Bài tập 1. Em hãy nêu những biểu hiện về sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới
Hướng dẫn trả lời:
Bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam là thuật ngữ chỉ sắc thái, vẻ đẹp và tính chất đặc biệt, cái riêng để phân biệt với những nước trên thế giới, bản sắc văn hóa dân tộc là cái gốc của nền văn hóa, những đặc trưng không thể trộn lẫn trong cội nguồn văn hóa dân tộc Việt Nam.
Thể hiện qua bản chất văn hóa, nhận thức của con người về cảnh vật và yếu tố nhân sinh quan. Biểu hiện này nằm ở tầng thấp nhất trong kết cấu của bản sắc văn hóa.
Thể hiện qua cách tư duy, lối sống, lý tưởng và tính thẩm mỹ của con người. Biểu hiện này nằm ở tầng giữa trong kết cấu của bản sắc văn hóa.
Thể hiện qua phong tục tập quán, ngôn ngữ, trang phục, nghi lễ đặc trưng, kiến trúc, ca dao tục ngữ, kho tàng văn học nghệ thuật… Đây là biểu hiện nằm ở tầng cao nhất trong kết cấu của bản sắc văn hóa.
Bài tập 2. Dựa vào các gợi ý dưới đây, em hãy đoán tên sự vật và tên quốc gia tương ứng bằng cách hoàn thiện bảng sau:
STT | Gợi ý | Tên sự vật | Tên quốc gia |
1 | Đây là một công trình kiến trúc bằng thép, nằm cạnh sông Seine, có chiều cao là 300m, được khánh thành vào năm 1889 trở thành biểu tượng của “ kinh đô ánh sáng” |
|
|
2 | Đây là “bức tường dài vạn dặm” được xây dựng bằng đất và đá từ thế kỉ V trước Công nguyên đến thế kỉ XVI |
|
|
3 | Đây là một công trình kiến trúc có tên ban đầu là Liên Hoa Đài, với lối kiến trúc độc đáo- một gian thờ đặt trên một cột trụ duy nhất |
|
|
4 | Đây là quần thể có các công trình cổ đại có hình chóp, bằng đá, hầu hết đóng vai trò là lăng mộ cho các vị vua Pharaon và hoàng hậu | ||
5 | Đây là một quần thể đền đài và di tích tôn giáo lớn nhất thế giới, rộng 162,6 ha, nằm ở một đất nước thuộc khu vực Đông Nam Á, có biên giới giáp Việt Nam. | ||
6 | Đây là một nhà hát có kiến trúc độc đáo, giống với hình con sò hay những cánh buồm no gió ra khơi | ||
7 | Đây là một tòa tháp chuông, có độ nghiêng 3,97 độ |
Hướng dẫn trả lời:
STT | Gợi ý | Tên sự vật | Tên quốc gia |
1 | Đây là một công trình kiến trúc bằng thép, nằm cạnh sông Seine, có chiều cao là 300m, được khánh thành vào năm 1889 trở thành biểu tượng của “ kinh đô ánh sáng” | Tour Eiffel | Pháp |
2 | Đây là “bức tường dài vạn dặm” được xây dựng bằng đất và đá từ thế kỷ V trước Công nguyên đến thế kỉ XVI | Vạn lý trường thành | Trung Quốc |
3 | Đây là một công trình kiến trúc có tên ban đầu là Liên Hoa Đài, với lối kiến trúc độc đáo- một gian thờ đặt trên một cột trụ duy nhất | Chùa một cột | Việt Nam |
4 | Đây là quần thể có các công trình cổ đại có hình chóp, bằng đá, hầu hết đóng vai trò là lăng mộ cho các vị vua Pharaon và hoàng hậu | Kim tự tháp Ai Cập | Ai Cập |
5 | Đây là một quần thể đền đài và di tích tôn giáo lớn nhất thế giới, rộng 162,6 ha, nằm ở một đất nước thuộc khu vực Đông Nam Á, có biên giới giáp Việt Nam. | Ăng-co-Vát | Campuchia |
6 | Đây là một nhà hát có kiến trúc độc đáo, giống với hình con sò hay những cánh buồm no gió ra khơi | Nhà hát Opera Sydney | Úc |
7 | Đây là một tòa tháp chuông, có độ nghiêng 3,97 độ | Tháp nghiêng Pisa | Ý |
Bài tập 3. Em hãy giới thiệu thêm về những nét đặc sắc trong văn hóa của các dân tộc trên thế giới(kiến trúc lễ hội. trang phục, ẩm thực…)
Hướng dẫn trả lời:
Ở Nhật Bản
+ Người Nhật nổi tiếng với tính kỷ luật, chăm chỉ lao động, trung thành và thượng võ, đúng giờ. Võ sĩ Sa-mu-rai chính là biểu tượng của những đức tính này.
+ Món ăn truyền thống của Nhật Bản là xư-si.
