Giải chi tiết Tin học 5 KNTT bài 13 Cầu trúc rẽ nhánh

KHỞI ĐỘNG

Khi chuẩn bị qua đường, em quan sát đèn tín hiệu giao thông dành cho người đi bộ (Hình 83). Em qua đường nếu đèn màu xanh và dừng lại nếu đèn màu đỏ. Việc qua đường, được thực hiện hay không tuỳ thuộc vào màu của đèn tín hiệu, gọi là công việc có cấu trúc rẽ nhánh. Em hãy kể thêm ví dụ về công việc có cấu trúc rẽ nhánh.

Bài làm chi tiết:

Công việc có cấu trúc rẽ nhánh là một loại công việc mà các quyết định và hành động phụ thuộc vào điều kiện hoặc tình huống cụ thể. 

Ví dụ khác về công việc có cấu trúc rẽ nhánh: Lựa chọn hoạt động giải trí vào cuối tuần

• Giả sử thời tiết đẹp: trong thời tiết vào cuối tuần đẹp, em có thể quyết định đi dạo chơi ngoài trời hoặc tổ chức một chuyến dã ngoại cùng bạn bè hoặc gia đình.

• Giả sử thời tiết mưa: trong trường hợp thời tiết vào cuối tuần mưa, em có thể quyết định xem phim tại rạp, thăm bảo tàng, hoặc tổ chức một buổi gặp gỡ bạn bè tại nhà.

1. CẤU TRÚC RẼ NHÁNH

Hoạt động 1: Mèo đổi màu 

Một chương trình Scratch điều khiển nhân vật mèo như sau: Khi chạm vào con trỏ chuột, nhân vật đổi từ màu này sang màu khác.

Em hãy trả lời câu hỏi:

1. Điều kiện để mèo đổi màu là gì?

2. Hãy sử dụng cách nói nếu... thì... để mô tả hành động đổi màu của nhân vật.

Bài làm chi tiết:

1. Nhân vật mèo đổi màu khi nó chạm vào con trỏ chuột => Điều kiện để mèo đổi màu là "chạm vào con trỏ chuột". 

2. Cách nói sử dụng để mô tả hành động: Nếu chạm con trỏ chuột thì mèo đổi màu.

Hoạt động 2: Mèo trở về màu vàng. 

Giả sử kịch bản trong Hoạt động 1 thay đổi như sau:

• Khi chạm vào con trỏ chuột, nhân vật đổi từ màu này sang màu khác.

• Khi con trỏ chuột không còn chạm vào mèo, nhân vật trở về màu vàng ban đầu.

Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

1. Nhân vật thay đổi như thế nào khi con trỏ chuột không còn chạm vào nó?

2. Hãy sử dụng cách nói nếu... thì... để mô tả hành động của nhân vật trong trường hợp này.

Bài làm chi tiết:

1. Nhân vật thay đổi như sau: Khi con trỏ chuột không còn chạm vào mèo, nhân vật trở về màu vàng ban đầu.

2. Mô tả hành động của nhân vật qua cách nói nếu…thì…

• Nếu chạm con trỏ chuột thì mèo đổi màu.

• Nếu không chạm con trỏ chuột thì mèo trở về màu ban đầu.

Câu hỏi: Hãy sử dụng cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ và điều kiện “đèn tín hiệu cho người đi bộ màu đỏ” để mô tả hoạt động qua đường của người đi bộ. 

Bài làm chi tiết:

Sử dụng cấu trúc sau để mô tả hoạt động qua đường của người đi bộ:

Nếu <đèn tín hiệu cho người đi bộ màu đỏ> thì <người đi bộ dừng lại> 

Nếu không thì <người đi bộ tiếp tục đi> 

2. CÁC LỆNH RẼ NHÁNH

Câu hỏi: Đoạn chương trình nào sau đây có cấu trúc rẽ nhánh? 

Bài làm chi tiết:

Chọn đáp án B

LUYỆN TẬP

Khối lệnh nào sau đây điều khiển nhân vật theo mô tả trong Hoạt động 2 ? 

Bài làm chi tiết:

Chọn đáp án B

VẬN DỤNG

Hãy viết chương trình mèo đổi màu như ý tưởng được mô tả trong Hoạt động 2: Nhân vật mèo thực hiện lặp liên tục "nếu chạm con trỏ chuột thì đổi màu nếu không thì trở về màu ban đầu". Lưu chương trình với tên tệp MeoTroVeMauvang.

Bài làm chi tiết:

Em tham khảo cách viết chương trình như sau: 

• Bước 1: Tiến hành ghép các lệnh và điều kiện sau thành chương trình thực hiện ý tưởng

• Bước 2: Bắt đầu chạy chương trình và quan sát kết quả

• Bước 3: Lưu chương trình với tên Meo TroVe Mauvang