Giải sách bài tập Hoạt động trải nghiệm 11 cánh diều chủ đề 5: Xây dựng cộng đồng văn minh

Hướng dẫn giải chủ đề 5: Xây dựng cộng đồng văn minh SBT Hoạt động trải nghiệm 11 cánh diều. Đây là sách bài tập nằm trong bộ sách "Cánh diều" được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết học sinh sẽ nắm bài học tốt hơn.

Hoạt động 1. Tìm hiểu cách xây dựng và phát triển các mối quan hệ với mọi người trong cộng đồng.

1. Em hãy kể tên các cá nhân, tổ chức trong cộng đồng mà em cần xây dựng và phát triển mối quan hệ tốt đẹp.

Hướng dẫn trả lời:

Các cá nhân và tổ chức trong cộng đồng mà em cần xây dựng và phát triển mối quan hệ tốt đẹp có thể bao gồm:

  • Gia đình: 

Gia đình là nền tảng quan trọng trong cuộc sống của em. Xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với bố, mẹ, anh chị em và các thành viên trong gia đình giúp em cảm nhận tình yêu, sự quan tâm và hỗ trợ vững chắc.

  • Bạn bè: 

Bạn bè là những người em chia sẻ niềm vui, nỗi buồn và trải qua những kỷ niệm đáng nhớ. Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với bạn bè giúp em tăng cường sự đồng cảm, tình bạn và sự hỗ trợ lẫn nhau.

  • Giáo viên và bạn học: 

Xây dựng mối quan hệ tốt với giáo viên và bạn học giúp em học tập hiệu quả hơn, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm học tập.

  • Tổ chức xã hội: 

Tham gia và xây dựng mối quan hệ tốt với các tổ chức xã hội như câu lạc bộ ngoại khoá, câu lạc bộ năng khiếu, câu lạc bộ học tập, tổ chức tình nguyện, các nhóm đoàn thể... giúp em phát triển kỹ năng xã hội, rèn luyện tinh thần hợp tác và gắn kết với cộng đồng.

  • Các cơ quan, trung tâm giáo dục: 

Tương tác tích cực và xây dựng quan hệ tốt với các cơ quan, trung tâm giáo dục giúp em có được sự hỗ trợ tốt hơn trong việc học tập và phát triển năng lực cá nhân.

  • Cộng đồng trực tuyến: 

Xây dựng mối quan hệ tốt với cộng đồng trực tuyến qua mạng xã hội, các diễn đàn, nhóm nền tảng giúp em mở rộng kiến thức, kết nối với những người có cùng sở thích và học hỏi từ các góc nhìn đa dạng.

Quan hệ tốt đẹp với những người và tổ chức trên sẽ giúp em phát triển mạnh mẽ trong nhiều khía cạnh của cuộc sống, mang lại niềm vui, hỗ trợ và cảm giác thuộc về trong cộng đồng xung quanh.

2. Em hãy mô tả lại cách em xây dựng và phát triển mối quan hệ với mọi người trong cộng đồng.

  • Trong cuộc sống hàng ngày.

  • Khi tham gia các hoạt động chung.

  • Khi mọi người có những thành công.

  • Khi mọi người có những khó khăn, trở ngại.

Hướng dẫn trả lời:

  • Trong cuộc sống hàng ngày:

  • Em luôn đề cao lòng tôn trọng và quan tâm đến người khác, không chỉ trong gia đình mà còn trong cộng đồng xung quanh. Em luôn lắng nghe và chia sẻ với mọi người để tạo sự gắn kết và hiểu rõ hơn về những điều họ đang trải qua.

  • Em cố gắng giúp đỡ những người xung quanh khi cần thiết, dù đó là những việc nhỏ nhất. Từ việc giúp đỡ hàng xóm khi họ gặp khó khăn đến việc chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm học tập với bạn bè trong lớp.

  • Em tôn trọng sự đa dạng và sẵn lòng tiếp nhận những ý kiến, góp ý từ mọi người, dù có khác biệt với quan điểm của mình. Em cố gắng xây dựng một môi trường thân thiện và hỗ trợ, nơi mọi người cảm thấy thoải mái để chia sẻ ý tưởng và quan điểm.

  • Khi tham gia các hoạt động chung:

  • Em chủ động tham gia vào các hoạt động của cộng đồng, như tham gia các hoạt động tình nguyện, câu lạc bộ, đội ngũ, hay các sự kiện tổ chức trong khu vực. Điều này giúp em tiếp cận với nhiều người, mở rộng mạng lưới quan hệ và học hỏi từ những người có cùng sở thích và mục tiêu.

  • Em tôn trọng quy tắc và sẵn lòng hợp tác với mọi người trong các hoạt động chung. Em cống hiến thời gian và nỗ lực để đóng góp vào thành công của đồng đội và chung tay xây dựng môi trường tích cực, đoàn kết.

