Giải chi tiết Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều bài 31 Ứng dụng một số tài nguyên trong vỏ Trái Đất

MỞ ĐẦU 

Đá vôi, cát, đất sét thường được sử dụng để tạo các sản phẩm nào sau đây?

Bài làm chi tiết:

• Đá vôi được dùng để làm si măng
• Cát được dùng để làm chai thủy tinh
• Đất sét được dùng để làm cối và chày dùng trong phòng thí nghiệm.

I. ỨNG DỤNG CỦA ĐÁ VÔI

Câu 1: Hoàn thành phương trình hóa học mình họa sơ đồ hản ứng ở hình 31.4

Bài làm chi tiết: 

• CaCO3 => CaO + CO2
• CaO + H2O => Ca(OH)2

Câu 2: Vì sao đá vôi, vôi sống và vôi tôi đều có thể làm giảm acid trong đất?

Bài làm chi tiết:

Đá vôi, vôi sống và vôi tôi đều có khá năng làm giảm độ acid trong đất do chúng chứa CaCO3. Khí CaCO3 tiếp xúc với axit trong đất, phản ứng hóa học sẽ xảy ra.

Câu 3: Vì sao vôi tôi được dùng để xử lý SO2, trong khí thải? Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra.

Bài làm chi tiết:

• Vôi tôi được sử dụng để xử lý SO2 trong khi thải do nó có khả năng hấp thụ H2SO4 được tạo ra khi SO2 phản ứng với không khi. Phản ứng này tạo ra CaSO3 hoặc CaSO4, các hợp chất màu trắng, không độc hại, dễ dạng loại bỏ khỏi quá trình xử lý khí thải.
• CaO + SO2 + H2O => CaSO3.H2O

Vận dụng: Caldium carbonate được sử dụng làm thuốc. Hãy tìm hiểu và cho biết tác dụng của loại thuốc này.

Bài làm chi tiết:

• Canxi carbonate là một hợp chất được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực y học. Thuốc này được sử dụng để chống trào ngược axit dạ dày, điều trị các vấn đề tiêu hóa như táo bón và viêm đại tràng, cũng như bổ sung canxi cho cơ thể.
• Nó cũng có tiềm năng phòng ngừa viêm xơ cứng động mạch. Tuy nhiên, việc sử dụng canxi carbonate cần dược theo dõi và kiểm soát, vì có thể gây ra các tác dụng phụ như tăng axit dạ dày và táo bón.

II. ỨNG DỤNG CỦA SILICON VÀ HỢP CHẤT CỦA SILICON

Câu 1: Liệt kê các ứng dụng của cát, đất set trong đời sôngs và trong sản xuất.

Bài làm chi tiết:

• Công nghiệp xây dựng
• Sản xuất gốm sứ
• Công nghiệp thủy tinh
• Sản xuất thép
• Xây dựng
• Làm đường
• Làm vật liệu chống trượt

III. KHAI THÁC NHIÊN LIỆU HÓA THẠCH

Câu 1: Quá trình sản xuất thủy tinh, đồ gốm và xi măng có chung các công đoạn nào? Giải thích.

Bài làm chi tiết:

• Các ngành công nghiệp sản xuất thủy tinh, đồ gốm và xi măngcos một số công đoạn chung trong quá trình sản xuất. Đầu tiên, nguyên liệu cần được chuẩn bị và nghiền nhỏ để tạo thành hỗn hợp nguyên liệu. Sau đó, có nguyên liệu này được trộn và chuẩn bị để tiến hành quá trình nung ở nhiệt độ cao.
• Cuối cùng, sản phẩm được tinh chế và hoàn thiện để đạt được tính chất và hình dạng mong muốn. Mặc dù có các công đoạn chung, mỗi ngành công nghiệp có các quy trình và công nghệ riêng để sản xuất sản phẩm cuối cùng.

Câu 2: Con người có thể tạo được nhiên liệu hóa thạch không? Giải thích.

Bài làm chi tiết:

• Con người có khả năng tạo ra các loại nhiên liệu hóa thạch tương tự như tự nhiên thông qua các quá trình công nghệ.
• Tuy nhiên, việc tạo ra nhiên liệu hóa thạch nhân tạo này không giống với quá trình tự nhiên kéo dài hàng trăm triệu năm và có thể gây ra các vấn đề môi trường và tài nguyên tự nhiên nếu không được thực hiện cẩn thận.

Câu 3: Dựa vào thành phần hóa học, giải thích vì sao khi đốt cháy các nhiên liệu hóa thạch luôn phát thải khí carbon dioxide vào bầu khí quyển.

Bài làm chi tiết:

• Khi đốt cháy các nhiên liệu hóa thạch như dầu, khí đốt, than đá, và xăng, quá trình cháy là một phản ứng oxi hóa, trong đó C hà H trong hợp chất hữu cơ reagieren với oxi từ không khí, tạo ra các CO2 và H2O như sản phẩm chính :
• C + O2 => CO2
• H2 + 1/2_O2 => H2O

Câu 4: Việc sử dụng các thiết bị ở hình 31.7 có giúp tiết kiệm được nhiên liệu hóa thạch không? Giải thích.

Bài làm chi tiết: 

• Năng lượng gió và năng lượng mặt trời giúp tiết kiệm nhiên liệu hóa thạch bằng cách không tiêu tốn chúng trong quá trình sản xuất điện. Thay vào đó, chúng sử dụng tài nguyên tái tạo như gió và ánh sáng mặt trời.
• Việc này giảm lượng khí thải và ô nhiễm môi trường từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, đồng thời tăng cường sự bền vững của hệ thống năng lượng. Tuy nhiên, việc triển khai và vận hành các dự án năng lượng tái tạo cũng cần sử dụng một số tài nguyên và có thể gây ra một số tác động môi trường, nhưng chúng ít đáng kể hơn so với việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Câu 5: Viết phương trình hóa học của phản ứng đốt cháy trong hydrogen. Giải thích vì sao khi được sử dụng làm nhiên liệu thì hydrogen là nhiên liệu sạch.

Bài làm chi tiết: 

• 2H2 + O2 => 2H2O
• Khi được sử dụng làm nhiên liệu, hydrogen được coi là nhiên liệu sạch vì trong quá trình đốt cháy, phản ứng chỉ tạo ra nước và không tạo ra khí thải gây ô nhiễm khác như CO2, SO2, NOx hay hạt bụi. Do đó, việc sử dụng hydrogen làm nhiên liệu không gây ô nhiễm môi trường và không góp phần vào hiện tượng biến đổi khí hậu.

Vận dụng: Liệt kê và giải thích một vài tiện ích mà gia đinh e có được từ tài nguyên trong vỏ trái đất.

Bài làm chi tiết: 

• Nước: là một tài nguyên quý giá được tìm thấy trong lòng đất ngầm. Gia đình sử dụng nước từ các nguồn như giếng khoan, ao hồ hoặc dòng suối để sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày.
• Đất: đất từ vỏ trái đất cung cấp một môi trường cho cây trồng phát triển. Gia đình sử dụng đất để trông rau, cây cỏ, hoa và cây trông khác nhau trong khu vườn hoặc nông trại gia đình.
• Than đá và dầu mỏ: là nguồn năng lượng quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Than đá được sử dụng để sản xuất điện và là nguồn nhiên liệu cho nhiều quy trình công nghiệp. Dầu mỏ được sử dụng để sản xuất xăng, dầu diesel, dầu mỡ  và nhiều sản phẩm khác.