+ Trang phục truyền thống của Nhật Bản là ki-mô-nô.
+ Lễ hội hoa anh đào là một trong những lễ hội truyền thống của Nhật Bản.
- Ở Nga
+ Những món ăn truyền thống của Nga là cháo ka-sa (được nấu từ hạt ngũ cốc) và bánh mì đen.
+ Trang phục truyền thống đa dạng nhưng có điểm chung là màu sắc rực rỡ, lộng lẫy.
+ Nước Nga có nhiều lễ hội đặc sắc gắn liền với sinh hoạt mùa màng, nổi tiếng nhất là lễ hội tiễn mùa đông.
Bài tập 4. Theo em, việc tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi cá nhân và từng dân tộc?
Hướng dẫn trả lời:
Tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới có ý nghĩa quan trọng:
+ Tạo cơ hội để chúng ta có thêm hiểu biết; tiếp thu những tinh hoa văn hóa của các dân tộc khác; làm phong phú thêm những giá trị của dân tộc mình;
+ Củng cố niềm tin, sự đồng cảm, hòa hợp và tăng cường tình hữu nghị, hòa bình, hợp tác giữa các quốc gia trên thế giới.
Bài tập 6. Từ những cụm từ đã tìm được ở bài tập 5, em hãy sử dụng chúng để viết một đoạn văn về chủ đề “ Tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc”
Hướng dẫn trả lời:
Một vùng nói riêng và trên thế giới nói chung, có sự cùng tồn tại của nhiều nền văn hóa, dạng thức văn hóa và cách biểu đạt văn hóa,… Mỗi nền văn hóa ấy lại có những nét đặc trưng, nét đẹp riêng đáng để chúng ta tiếp thu, học hỏi. Việc học hỏi, tiếp thu, tôn trọng có chọn lọc nét đẹp văn hóa của các dân tộc khác sẽ giúp chúng ta bổ sung, phát triển và làm phong phú thêm văn hóa của dân tộc mình.
Bài tập 7: Em đồng ý hay không đồng ý với các suy nghĩ, việc làm dưới đây?
Hãy đánh dấu X vào ô tương ứng và giải thích tại sao.
STT | Suy nghĩ, việc làm | Đồng ý | Không đồng ý | Giải thích |
1 | Tham dự các buổi giao lưu văn hóa nghệ thuật của các quốc gia nếu có điều kiện |
|
|
|
2 | Tìm hiểu trước những điều nên làm và không nên làm trước khi chuẩn bị đến một quốc gia khác |
|
|
|
3 | Người da đen là chúng người thấp kém nhất trong xã hội |
|
|
|
4 | Những điều tốt đẹp chỉ có ở các nước có nền kinh tế phát triển | |||
5 | Những nước kém phát triển cần nhanh chóng xóa bỏ đi các bản sắc văn hóa dân tộc mình, tiếp thu toàn bộ văn hóa của các nước phát triển | |||
6 | Bất kỳ quốc gia nào cũng có những điều tốt đẹp mà ta có thể học hỏi | |||
7 | Chỉ dân tộc Việt Nam mới có những truyền thống tốt đẹp | |||
8 | Muốn giữ gìn được bản sắc văn hóa của dân tộc mình, nhất định không nên giao lưu văn hóa với bất cứ quốc gia nào | |||
9 | Người Việt chỉ cần học giỏi tiếng Việt là đủ |
Hướng dẫn trả lời:
STT | Suy nghĩ, việc làm | Đồng ý | Không đồng ý | Giải thích |
1 | Tham dự các buổi giao lưu văn hóa nghệ thuật của các quốc gia nếu có điều kiện | x |
| Để mở mang thêm nhiều nền văn hóa khác trên thế giới |
2 | Tìm hiểu trước những điều nên làm và không nên làm trước khi chuẩn bị đến một quốc gia khác | x |
| Dễ dàng hòa nhập khi đến quốc gia khác |
3 | Người da đen là chúng người thấp kém nhất trong xã hội |
| x | Tất cả màu da trên thế giới đều có sự bình đẳng như nhau |
4 | Những điều tốt đẹp chỉ có ở các nước có nền kinh tế phát triển | x | Điều tốt đẹp có ở mọi quốc gia, mọi nền kinh tế | |
5 | Những nước kém phát triển cần nhanh chóng xóa bỏ đi các bản sắc văn hóa dân tộc mình, tiếp thu toàn bộ văn hóa của các nước phát triển | x | Phát triển kinh tế gắn liền với phát triển bản sắc văn hóa dân tộc mình. Tạo nên một quốc gia có chủ quyền, lãnh thổ riêng | |
6 | Bất kỳ quốc gia nào cũng có những điều tốt đẹp mà ta có thể học hỏi | x | Mỗi quốc gia có những điều có thể học hỏi như phát triển kinh tế, giáo dục, quân sự,.. | |
7 | Chỉ dân tộc Việt Nam mới có những truyền thống tốt đẹp | x | Mỗi quốc gia đều có một truyền thống riêng biệt | |
8 | Muốn giữ gìn được bản sắc văn hóa của dân tộc mình, nhất định không nên giao lưu văn hóa với bất cứ quốc gia nào | x | Giao lưu để có thêm nhiều hiểu biết, đồng thời phát huy bản sắc riêng biệt của dân tộc mình. | |
9 | Người Việt chỉ cần học giỏi tiếng Việt là đủ | x | Càng biết nhiều thứ tiếng, càng giúp chúng ta hiểu hơn, dễ dàng trao đổi, học hỏi những nên văn hóa tiến bộ |
Bài tập 8. Em hãy đọc các tình huống sau và trả lời câu hỏi.
