trong trường hợp này, không nên tặng quà mà không gói giống như ý kiến của Quang. Nhưng cũng không nên lãng phí giống như Triều.

Câu 4: Em sẽ làm gì nếu ở trong những tình huống dưới đây? 

a. Do có thành tích cao trong hội thi văn nghệ nên bố mẹ thưởng cho em một ít tiền. Một số bạn gợi ý em dùng hết số tiền đó để chiêu đãi các bạn

b. Món đồ mà em yêu thích được giảm giá. Nhưng nếu mua nó, em phải dùng hết số tiền mà em đang có

c. Em đã tiết kiệm được một khoản tiền đủ để mua chiếc xe đạp mà mình hằng mơ ước. Chị của em lại khuyên nên nhờ bố gửi số tiền đó vào ngân hàng để lấy lãi

d. Em rất thích một bộ sách khoa học nhưng chưa đủ tiền. Bạn em hứa sẽ cho em vay tiền để mua. 

Bài làm chi tiết:

a. Trong tình huống này, em có thể xem xét các gợi ý từ bạn bè. Thay vì dùng hết số tiền để chiêu đãi bạn bè, em có thể xem xét việc sử dụng một phần để mua những thứ em cần thiết hoặc tiết kiệm lại cho tương lai.

b. Trước khi quyết định mua món đồ yêu thích, em nên xem xét tình hình tài chính của mình. Nếu việc dùng tiền để mua món đồ này không ảnh hưởng nhiều đén tài chính của em thì em sẽ mua. Còn nếu làm cho em không còn tiền để chi tiêu cho các nhu cầu khác quan trọng, em có thể xem xét lựa chọn tiết kiệm tiền lại hoặc đợi đến khi có đủ tiền để mua mà không gây ảnh hưởng đáng kể đến tài chính cá nhân.

c. Khi đã tiết kiệm được một khoản tiền đủ để mua chiếc xe đạp mà em mong muốn, em có thể xem xét ý kiến của chị mình. Em cần xem xét các mục tiêu của mình và xem xét sự linh hoạt và khả năng rút tiền trong trường hợp cần thiết. Rồi sau đó nhờ bố gửi số tiền vào ngân hàng để lấy lãi có thể là một cách tăng thêm giá trị cho số tiền đã tiết kiệm. 

d. Trước khi vay tiền từ bạn em để mua bộ sách khoa học, em cần xem xét khả năng trả tiền và các điều khoản của việc vay mượn. Việc mượn tiền là một trách nhiệm và cần được quản lý một cách cẩn thận để tránh gây mất quan hệ bạn bè. Nếu em tin tưởng và có khả năng trả nợ đúng hẹn, và việc mua sách đó mang lại giá trị và hài lòng cho em, em có thể xem xét lựa chọn vay tiền từ bạn em. 

Câu 5: Em sẽ khuyên bạn điều gì

a. Na nhịn ăn sáng để lấy tiền mua món đồ mình yêu thích

b. Nam dùng hết tiền tiết kiệm để mua một con robot

c. Mặc dù có tiền nhưng Dung không dám dùng tiền để mua bất kì thứ gì mình thích

d. Tuy hoàn cảnh khó khăn nhưng Thanh vẫn đòi mẹ mua cho một chiếc máy tính bỏ túi mặc dù máy tính cũ vẫn dùng được

Bài làm chi tiết:

a. Em khuyên Na không nên nhịn ăn sáng để lấy tiền mua món đồ yêu thích. Na có thể tìm cách tiết kiệm tiền từ các khoản chi tiêu khác hoặc đợi đến khi có đủ tiền mà không phải hy sinh sức khỏe.Việc nhịn ăn có thể gây hại cho cơ thể. 

b. Em khuyên Nam nên xem xét kỹ trước khi dùng hết tiền tiết kiệm để mua một con robot. Việc mua một món đồ chơi không phải là việc quá cần thiết. 

c. Em khuyên Dung mua một thứ mình thích. Tuy nhiên, Dung cần đảm bảo việc mua sắm không làm ảnh hưởng đến tình hình tài chính cá nhân và cũng cần xem xét các yếu tố khác như tính cần thiết và khả năng chi tiêu hợp lý.

d. Em khuyên Thanh hiểu và chia sẻ với mẹ về hoàn cảnh khó khăn của gia đình. Thanh có thể tìm cách sử dụng máy tính cũ hiện có cho đến khi tình hình tài chính cải thiện và có thể mua được máy tính mới trong tương lai. Bạn ấy cần hiểu rằng mẹ có thể không đủ khả năng tài chính để mua cho một chiếc máy tính bỏ túi mới ngay lúc này. 

VẬN DỤNG

Câu 1: Thử tài chi tiêu

Bố mẹ đưa cho em 100 000 đồng để đi chợ mua thức ăn cho một bữa cơm gia đình bốn người. Hãy căn cứ vào số tiền, nhu cầu dinh dưỡng, số lượng thành viên trong gia đình và giá cả thực phẩm để lên thực đơn các loại thực phẩm cần mua theo gợi ý sau

Bài làm chi tiết:

• Tổng 100 000 đồng

Câu 2: Em hãy lập bảng theo dõi chi tiêu cá nhân theo gợi ý sau: 

Bài làm chi tiết: