Dựa vào đại lượng nào để dự đoán phản ứng hóa học có thể xảy ra được hay không?
Hướng dẫn trả lời:
Để dự đoán phản ứng hóa học có thể xảy ra được hay không, ta có thể dựa vào độ biến thiên năng lượng tự do Gibbs ($\Delta _{r}G_{T}^{o}$).
$\Delta _{r}G_{T}^{o}$⇒ Phản ứng tự xảy ra.
$\Delta _{r}G_{T}^{o}$ = 0 ⇒ Phản ứng đạt trạng thái cân bằng
$\Delta _{r}G_{T}^{o}$ > 0 ⇒ Phản ứng không tự xảy ra.
Câu hỏi 1: Dãy nào dưới đây các chất sắp xếp theo chiều tăng giá trị entropy chuẩn?
A. CO2(s) < CO2(l) < CO2(g). B. CO2(g) < CO2(l) < CO2(s).
C. CO2(s) < CO2(g) < CO2(l) D. CO2(g) < CO2(s) < CO2(l).
Câu hỏi 2: Phản ứng nào dưới đây xảy ra kèm theo sự giảm entropy?
A. N2(g) + O2(g) → 2NO(g). B. N2O4(g) → 2NO2(g).
C. 2CO(g) → C(s) + CO2(g). D. 2HCl(aq) + Fe(s) → FeCl2(aq) + H2(g).
Câu hỏi 3: Biến thiên entropy chuẩn của phản ứng nào dưới đây có giá trị dương?
A. Ag+ (aq) + Br-(aq) → AgBr(s).
B. 2C2H6(g) + 3O2(g) → 4CO2(g) + 6H2O(l).
C. N2(g) + 2H2(g) → N2H4(g).
D. 2H2O2(l) → 2H2O(1) + O2(g).
Câu hỏi 4: Dựa vào dữ liệu ở Bảng 4.1, tính biến thiên entropy chuẩn của các phản ứng:
a) 4Fe(s) + 3O2(g) → 2Fe2O3(s) b) SO2(g) + O2(g) → SO3(g)
Câu hỏi 1: Đáp án: A
Khoảng cách giữa các phân tử càng lớn, tính hỗn loạn của hệ càng tăng khoảng cách giữa các phân tử tăng theo thứ tự: rắn < lỏng < khí là nên giá trị entropy chuẩn của CO2 tăng dần theo thứ tự là CO2(s) < CO2(l) < CO2(g).
Câu hỏi 2: Đáp án: C
Phản ứng C làm giảm số mol khí nên biến thiên entropy âm (∆S < O) nên phản ứng xảy ra kèm theo sự giảm entropy.
Câu hỏi 3: Đáp án D
Phản ứng D làm tăng số mol khí nên biến thiên entropy dương (∆S > O).
Câu hỏi 4:
Áp dụng công thức: $\Delta _{r}S_{298}^{o}$=∑$S_{298}^{o}$(sp)−∑$S_{298}^{o}$(cd)
a) Biến thiên entropy chuẩn của phản ứng là
$\Delta _{r}S_{298}^{o}$= (2.87,4) – (4.27,3 + 3.205) = - 549,4 (J/K)
b) Biến thiên entropy chuẩn của phản ứng là
$\Delta _{r}S_{298}^{o}$=256,7 – (248,1 + 1212.205,0) = – 93,9 (J/K)
Câu hỏi 5: Phản ứng phân huỷ của potassium chlorate:
KClO3(s) → KCl(s) + $\frac{3}{2}O2(g)
Dựa vào các giá trị của $\Delta _{r}H_{298}^{o}, S_{298}^{o}$ ở Bảng 4.1 để tính toán và cho biết ở điều kiện chuẩn phản ứng có khả năng tự xảy ra ở 25°C không?
Câu hỏi 6: Dựa vào các giá trị của $\Delta _{r}H_{298}^{o}, S_{298}^{o}$ ở Bảng 4.1, hãy cho biết có thể dùng C (graphite) để khử Fe2O3 thành Fe ở điều kiện chuẩn theo phương trình sau được không?
3C(graphite) + 2Fe2O3(s) ⟶ 4Fe(s) + 3CO2(g)
Câu hỏi 5
KClO3(s) → KCl(s) + 3232O2(g)
Tại 25oC (hay 298K)
Biến thiên enthalpy của phản ứng là:
$\Delta _{r}H_{298}^{o}$=∑$\Delta H_{298}^{o}$(sp)−∑$\Delta H_{298}^{o}$(cđ)
= [1.(-436,7) + $\frac{3}{2}$.0] – [1.(-397,7)] = -39 kJ
Biến thiên entropy của phản ứng là
$\Delta _{r}S_{298}^{o}$=∑$S_{298}^{o}$(sp)−∑$S_{298}^{o}$(cđ)
= (82,6 + $\frac{3}{2}$.205,0) – (1.143,1) = 247 (J/K)
Áp dụng công thức: $\Delta _{r}G_{298}^{o}$=$\Delta _{r}H_{298}^{o}$−T.$\Delta _{r}S_{298}^{o}$ = –39.103 – 298. 247 = – 112 606 J < 0
⇒ Ở điều kiện 25oC, phản ứng tự xảy ra được.
Câu hỏi 6
3C(graphite) + 2Fe2O3(s) ⟶ 4Fe(s) + 3CO2(g)
Tại 25 oC (hay 298K).
Biến thiên enthalpy của phản ứng là:
$\Delta _{r}H_{298}^{o}$=∑$\Delta H_{298}^{o}$(sp)−∑$\Delta H_{298}^{o}$(cđ)
= [4.0 + 3.(-393,5)] – [3.0 + 2.(-825,5)] = 470,5 kJ
Biến thiên entropy của phản ứng là
$\Delta _{r}S_{298}^{o}$=∑$S_{298}^{o}$(sp)−∑$S_{298}^{o}$(cđ)
= (4.27,3 + 3.213,7) – (3.5,7 + 2.87,4) = 558,4 (J/K)
Áp dụng công thức: $\Delta _{r}G_{298}^{o}$=$\Delta _{r}H_{298}^{o}$−T.$\Delta _{r}S_{298}^{o}$ = 470,5.103 – 298. 558,4 = 304 096,8 J > 0
⇒ Phản ứng không tự xảy ra.
⇒ Ở điều kiện 25oC, không thể dùng C (graphite) để khử Fe2O3 thành Fe được.
Xác định được $\Delta _{r}G_{298}^{o}$ từ các giá trị $S_{298}^{o}$ và $\Delta _{r}H_{298}^{o}$ suy ra xu hướng tự xảy ra của các phản ứng hóa học.
Áp dụng công thức: $\Delta _{r}G_{298}^{o}$=$\Delta _{r}H_{298}^{o}$−T.$\Delta _{r}S_{298}^{o}$ để tính $\Delta _{r}G_{298}^{o}$.
$\Delta _{r}G_{298}^{o}$⇒ Phản ứng tự xảy ra.
$\Delta _{r}G_{298}^{o}$ = 0 ⇒ Phản ứng đạt trạng thái cân bằng
$\Delta _{r}G_{298}^{o}$ > 0 ⇒ Phản ứng không tự xảy ra.