  • Khi mọi người có những thành công:

  • Em bày tỏ sự chân thành trong việc chúc mừng và chia sẻ niềm vui với mọi người khi họ đạt được thành công. Em cảm thấy vui mừng và hào hứng vì những thành tựu của họ.

  • Em không ghen tị hay gặp phải tính cách đố kỵ, thay vào đó, em lắng nghe và học hỏi từ những người thành công để cùng nhau tiến bộ và phát triển.

  • Khi mọi người có những khó khăn, trở ngại:

  • Em đặt mình vào vị trí của họ để cảm thông và hiểu rõ hơn về những khó khăn, trở ngại mà họ đang đối diện. Em tạo điều kiện và sẵn lòng giúp đỡ, hỗ trợ mọi người vượt qua khó khăn.

  • Em khuyến khích mọi người không từ bỏ và kiên nhẫn chờ đợi, đồng thời cùng họ tìm kiếm các giải pháp và hỗ trợ trong việc vượt qua khó khăn.

Tóm lại, em luôn cố gắng xây dựng và phát triển mối quan hệ tốt đẹp với mọi người trong cộng đồng bằng sự chân thành, tôn trọng, quan tâm và hỗ trợ. Em coi đây là một phần quan trọng của việc làm chủ bản thân và xây dựng một cuộc sống đáng sống với tinh thần hợp tác và đoàn kết.

3. Khi xây dựng và phát triển mối quan hệ với mọi người trong cộng đồng, em gặp những khó khăn nào? Và em sẽ làm gì để khắc phục khó khăn đó? Hãy chia sẻ những điều đó trong bảng dưới đây.

Những khó khăn

Cách khắc phục khó khăn

  
  
  
  

Hướng dẫn trả lời:

Những khó khăn

Cách khắc phục khó khăn

Khó khăn trong việc tiếp cận và tạo dựng sự gắn kết: Đôi khi, em có thể cảm thấy xa lạ và khó tiếp cận những người mới trong cộng đồng, đặc biệt khi không có sự quen biết trước đó.

Tạo dựng mối quan hệ qua hoạt động chung: Tham gia vào các hoạt động chung trong cộng đồng, như câu lạc bộ, đội ngũ, hoạt động tình nguyện để dễ dàng tiếp cận và tạo dựng mối quan hệ với những người có cùng sở thích và mục tiêu.

Sự không thống nhất về ý kiến và quan điểm: Có thể em gặp phải tình huống mâu thuẫn ý kiến hoặc quan điểm khác nhau với những người trong cộng đồng, dẫn đến việc khó khăn trong việc hiểu và tạo dựng mối quan hệ.

Lắng nghe và thấu hiểu: Tạo sự gắn kết và xây dựng mối quan hệ thông qua việc lắng nghe và thấu hiểu ý kiến, quan điểm của người khác. Không chỉ giúp em hiểu rõ hơn về họ mà còn tạo sự tôn trọng và sự đồng cảm.

Thiếu thời gian và sự chú ý: Cuộc sống bận rộn và áp lực từ học tập, công việc có thể làm cho em thiếu thời gian và sự chú ý để xây dựng và phát triển mối quan hệ trong cộng đồng.

Quản lý thời gian và công việc hợp lý: Đặt ưu tiên cho việc xây dựng mối quan hệ và quản lý thời gian hiệu quả. Chia sẻ thời gian giữa học tập, công việc và xây dựng mối quan hệ trong cộng đồng.

Cảm giác không tự tin và lo lắng về việc bị từ chối: Một trong những khó khăn thường gặp là cảm giác không tự tin và lo lắng về việc bị từ chối hoặc không được chấp nhận bởi người khác trong cộng đồng.

Tự tin và không sợ thất bại: Tự tin trong bản thân và không sợ thất bại trong việc xây dựng mối quan hệ. Hiểu rằng sự thất bại là một phần tự nhiên của cuộc sống và em có thể học hỏi và phát triển từ đó.

Hoạt động 2. Tìm hiểu hành vi văn minh nơi công cộng và trách nhiệm với cộng đồng

1. Hãy liệt kê những nơi công cộng em thường tới.

Hướng dẫn trả lời:

Những nơi công cộng em thường tới: trường học; công viên giải trí; trung tâm thương mại; thư viện; bể bơi; siêu thị; chợ; khu vui chơi; sân vận động; sân thể thao; phòng tập thể hình; bến xe; nhà ga tàu; sân bay; …

2. Hãy nêu các hành vi văn minh nơi công cộng mà em biết.

Hướng dẫn trả lời:

Các hành vi văn minh nơi công cộng là những hành vi tuân thủ các quy tắc xã hội và mang tính tôn trọng, lịch sự đối với mọi người xung quanh. Dưới đây là một số ví dụ về các hành vi văn minh nơi công cộng:

  • Giữ gìn vệ sinh nơi công cộng.

