Giải chuyên đề học tập Âm nhạc 10 CTST bài 1: Giới thiệu về tiết điệu đệm

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy nghe giai điệu phần mở đầu Chương I-Giao hưởng số  40 của Mozart được đệm bởi tiết điệu March và Salsa

Hướng dẫn trả lời:

Chương 1 bắt đầu với chủ đề chính xuất hiện tức khắc, đầy xao xuyến, xúc động. Sự thương cảm, đau xót càng tăng dần lên trong phần phát triển với cảm xúc dào dạt.

Câu hỏi: Nêu nhận xét của em về tính chất âm nhạc khi nghe đoạn nhạc được đệm bởi hai tiết điệu trên và so sánh với tác phẩm gốc.

Hướng dẫn trả lời:

Hai tác phẩm mỗi tác phẩm mang đặc sắc riêng, cả hai đều nói lên sự xao xuyến, xúc động, thương cảm dạt dào qua tác phẩm.

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

1. Khái niệm tiết điệu đệm

Tiết điệu đệm là sự lặp đi lặp lại một cách nhịp nhàng của âm thanh theo thời gian.

Một tiết điệu đệm bao gồm các yếu tố sau:

a. Quy luật về tiết tấu

b. Chuyển động của giai điệu

c. Cách xếp bè của hòa âm

Bằng cách thay đổi tiết điệm, một bản nhạc có thể đựic trình diễn với những phong cách khác nhau.

2. Xác định tiết điệu đệm

Để xác định tiết điệu đệm cho bài hát, bản nhạc, người ta thường tiến hành theo những bước sau:

1. Xác định loại nhịp, tốc độ của bài hát, bản nhạc

2. Xác định tính chất âm nhạc, cấu trúc và thể loại của bài hát, bản nhạc

VD: Tính chất hùng tráng, suy tư, tác phẩm có cấu trúc 1 đoạn, 2 đoạn,...

3. Thử nghiệm một số tiết điệu đệm và lựa chọn tiết điệu đệm phù hợp

Ngoài ra, để tăng thêm sự phong phú cho tác phẩm và hấp dẫn khán giả, người ta có thể mở rộng phần đệm bằng cách:

Thay đổi tiết điệu đệm theo cấu trúc âm nhạc của bài hát

Thay đổi nhiều tiết điệu đệm có cùng loại nhịp trong bài hát

LUYỆN TẬP

1. Tìm hiểu, xác định loại nhịp và cấu trúc của bài hát Mùa xuân đầu tiên

Nhạc và lời: Văn Cao

Hướng dẫn trả lời:

Bài nhạc được viết dưới nhịp 6 8 âm hưởng vui tươi nhộn nhịp.

2. Tìm hiểu, xác định tính chất và tốc độ của bài hát Tuổi đời mênh mông

Nhạc và lời: Trịnh Công Sơn

Hướng dẫn trả lời:

Bài nhạc trên được viết theo nhịp C, nhạc nhẹ nhàng, du dương, sâu lắng.

3. Tìm hiểu, thử nghiệm một số tiết điệu đệm và lựa chọn tiết điệu đệm phù hợp cho bài hát Nhật kí của mẹ

Nhạc và lời: Nguyễn Văn Chung

Hướng dẫn trả lời:

Bài nhạc trên được viết theo nhịp 3 4, âm hưởng nhẹ nhàng, tha thiết, thể hiện tình yêu của mẹ dành cho đứa con của mình.