Giải sách bài tập Hóa học 11 Chân trời bài 8: Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
Hướng dẫn giải bài 8: Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ SBT Hóa học 11 chân trời. Đây là sách bài tập nằm trong bộ sách "Chân trời" được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết học sinh sẽ nắm bài học tốt hơn.
Bài 8.1: Trong thành phần phân tử hợp chất hữu cơ phải luôn có nguyên tố
A. carbon và hydrogen.
B. carbon.
C. carbon, hydrogen và oxygen.
D. carbon và nitrogen.
Hướng dẫn trả lời:
Trong thành phần phân tử hợp chất hữu cơ phải luôn có nguyên tố carbon.
→ Chọn B.
Bài 8.2: Phản ứng hoá học của các hợp chất hữu cơ thường xảy ra
A. chậm, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.
B. nhanh và cho một sản phẩm duy nhất.
C. nhanh, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.
D. chậm, hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.
Hướng dẫn trả lời:
Phản ứng hoá học của các hợp chất hữu cơ thường xảy ra chậm, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.
→ Chọn A.
Bài 8.3: Liên kết hoá học trong hợp chất hữu cơ thường là
A. liên kết cộng hoá trị.
B. liên kết kim loại.
C. liên kết hydrogen.
D. liên kết ion.
Hướng dẫn trả lời:
Liên kết hoá học trong hợp chất hữu cơ thường là liên kết cộng hoá trị.
→ Chọn A.
Bài 8.4: Các hợp chất hữu cơ thường có
A. nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi cao, không tan hoặc ít tan trong nước, tan nhiều trong các dung môi hữu cơ.
B. nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp, tan nhiều trong nước và các dung môi hữu cơ.
C. nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp, không tan hoặc ít tan trong nước, tan nhiều trong các dung môi hữu cơ.
D. nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp, không tan trong nước.
Hướng dẫn trả lời:
Các hợp chất hữu cơ thường có nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp, không tan hoặc ít tan trong nước, tan nhiều trong các dung môi hữu cơ.
→ Chọn C.
Bài 8.5: Hydrocarbon là hợp chất hữu cơ có thành phần nguyên tố gồm
A. carbon và hydrogen.
B. hydrogen và oxygen.
C. carbon và oxygen.
D. carbon và nitrogen.
Hướng dẫn trả lời:
Hydrocarbon là hợp chất hữu cơ có thành phần nguyên tố gồm carbon và hydrogen.
→ Chọn A.
Bài 8.6: Cho các chất sau: NaCl, H2SO4, CH4, CH2=CH2, HCOONa, CH3CH2OH, CH3-CH=O, KOH, Ba(NO3)2, CO2, Al4C3, KCN. Chất nào là chất hữu cơ, chất nào là chất vô cơ?
Hướng dẫn trả lời:
Hợp chất hữu cơ CH4, CH2=CH2, HCOONa, CH3CH2OH, CH3-CH=O.
Hợp chất vô cơ: NaCl, H2SO4, KOH, Ba(NO3)2, CO2, Al4C3, KCN.
Bài 8.7: Cho các chất sau: CH3-CH2-CH3, CH3-NH2, CH2=CH-CH3, CH2=CH-COOH, CH2=CH-CH=CH2, CH3OH, CH≡CH, C6H5OH, HCHO, CH3COOCH3, H2N-CH2-COOH. Chất nào là hydrocarbon, chất nào là dẫn xuất của hydrocarbon?
Hướng dẫn trả lời:
Hydrocarbon:
CH3-CH2-CH3, CH2=CH-CH3, CH2=CH-CH=CH2, CH≡CH,
Dẫn xuất của hydrocarbon:
CH3-NH2, CH2=CH-COOH, CH3OH, C6H5OH, HCHO, CH3COOCH3, H2N-CH2-COOH.
Bài 8.8: Chỉ ra các nhóm chức trong các hợp chất hữu cơ sau:
(1) CH3-CH2-OH;
(2) CH3-O-CH2-CH3;
(3) CH3–CH2–CH2-NH2;
(4) CH3-NH-CH2-CH3;
(5) H-CH=O;
(6) CH3-CH2-CH2-COOH.