  • Lưu thông đúng làn đường quy định.

  • Nhường chỗ cho người già, trẻ em, người khuyết tật, phụ nữ mang thai, …

  • Giữ trật tự trong các khu vực yêu cầu sự yên tĩnh như thư viện, bệnh viện, …

  • Không nói chuyện điện thoại quá to, không xem video, chơi game bật tiếng lớn gây ồn ào.

  • Biết nói lời “cảm ơn” và “xin lỗi” đúng hoàn cảnh và thời điểm.

3. Hãy chia sẻ hành vi văn minh mà em đã thể hiện ở một số nơi công cộng sau:

  • Ở đình chùa, nơi di tích lịch sử.

  • Ở công viên, sân chơi công cộng.

  • Ở bến xe, bến tàu, trên các phương tiện công cộng.

  • Ở những nơi công cộng khác.

Hướng dẫn trả lời:

  • Ở đình chùa, nơi di tích lịch sử:

  • Để giày dép vào chỗ nơi quy định.

  • Đi nhẹ, nói khẽ và giữ im lặng khi cần thiết trong các không gian linh thiêng.

  • Tôn trọng quy tắc và lễ nghi của nơi đình chùa, không gây ồn ào, xô đẩy, hay chụp ảnh mà không được phép.

  • Mặc trang phục phù hợp.

  • Ở công viên, sân chơi công cộng:

  • Giữ vệ sinh công cộng bằng cách vứt rác vào thùng rác, không xả bừa bãi.

  • Nhường chỗ cho người già, trẻ em và người khuyết tật, phụ nữ mang thai khi cần thiết.

  • Tham gia vào các hoạt động vui chơi và giải trí một cách văn minh, không xô đẩy, cãi nhau với người khác.

  • Ở bến xe, bến tàu, trên các phương tiện công cộng:

  • Hàng ngày khi đi học và đi làm, em thường xuyên dùng xe buýt công cộng để di chuyển. Trong thời gian sử dụng phương tiện này, em luôn giữ gìn vệ sinh và không gây ồn ào  để duy trì không gian thoải mái cho tất cả hành khách.

  • Em luôn nhường chỗ cho người già, phụ nữ có thai, trẻ em và người khuyết tật trên xe buýt.

  • Ở những nơi công cộng khác:

  • Trong các hoạt động tình nguyện xã hội, em luôn thể hiện sự lịch sự, tôn trọng và quan tâm đến những người cùng tham gia.

  • Em thường tham gia các buổi hội thảo, đối thoại văn hóa và chia sẻ kinh nghiệm một cách tích cực và lịch sự.

4. Theo em, mỗi cá nhân cần có trách nhiệm như thế nào với cộng đồng? Em hãy liệt kê những công việc / hoạt động thể hiện trách nhiệm của bản thân với cộng đồng.

Hướng dẫn trả lời:

Theo em, mỗi cá nhân cần có trách nhiệm với cộng đồng bằng cách đóng góp tích cực và chịu trách nhiệm với hành động và quyết định của mình. Dưới đây là một số công việc và hoạt động thể hiện trách nhiệm của bản thân với cộng đồng:

  • Tham gia các hoạt động tình nguyện: 

Đóng góp thời gian và công sức vào các hoạt động tình nguyện như lao động xã hội, dọn vệ sinh môi trường, giúp đỡ người khuyết tật, người già và trẻ em, hỗ trợ các cộng đồng nghèo khó.

  • Hỗ trợ giáo dục và học tập: 

Tích cực tham gia các hoạt động học tập, đóng góp ý kiến và chia sẻ kiến thức để cùng nhau phát triển học tập và giáo dục trong cộng đồng.

  • Bảo vệ môi trường: 

Xử lý rác thải đúng cách, tiết kiệm năng lượng và tài nguyên, tham gia các hoạt động tuyên truyền và giáo dục cộng đồng về việc bảo vệ môi trường.

  • Tôn trọng và hỗ trợ đồng bào: 

Tôn trọng ý kiến và văn hóa của người khác, hỗ trợ đồng bào trong khó khăn và thể hiện sự quan tâm đến sự phát triển của cộng đồng.

  • Tuân thủ quy tắc và pháp luật: 

Đảm bảo tuân thủ quy tắc và pháp luật trong cộng đồng, không tham gia các hành vi gây hại đến cộng đồng.

  • Tích cực tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, và giải trí trong cộng đồng 

Điều này góp phần tạo dựng môi trường sống vui vẻ, hòa đồng và phát triển.

Những công việc và hoạt động này là những cách mà mỗi cá nhân có thể thể hiện trách nhiệm với cộng đồng, góp phần làm cho cộng đồng trở nên mạnh mẽ, đoàn kết và phát triển bền vững.