Tình huống 1. Bạn H cho rằng, để đưa đất nước phát triển, Việt Nam chỉ nên làm bạn với các nước phát triển, bởi vì những nước phát triển thì mới có nhiều điều hay để mình học hỏi. Bạn M không đồng ý với ý kiến của bạn H nhưng chưa biết giải thích với bạn ấy như thế nào.
Câu hỏi:
Nếu là bạn M, em sẽ nói gì với bạn H?
Hướng dẫn trả lời:
Em không đồng ý. Vì mỗi quốc gia dù là nước phát triển hay những nước đang phát triển đều có những lĩnh vực, mà chúng ta có thể trao đổi học hỏi lẫn nhau từ kinh tế, văn hóa, xã hội,..
Tình huống 2. Bạn S chỉ thích xem phim Trung Quốc, bạn B thích xem phim Hàn Quốc, bạn N lại thích xem phim của các nước châu Mỹ. Thế nhưng bạn D lại….với nhau.
Câu hỏi:
Nếu là bạn của bốn bạn ấy và chứng kiến cuộc tranh luận này, em sẽ nói gì với các bạn?
Hướng dẫn trả lời:
Với thời đại công nghệ phát triển ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng hiểu biết về văn hóa các nước qua các bộ phim, chúng ta có thể xem tất cả các bộ phim được công chiếu trên thế giới để có thể hiểu biết hơn về con người, đất nước, xã hội của nước bạn, Tuy nhiên chúng ta luôn ủng hộ phim Việt Nam, con người và đất nước Việt. Tránh xem, tẩy chay, lên án những bộ phim nước ngoài xuyên tạc lịch sử hoặc có những nội dung gây ảnh hưởng xấu đến đất nước chúng ta.
Bài tập 9. Em hãy tìm hiểu và thiết kế sản phẩm giới thiệu về những nét văn hóa đặc sắc của một quốc gia mà em yêu thích
Hướng dẫn trả lời:
Nếu xứ sở mặt trời mọc có Kimono; Trung Quốc có Xường Xám thì xứ sở Kim chi có Hanbok. Hanbok là trang phục truyền thống màu sắc tươi sáng rất đặc trưng, các đường kẻ đơn giản và không có túi. Đây được xem là trang phục truyền thống kín đáo nhất của bán đảo này và lưu giữ nét văn hóa truyền thống Hàn Quốc. Trong lịch sử, xứ sở kim chi có hai bộ Hàn phục. Giai cấp quý tộc sử dụng trang phục may theo kiểu cách ...Hanbok là trang phục truyền thống được người Hàn Quốc mặc thường ngày từ cách đây khoảng 100 năm. Ngày nay, Hanbok truyền thống hầu như chỉ còn được mặc trong những dịp đặc biệt. Một số làng mang lối sống truyền thống vẫn mặc Hanbok vào những ngày thường.
Vải để may Hanbok là loại vải ramie được dệt bằng vật liệu tự nhiên và được nhuộm màu bằng các sản phẩm có sẵn trong tự nhiên như hoa hoặc vỏ cây, sau đó vắt nước rồi sấy khô. Tùy theo điều kiện thời tiết mà người ta sử dụng các loại vải khác nhau. Khi thời tiết lạnh giá, chất liệu làm hanbok sẽ dày dặn hơn, có thể nhồi thêm lông như ở khu vực phía Bắc. Vào mùa hè, người ta sử dụng chất liệu mỏng và thoáng mát. Đặc biệt vào mùa thu, rất nhiều phụ nữ thích mặc quần áo làm từ lụa tơ mỏng bởi vì khi chuyển động, quần áo sẽ phát ra tiếng sột soạt giống như âm thanh khi dẫm lên lá khô.
Trải qua một khoảng thời gian rất dài, Hanbok vẫn còn đó sự vẹn nguyên, chỉ có màu sắc và kiểu dáng ngày càng trở nên đa dạng. Hanbok không đơn thuần là trang phục truyền thống, đó còn là nét đặc trưng và đại diện cho đời sống tinh thần của người dân xứ sở Kim Chi.