Giải chi tiết Sinh học 11 Chân trời mới bài 14: Khái quát về cảm ứng ở sinh vật
Giải bài 14: Khái quát về cảm ứng ở sinh vật sách sinh học 11 chân trời sáng tạo. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học.
HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
Câu hỏi: Tại sao khi bị chạm vào, con cuốn chiếu sẽ có phản ứng cuộn tròn cơ thể lại?
Hướng dẫn trả lời:
Khi bị chạm vào, con cuốn chiếu sẽ có phản ứng cuộn tròn cơ thể lại để tự vệ
I. KHÁI NIỆM CẢM ỨNG VÀ VAI TRÒ CỦA CẢM ỨNG ĐỐI VỚI SINH VẬT
Câu hỏi 1: Hãy cho biết thêm một số ví dụ về cảm ứng ở sinh vật
Hướng dẫn trả lời:
- Ví dụ 1: Chuột nhìn thấy mèo thì bỏ chạy. Trong đó: kích thích chính là mèo – vật săn mồi, phản ứng của trả lời là bỏ chạy.
- Ví dụ 2: Khi tham gia giao thông, nhìn thấy tín hiệu đèn đỏ thì người tham gia giao thông dừng xe lại. Trong đó: kích thích chính là đèn giao thông chuyển màu đỏ, phản ứng trả lời là dừng xe lại.
- Ví dụ 3: Vào mùa đông, cây bàng rụng lá. Trong đó: kích thích chính là nhiệt độ thấp, phản ứng trả lời là rụng lá.
Câu hỏi 2: Cảm ứng có vai trò gì đối với sinh vật
Hướng dẫn trả lời:
Cảm ứng giúp sinh vật thích ứng với những thay đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.
Câu hỏi 3: Cơ chế cảm ứng ở sinh vật gồm những giai đoạn nào? Trình bày diễn biến ở mỗi giai đoạn đó bằng cách hoàn thành bảng sau:
Hướng dẫn trả lời:
Giai đoạn | Diễn biến |
Thu nhận kích thích | Những kích thích từ môi trường ngoài sẽ được phát hiện và tiếp nhận bởi các thụ thể đặc hiệu |
Dẫn truyền kích thích | Sự liên kết giữa tín hiệu và thụ thể sẽ kích hoạt quá trình truyền tin |
Xuer lí thông tin | Thông tin từ bộ phận tiếp nhận được truyền đến bộ phân xử lí thông tin để quyết định hình thức và mức độ phản ứng |
Trả lời kích thích | Thông tin trả lời được truyền đến bộ phận thực hiện phản ứng để trả lời các kích thích từ môi trường |
Hoạt động luyện tập
Câu hỏi: Hãy mô tả cơ chế cảm ứng của con người khi vô tình chạm tay vào vật nóng
Hướng dẫn trả lời:
Khi đột ngột chạm tay vào cốc nước nóng ta có phả ứng rụt tay lại. Phản xạ không chỉ trả lời các kích thích của môi trường ngoài mà còn đáp ứng các kích thích của môi trường trong.
Phân tích
- Tác nhân kích thích là: vật nóng
- Bộ phận tiếp nhận kích thích là: thụ quan đau ở tay.
- Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin là: tủy sống.
- Bộ phận thực hiện phản ứng là: cơ tay.
Hoạt động vận dụng
Câu hỏi: Khi gặp kẻ thù, bạch tuộc có hành động phun mực làm cho vùng nước xung quanh bị nhuộm đen, nhờ đó có thể trốn thoát. Hành động phun mực của bạch tuộc có phải cảm ứng không? tại sao?
Hướng dẫn trả lời:
Hành động phun mực của bạch tuộc không phải cảm ứng, đây là hành động tự vệ