Hoạt động 3. Tìm hiểu về văn hóa mạng xã hội

1. Em hãy chia sẻ hiểu biết của em về những hành vi có văn hoá và hành vi thiếu văn hoá khi tham gia mạng xã hội hiện nay.

Những hành vi có văn hoá khi tham gia mạng xã hội

Những hành vi thiếu văn hoá khi tham gia mạng xã hội

  
  
  
  
  

Hướng dẫn trả lời:

Những hành vi có văn hoá khi tham gia mạng xã hội

Những hành vi thiếu văn hoá khi tham gia mạng xã hội

Không chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không được sự đồng ý, không phát tán tin đồn hay lăng mạ, không đăng ảnh, video không phù hợp.

Viết những bình luận thô tục, phản cảm hoặc tiêu cực, công kích, chửi bới, đe dọa người khác.

Tránh việc phê phán, chỉ trích hay công kích người khác dưới bất kỳ hình thức nào.

Lan truyền thông tin không xác thực, thông tin sai lệch, gây rối hoặc tạo ra những nội dung thiếu đáng tin cậy.

Đăng tải những bài viết hữu ích, mang tính giáo dục, vui vẻ và đáng chia sẻ, tạo ra môi trường tích cực và thoải mái cho cộng đồng.

Phê phán, lăng mạ, đe dọa hoặc phản đối bất kỳ người hay tổ chức nào mà không có cơ sở.

Tránh ép buộc người khác phải chia sẻ thông tin cá nhân hoặc ý kiến của họ nếu họ không muốn. Luôn tôn trọng quyền của người khác khi họ không muốn tiết lộ thông tin cá nhân hoặc không muốn tham gia vào một cuộc thảo luận cụ thể.

Lạm dụng mạng xã hội để lừa đảo, chiếm đoạt thông tin cá nhân hoặc tấn công trái phép vào tài khoản người khác.

Trên mạng xã hội, người ta có thể giúp đỡ nhau bằng cách chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, hoặc tài liệu hữu ích. Hành vi này giúp cộng đồng trở nên đoàn kết hơn và tạo nên một môi trường tích cực, hỗ trợ cho tất cả mọi người.

Lan truyền thông tin hoặc đăng bài viết có tính chất phân biệt, gây chia rẽ trong cộng đồng, phân định ranh giới và tạo ra sự không đồng thuận, gây hấn giữa các thành viên. Hành vi này có thể

2. Theo em, có những nguyên nhân nào dẫn đến các hành vi thiếu văn hóa trên mạng xã hội? Em hãy kể ra những nguyên nhân cụ thể.

Hướng dẫn trả lời:

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến các hành vi thiếu văn hóa trên mạng xã hội, và sau đây là một số nguyên nhân cụ thể:

  • Thiếu ý thức và giáo dục về văn hóa mạng: 

Một số người không có ý thức về văn hóa mạng và không biết cách thể hiện tôn trọng và lịch sự trong giao tiếp trực tuyến. Họ có thể không nhận ra những hành vi thiếu văn hoá của mình và không biết cách điều chỉnh.

  • Tham gia theo trào lưu và áp lực từ cộng đồng: 

Trong môi trường mạng xã hội, nhiều người có xu hướng theo đuổi những trào lưu mới. Điều này có thể dẫn đến việc thể hiện những hành vi thiếu văn hoá như gây tranh cãi, bôi nhọ người khác, hoặc theo đuổi những hành động không đúng đạo đức.

  • Truyền thông xã hội và xu hướng tạo tiêu đề gây sốc: 

Một số trang web và tài khoản trên mạng xã hội có xu hướng sử dụng tiêu đề gây sốc hoặc nội dung gây tranh cãi để thu hút sự chú ý của người dùng. Điều này có thể khiến người dùng muốn thể hiện hành vi thiếu văn hoá để tạo ra sự chú ý và sự phản hồi từ cộng đồng.

  • Sử dụng tài khoản ẩn danh trên mạng xã hội: 

Việc sử dụng tài khoản ẩn danh trên mạng xã hội làm cho một số người cảm thấy tự do hơn trong việc thể hiện ý kiến và hành vi của mình mà không lo phải chịu trách nhiệm. Điều này có thể dẫn đến các hành vi thiếu văn hoá mà họ không dám thể hiện trong cuộc sống thực.

  • Cạnh tranh và ganh đua: 

Môi trường mạng xã hội thường có sự cạnh tranh và ganh đua giữa các cá nhân hoặc nhóm. Điều này có thể khiến một số người thể hiện những hành vi thiếu văn hoá nhằm kiếm lợi thế trong cuộc cạnh tranh này.

3. Em hãy chia sẻ quan điểm của em về ảnh hưởng của mạng xã hội và văn hóa mạng xã hội đến đời sống của thanh niên ngày nay.