Hướng dẫn trả lời:
Chất hữu cơ | Nhóm chức |
(1) CH3-CH2-OH | – OHH – |
(2) CH3-O-CH2-CH3 | – O – |
(3) CH3–CH2–CH2-NH2 | – NH2 |
(4) CH3-NH-CH2-CH3 | – NH – |
(5) H-CH=O | – CH=O |
(6) CH3-CH2-CH2-COOH | – COOH |
Bài 8.9: Glutamic acid là một trong 20 amino acid cần thiết cho cơ thể, giữ vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể, xây dựng cấu trúc protein và trong các biến đổi sinh hoá của hệ thần kinh trung ương. Hãy chỉ ra các nhóm chức trong glutamic acid, biết rằng glutamic acid có công thức cấu tạo như hình sau.
Hướng dẫn trả lời:
Các nhóm chức trong glutamic acid: amine (– NH2) và carboxyl (– COOH).
Bài 8.10: Phổ hồng ngoại (IR) của hợp chất hữu cơ (X) có công thức phân tử là CH4O được cho như hình bên dưới. Chất này thường được dùng trong công nghiệp để làm chất chống động, làm dung môi trong nước rửa kính xe, chất tẩy rửa sơn, mực in máy photocopy và làm nhiên liệu cho các bếp lò loại nhỏ, ... Hãy cho biết dựa vào peak nào có thể dự đoán được (X) là một alcohol.
Hướng dẫn trả lời:
Số sóng (peak) đặc trưng của nhóm chức OH nằm trong khoảng 3600 – 3300 (cm-1)
→ Peak đặc trưng với số sóng tương ứng của nhóm OH trên phổ IR của X là A.
Bài 8.11: Phổ hồng ngoại (IR) của hợp chất hữu cơ (Y) có công thức phân tử là C2H4O2 như hình bên dưới. Chất (Y) này được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau như tạo ra polymer trong công nghiệp sản xuất sơn, chất kết dính, là dung môi hoà tan các chất hoá học, sản xuất và bảo quản thực phẩm, đặc biệt dùng để sản xuất giấm. Dựa vào phổ hồng ngoại, hãy xác định peak nào có thể chứng minh nhóm chức –COOH có trong (Y).
Hướng dẫn trả lời:
Số sóng (peak) đặc trưng của nhóm chức carboxylic acid:
- Các tín hiệu đặc trưng của nhóm carboxylic acid trong hợp chất Y:
+ Peak D là peak đặc trưng của liên kết C = O (1725 – 1700 cm-1) trong nhóm chức –COOH.
+ Peak A là peak đặc trưng của liên kết O – H trong (3300 – 2500 cm-1) trong nhóm chức –COOH.
Bài 8.12: Ethanol (CH3CH2OH) và dimethyl ether (CH3-O-CH3) là 2 chất có cùng công thức C2H6O. Ethanol hiện diện trong đồ uống có cồn, nếu sử dụng nhiều sẽ gây hại cho sức khoẻ. Dimethyl ether được sử dụng làm chất đẩy trong các sản phẩm bình xịt (keo xịt tóc, keo xịt diệt côn trùng, ...), Quan sát phổ hồng ngoại sau đây và cho biết phổ này tương ứng với chất nào trong 2 chất nêu trên. Giải thích.
Hướng dẫn trả lời:
Dựa vào phố IR, nhận thấy ở vùng 3 316 cm-1 có sự hiện diện của nhóm -OH. Như vậy, có thể dự đoán phổ hồng ngoại này tương ứng với hợp chất ethanol.
Bài 8.13: Heptanoic acid được ứng dụng trong mĩ phẩm, nước hoa và các ứng dụng tạo mùi thơm. Dựa vào phổ hồng ngoại, hãy cho biết peak nào giúp dự đoán được trong hợp chất này có nhóm chức carboxyl.
Hướng dẫn trả lời:
Số sóng của nhóm chức C = O trong carboxylic acid là 1725 – 1700 cm-1. Trên phổ IR của heptanoic acid, peak 1715 cm-1 giúp dự đoán được trong hợp chất này có nhóm chức carboxyl (C=O).