Giải chi tiết Tin học 5 KNTT bài 5 Bản quyền nội dung thông tin

KHỞI ĐỘNG 

Hoạt động: Tác giả là ai

Em hãy quan sát hai bài báo tường của các bạn lớp 5A (Hình 24 và Hình 25) và cho biết.

1. Bài thơ trong Hình 24 là của tác giả nào? Bài viết trong Hình 25 là của ai?

2. Theo em, tại sao phải ghi rõ tên tác giả?

Bài làm chi tiết:

1. 

• Tác giả bài thơ hình 24 là nhà thơ Xuân Quỳnh

• Tác giả bài viết hình 25 là bạn Ngô Hà Trang 

2.  Theo em, phải ghi rõ tên tác giả vì điều này thể hiện sự tôn trọng đối với tác giả. Bên cạnh đó, phải xin phép tác giả trước khi sử dụng nội dung của người đó. 

1. BẢN QUYỀN NỘI DUNG THÔNG TIN 

Câu hỏi: Hãy chọn phương án sai:

A. Tác giả có quyền cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin của mình.

B. Tác giả có quyền không cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin của mình.

C. Nội dung thông tin được thể hiện dưới dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh

hay đa phương tiện,...

D. Nội dung thông tin phải gồm đầy đủ các dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh.

Bài làm chi tiết:

Đáp án: D

2. TRUY CẬP VÀ BẢO MẬT NỘI DUNG THÔNG TIN 

Câu hỏi: Ghép mỗi tình huống ở cột bên trái với một cách ghi nguồn thông tin ở cột bên phải sao cho phù hợp:

Bài làm chi tiết:

Em ghép như sau:

• 1 – b

• 2 – c   

• 3 – a

3. TÔN TRỌNG TÍNH RIÊNG TƯ VÀ BẢN QUYỀN 

Hoạt động: Em cần làm gì khi chứng kiến những tình huống sau: 

1. An vô tình để quên nhật kí trong ngăn bàn. Bình thấy được liền đọc lén, sau đó kể cho một số bạn về những điều đọc được từ nhật kí của An.

2. Minh vẽ một bức tranh phong cảnh rất đẹp trên máy tính. Hoa đã lấy hình ảnh đó sử dụng mà không hỏi ý kiến Minh.

Bài làm chi tiết:

1. Bình đã đọc nhật kí của An và kể lại cho các bạn khác => đây là hành vi vi phạm tính riêng tư. Em sẽ khuyên Bình không nên hành động như thế

2. Hoa lấy hình ảnh của Minh mà chưa hỏi ý kiến => đây là việc làm sai. Em sẽ khuyên Hoa hỏi ý kiến Minh cho phép sử dụng bức tranh đó. Khi đã được Minh cho phép sử dụng Hoa cần ghi rõ Minh là tác giả của bức tranh. 

Câu hỏi: Ghép mỗi tình huống ở cột bên trái với thái độ phù hợp ở cột bên phải sao cho phù hợp 

Bài làm chi tiết:

Em nối như sau

• 1 – a

• 2 – b

• 3 – a

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy quan sát một phần trang sách trong Sách giáo khoa Mĩ thuật 4, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, xuất bản năm 2023 (Hình 27) và cho biết nguồn thông tin của mỗi bức ảnh là gì? Tại sao phải ghi rõ nguồn?

Bài làm chi tiết:

- Nguồn thông tin tác giả mỗi bức ảnh là: Bức ảnh 1, 2 của tác giả Huỳnh Lãnh, bức ảnh 3 của tác giả Hương Đoàn 

- Cần phải ghi nguồn tác giả vì: 

1. Tránh vi phạm bản quyền: Ghi nguồn tác giả là một cách để tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và tuân thủ quy định về bản quyền. Khi chúng ta sử dụng thông tin từ nguồn khác mà không ghi nguồn, chúng ta có thể vi phạm quyền tác giả và pháp luật về bản quyền.

2. Ghi nguồn tác giả giúp xác thực và chứng minh tính đáng tin cậy của thông tin được trích dẫn. Người đọc hoặc người sử dụng thông tin có thể kiểm tra và tra cứu nguồn gốc để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin đó.

3. Ghi nguồn tác giả là một cách để tôn trọng công lao và công việc của người sáng tác hoặc nghiên cứu

Câu 2: Với mỗi hành động sau đây, em đồng tình hay không đồng tình? Vì sao?

a) Đọc tin nhắn trên điện thoại của người khác mà không được phép.

b) Xin phép sử dụng hình ảnh, bài viết của người khác trong bài trình chiếu và ghi rõ nguồn thông tin.

c) Chia sẻ thông tin riêng tư (nhật kí, hình ảnh...) của người khác mà không xin phép.

Bài làm chi tiết:

a) Việc đọc tin nhắn trên điện thoại của người khác mà không được phép là vi phạm quyền riêng tư và đạo đức cá nhân của người khác. Mọi người có quyền đảm bảo tính riêng tư và bảo mật của thông tin cá nhân của mình.

=>  Em không đồng tình với hành động này

b) Việc xin phép sử dụng hình ảnh, bài viết của người khác trong bài trình chiếu và ghi rõ nguồn thông tin là việc thể hiện sự tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và quyền tác giả của người khác. Bằng cách ghi rõ nguồn thông tin, chúng ta thể hiện sự công bằng và trung thực trong việc sử dụng thông tin từ nguồn khác.

=> Em đồng tình với hành động này

c) Việc chia sẻ thông tin riêng tư (nhật kí, hình ảnh...) của người khác mà không xin phép là xâm phạm quyền riêng tư và sự đồng ý của người khác. Chúng ta cần tôn trọng quyền riêng tư của người khác và chỉ chia sẻ thông tin khi có sự đồng ý rõ ràng từ họ.

=> Em không đồng tình với hành động này

VẬN DỤNG

Trong bài trình chiếu về Ngày hội (Trạng Nguyên nhỏ tuổi, các bạn đã sử dụng dung một số thông tin từ website thieunien.vn. Theo em, các bạn cần làm gì để thể hiện sự tôn trọng bản quyền nội dung thông tin?

Bài làm chi tiết:

Để thể hiện sự tôn trọng bản quyền nội dung thông tin, các bạn có thể thực hiện những hành động sau:

1. Trích dẫn và ghi nguồn: Khi sử dụng thông tin từ website thieunien.vn, các bạn trích dẫn đúng và đầy đủ thông tin nguồn gốc, bao gồm tên website, tiêu đề bài viết, tác giả (nếu có), và đường dẫn URL của bài viết.

2. Không sao chép toàn bộ nội dung: Tránh việc sao chép toàn bộ nội dung từ website thieunien.vn mà không có sự cho phép. Các bạn nên lựa chọn các đoạn trích dẫn hoặc tóm tắt thông tin cần thiết một cách hợp lý.

3. Liên hệ với tác giả để xin phép.