Những ảnh hưởng tích cực

Những ảnh hưởng tiêu cực

  
  
  
  
  

Hướng dẫn trả lời:

Những ảnh hưởng tích cực

Những ảnh hưởng tiêu cực

Mạng xã hội giúp mọi người kết nối và giao lưu với bạn bè, người thân ở xa một cách dễ dàng. Điều này tạo cơ hội cho họ duy trì và củng cố các mối quan hệ xã hội.

Chúng ta dễ dàng mất quá nhiều thời gian trên mạng xã hội, dẫn đến việc giảm năng suất học tập và công việc.

Chúng ta có thể tiếp cận nhanh chóng các thông tin mới nhất, kiến thức và tin tức từ trên thế giới thông qua mạng xã hội, giúp ta cập nhật thông tin và mở rộng hiểu biết.

Mọi người dễ dàng mắc phải hiện tượng nghiện smartphone và mạng xã hội, dẫn đến tình trạng tự cô lập, mất cân đối trong đời sống thực.

Mạng xã hội có thể trở thành nơi để mọi người thể hiện, chia sẻ tâm tư, tìm kiếm sự đồng cảm và hỗ trợ tâm lý trong những khoảnh khắc khó khăn.

Mạng xã hội có thể gây áp lực về hình ảnh bản thân, cuộc sống hoàn hảo, dẫn đến cảm giác thiếu tự tin và có cái nhìn không đúng về thực tế.

Mạng xã hội cung cấp nền tảng để cộng đồng tiếp cận tài liệu học tập, tìm kiếm các nguồn học liệu, hỏi đáp và thảo luận với người khác về các vấn đề học tập. Điều này giúp họ nâng cao kiến thức và kỹ năng.

Chúng ta cần cảnh giác với việc lạm dụng thông tin cá nhân và việc vi phạm quyền riêng tư trên mạng xã hội, vì nó có thể gây hậu quả nghiêm trọng đến sự riêng tư và danh dự của họ.

Chúng ta có thể dễ dàng tìm hiểu và khám phá sở thích, đam mê của mình thông qua mạng xã hội. Ta có thể tham gia vào các nhóm, cộng đồng có cùng sở thích và tìm được những người bạn cùng chia sẻ.

Một ảnh hưởng tiêu cực của mạng xã hội là khi các thông tin cá nhân của người dùng bị lộ ra, hay việc thông tin được kiểm duyệt quá mức dẫn đến sự độc tài thông tin. Điều này có thể gây hậu quả nghiêm trọng đến quyền riêng tư và tự do cá nhân của mỗi người.

4. Nêu suy nghĩ và mô tả về cách ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội theo quan điểm của em.

Hướng dẫn trả lời:

Theo quan điểm của em, ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng môi trường trực tuyến tích cực và lành mạnh. Dưới đây là những suy nghĩ và mô tả về cách ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội:

  • Tôn trọng người khác: 

Ứng xử có văn hóa bắt đầu từ việc tôn trọng ý kiến và quyền lợi của người khác. Để có môi trường trực tuyến lành mạnh chúng ta cần học cách lắng nghe và không gây tổn hại đến cảm xúc và danh dự của người khác.

  • Tránh tranh cãi và xúc phạm: 

Trên mạng xã hội, tranh luận thường xuyên xảy ra và có thể đưa đến xung đột ý kiến. Tuy nhiên, ứng xử có văn hóa bao gồm việc tránh tranh cãi quá gay gắt, không dùng ngôn ngữ xúc phạm, tránh đưa ra những lời nói quá đáng hay những tuyên bố không chính xác, đảm bảo sự tôn trọng và lịch sự.

  • Chia sẻ thông tin có ích và đáng tin cậy: 

Mạng xã hội là một nơi để chia sẻ thông tin và kiến thức. Để đóng góp tích cực, chúng ta nên đảm bảo rằng những thông tin mình chia sẻ là đáng tin cậy, không lan truyền tin đồn và luôn kiểm tra nguồn gốc trước khi đưa ra nhận định.

  • Tôn trọng quyền riêng tư: 

Việc tôn trọng quyền riêng tư của người khác là một yếu tố quan trọng trong ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội. Tránh việc chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không có sự đồng ý của họ.

  • Hỗ trợ và khích lệ người khác: 

Trên mạng xã hội, mỗi người đều có những cảm xúc và khó khăn riêng. Hãy luôn sẵn lòng hỗ trợ, động viên và khích lệ người khác trong thời gian khó khăn, tạo sự đoàn kết và sẻ chia lẫn nhau.

  • Tránh vi phạm quy định và luật pháp: 

Sử dụng mạng xã hội không nghĩa là chúng ta được tự do phạm tội hoặc vi phạm quy định và luật pháp. Hãy tuân thủ các quy tắc và chính sách của nền tảng, không tham gia vào hành vi vi phạm hoặc bất hợp pháp.

Tóm lại, ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội bao gồm sự tôn trọng, lịch sự, cân nhắc và hỗ trợ đồng thời tránh vi phạm quy định và luật pháp. Chúng ta đều có trách nhiệm xây dựng một môi trường trực tuyến tích cực và tôn trọng lẫn nhau để tạo ra một không gian mạng xã hội an toàn và đáng sống.

Hoạt động 4. Thể hiện hành vi văn minh nơi công cộng và trách nhiệm của cá nhân với cộng đồng.

1. Em hãy đề xuất một số biện pháp phù hợp để rèn luyện hành vi văn minh nơi công cộng và trách nhiệm với cộng đồng cho thanh thiếu niên hiện nay.

Hướng dẫn trả lời:

  • Biện pháp 1: Giáo dục văn hoá, đạo đức

Xây dựng và triển khai chương trình giáo dục chủ đề về văn hóa, đạo đức và trách nhiệm công dân trong trường học. Chương trình này nên giúp học sinh hiểu về giá trị tôn trọng, lịch sự, đồng cảm và sẵn lòng giúp đỡ người khác, từ đó rèn luyện hành vi văn minh và trách nhiệm trong cuộc sống hàng ngày.

  • Biện pháp 2: Tham gia các hoạt động xã hội

Tạo ra các cơ hội cho thanh thiếu niên tham gia các hoạt động xã hội như tình nguyện, đóng góp cộng đồng, tham gia câu lạc bộ từ thiện, hoặc tham gia các chương trình hỗ trợ xã hội. Những hoạt động này giúp họ có cơ hội rèn luyện tinh thần trách nhiệm và đồng thời cảm nhận được tầm quan trọng của việc hỗ trợ cộng đồng.

  • Biện pháp 3: Thúc đẩy sử dụng công nghệ thông tin một cách tích cực

Công nghệ thông tin và mạng xã hội có thể là một công cụ mạnh mẽ trong việc truyền tải thông điệp văn hóa và rèn luyện hành vi văn minh. Các hoạt động trên mạng xã hội có thể tập trung vào việc chia sẻ kiến thức về văn hóa, quyền lợi, cách ứng xử có văn hóa và khuyến khích các hoạt động tích cực trong cộng đồng.

  • Biện pháp 4: Xây dựng môi trường gia đình văn minh

Gia đình là môi trường đầu tiên và quan trọng nhất trong việc rèn luyện hành vi văn minh và trách nhiệm cho thanh thiếu niên. Cần xây dựng môi trường gia đình luôn ủng hộ và khuyến khích các thành viên dành thời gian để nói chuyện với con cái về các giá trị đạo đức, trách nhiệm công dân và cách ứng xử có văn minh.

Những biện pháp trên giúp thanh thiếu niên hiện nay hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của hành vi văn minh và trách nhiệm đối với cộng đồng, từ đó phát triển thành các thành viên xã hội tích cực và đóng góp cho sự phát triển bền vững của xã hội.

2. Lựa chọn một trong các biện pháp em đã đề xuất và mô tả cụ thể cách thức em thực hiện hành vi văn minh nơi công cộng và thể hiện trách nhiệm với cộng đồng.

Hướng dẫn trả lời:

  • Biện pháp: Thúc đẩy sử dụng công nghệ thông tin một cách tích cực

Công nghệ thông tin và mạng xã hội có thể là một công cụ mạnh mẽ trong việc truyền tải thông điệp văn hóa và rèn luyện hành vi văn minh. Các hoạt động trên mạng xã hội có thể tập trung vào việc chia sẻ kiến thức về văn hóa, quyền lợi, cách ứng xử có văn hóa và khuyến khích các hoạt động tích cực trong cộng đồng.

  • Cách thức thực hiện cụ thể:

  • Chia sẻ nội dung tích cực trên mạng xã hội: 

Em sẽ chia sẻ các nội dung tích cực, những thông điệp văn hóa, đạo đức, và hành vi văn minh trên các trang cá nhân của mình trên mạng xã hội. Những bài viết này có thể bao gồm lời khuyên về cách tôn trọng người khác, khuyến khích hỗ trợ và giúp đỡ cộng đồng, hoặc thảo luận về các vấn đề xã hội quan trọng.

  • Tham gia vào nhóm, cộng đồng trực tuyến tích cực: 

Em sẽ tham gia vào các nhóm hoặc cộng đồng trực tuyến có chủ đề liên quan đến văn hóa, đạo đức, và trách nhiệm công dân. Tham gia những cộng đồng như vậy giúp em học hỏi từ những người có cùng quan điểm và đồng cảm với các giá trị tích cực mà em muốn truyền tải.

  • Sáng tạo nội dung giáo dục và chia sẻ với cộng đồng: 

Em có thể sáng tạo nội dung giáo dục như video, infographic hoặc bài viết về các vấn đề liên quan đến văn hóa, đạo đức và trách nhiệm công dân. Sau đó, em sẽ chia sẻ nội dung này trên các mạng xã hội để lan tỏa thông điệp tích cực và góp phần rèn luyện hành vi văn minh cho mọi người.

  • Tham gia vào các chiến dịch trực tuyến tích cực: 

Em sẽ tham gia vào các chiến dịch trực tuyến với mục tiêu tích cực như chiến dịch tình nguyện, quyên góp cộng đồng, bảo vệ môi trường, hỗ trợ những người khó khăn, v.v. Tham gia vào những hoạt động như vậy giúp em thể hiện trách nhiệm và đóng góp tích cực vào cộng đồng.

Em tin rằng việc thực hiện những cách thức này sẽ giúp em trở thành một thành viên xã hội có ý thức, có hành vi văn minh, và sẵn lòng chung tay với cộng đồng để xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.

3. Hãy kể lại những tình huống trong thực tiễn mà em thấy mọi người trong tình huống đó đã thể hiện cách ứng xử văn minh và có trách nhiệm với cộng đồng hoặc chưa có cách ứng xử văn minh và trách nhiệm với cộng đồng. 

Hướng dẫn trả lời:

  • Tình huống 1 - Thảo luận văn minh trong diễn đàn trực tuyến:

Trong một diễn đàn trực tuyến về một vấn đề xã hội nhạy cảm, em đã chứng kiến những thành viên tham gia thảo luận một cách văn minh và lịch sự. Họ lắng nghe quan điểm của nhau, trao đổi văn minh và tôn trọng ý kiến của nhau, dù có sự khác biệt trong quan điểm. Điều này giúp buổi thảo luận diễn ra một cách xây dựng và có lợi cho cộng đồng, đồng thời tạo ra không gian văn minh cho những người tham gia.

  • Tình huống 2 - Chiến dịch quyên góp cho người nghèo:

Một tổ chức tình nguyện đã tổ chức chiến dịch quyên góp đồ ăn và quần áo cho người nghèo. Em đã thấy nhiều người tham gia tích cực, đóng góp của họ không chỉ bằng những đồ vật mà còn bằng tình yêu thương và sự quan tâm đến cộng đồng. Họ không chỉ cung cấp vật chất mà còn truyền đạt thông điệp về sự chia sẻ, đồng cảm và trách nhiệm với cộng đồng.

  • Tình huống 3 - Xả rác bừa bãi sau buổi picnic:

Trong một buổi picnic tại công viên, có một nhóm người sau khi ăn uống xong đã để lại một khu vực rất lớn rác thải bừa bãi. Ngược lại, một nhóm khác đã tổ chức một buổi picnic nhưng sau khi kết thúc, họ đã chăm chỉ thu gom rác và vứt đúng nơi quy định. Nhóm này đã thể hiện cách ứng xử văn minh và trách nhiệm với cộng đồng bằng việc giữ gìn vệ sinh môi trường công cộng.

  • Tình huống 4 - Hành động tích cực trong tình hình khẩn cấp:

Khi một thảm họa xảy ra, như lũ lụt hoặc động đất, một số người đã tổ chức các hoạt động cứu hộ, cung cấp nhu yếu phẩm và hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng. Họ đã thể hiện sự trách nhiệm và tinh thần đoàn kết với cộng đồng trong thời điểm khó khăn, giúp đỡ những người gặp khó khăn và hỗ trợ tái thiết cộng đồng sau thảm họa.

4. Với những tình huống chưa thể hiện cách ứng xử văn minh và có trách nhiệm cộng đồng, em sẽ có những điều chỉnh như thế nào? Hãy viết ra cách ứng xử của em nếu gặp tình huống tương tự.

  • Tình huống xả rác bừa bãi sau buổi picnic.

Thay vì phớt lờ đi tình hình lúc đó hoặc chỉ trích những người xả rác bừa bãi, em sẽ tiến tới và đề xuất tạo ra một nhóm người tự nguyện giúp nhau dọn dẹp. Em sẽ lấy túi rác và khuyến khích mọi người tham gia cùng tôi. Bằng cách làm điều này, em hy vọng sẽ lan tỏa tinh thần tự nguyện và trách nhiệm đối với môi trường xung quanh.

Hoạt động 5. Xây dựng và thực hiện kế hoạch truyền thông về văn hóa mạng xã hội

1. Em hãy lựa chọn một nội dung cụ thể để truyền thông về văn hóa mạng xã hội và xây dựng kế hoạch truyền thông theo gợi ý sau:

Kế hoạch truyền thông về văn hóa mạng xã hội

Mục tiêu truyền thông

 

Nội dung truyền thông

 

Thông điệp muốn truyền tải

 

Hình thức truyền thông

 

Phân công nhiệm vụ

 

Thời gian, địa điểm

 

Kết quả dự kiến

 

Hướng dẫn trả lời:

Kế hoạch truyền thông về văn hóa mạng xã hội

Mục tiêu truyền thông

Nâng cao nhận thức của các bạn trong lớp về văn hóa mạng xã hội.

Nội dung truyền thông

- Ảnh hưởng của mạng xã hội đến lối sống của thanh niên.

- Các hành vi có văn hoá và thiếu văn hoá khi tham gia mạng xã hội.

- Cách sử dụng mạng xã hội có văn hoá.

Thông điệp muốn truyền tải

Xây dựng văn hóa mạng xã hội: nhận thức đúng, hành xử có trách nhiệm.

Hình thức truyền thông

Diễn đàn

Phân công nhiệm vụ

- Nhóm 1: Chuẩn bị nội dung trao đổi, tập hợp ý kiến, câu hỏi của các bạn trong lớp.

- Nhóm 2: Chuẩn bị về kỹ thuật.

- Nhóm 3: Mời thầy cô, chuyên gia, đoàn viên tiêu biểu, … tham gia

Lưu ý: Mỗi học sinh tự tìm hiểu về một vấn đề văn hóa mạng xã hội, thu thập hình ảnh, minh chứng để chia sẻ trong diễn đàn.

Thời gian, địa điểm

Tuần cuối tháng 1

Kết quả dự kiến

Tăng cường nhận thức của các bạn trong lớp về văn hóa mạng xã hội và ảnh hưởng của mạng xã hội đến lối sống của thanh niên.

2. Thực hành kế hoạch truyền thông đã xây dựng ở hoạt động trước và chia sẻ kết quả, những thuận lợi, khó khăn khi em thực hiện kế hoạch truyền thông về văn hóa mạng xã hội.

Hướng dẫn trả lời:

  • Kết quả đạt được:

  • Tăng cường nhận thức của các bạn trong lớp về văn hóa mạng xã hội và ảnh hưởng của mạng xã hội đến lối sống của thanh niên.

  • Cung cấp thông tin về các hành vi có văn hoá và thiếu văn hoá khi tham gia mạng xã hội.

  • Chia sẻ cách sử dụng mạng xã hội một cách có văn hoá và trách nhiệm.

  • Xây dựng thông điệp "Nhận thức đúng, hành xử có trách nhiệm" để thúc đẩy việc xây dựng văn hóa mạng xã hội tích cực.

  • Những thuận lợi, khó khăn khi thực hiện kế hoạch truyền thông:

Những thuận lợi

Những khó khăn

Diễn đàn là một hình thức truyền thông phổ biến, giúp tạo sự tương tác và thảo luận trực tiếp với các bạn trong lớp.

Có thể gặp khó khăn trong việc thu thập đầy đủ hình ảnh, minh chứng từ các học sinh, đặc biệt nếu không có sự cộng tác từ một số thành viên trong lớp.

Việc phân công nhiệm vụ cho các nhóm giúp tập trung vào từng khía cạnh của kế hoạch và tăng tính hiệu quả trong thực hiện.

Khả năng kỹ thuật của nhóm 2 có thể ảnh hưởng đến việc triển khai diễn đàn một cách suôn sẻ.

Tự tìm hiểu và thu thập minh chứng từ các học sinh cũng tạo sự đa dạng và chân thực trong thông điệp truyền tải.

Để mời thầy cô, chuyên gia hay đoàn viên tiêu biểu tham gia diễn đàn cần phải cân nhắc lịch trình và sự sẵn sàng của họ, điều này có thể gây khó khăn trong việc xác định được thời gian chính xác cho diễn đàn.

  • Đề xuất các biện pháp để khắc phục khó khăn trong các kế hoạch truyền thông sẽ triển khai tiếp theo:

  • Xác định rõ ràng mục tiêu: 

Trước khi triển khai kế hoạch truyền thông, nhóm cần xác định rõ ràng mục tiêu cụ thể và rõ ràng của hoạt động. Điều này giúp định hướng rõ ràng cho mỗi nhóm nhiệm vụ, từ đó giúp tập trung vào việc đạt được kết quả một cách hiệu quả.

  • Giao tiếp và phối hợp chặt chẽ: 

Các nhóm thực hiện kế hoạch cần liên tục giao tiếp và phối hợp chặt chẽ với nhau để đảm bảo rằng công việc được triển khai đúng hẹn và đồng bộ. Điều này giúp giải quyết các vấn đề sớm và đảm bảo sự thống nhất trong thông điệp truyền tải.

  • Tìm kiếm hỗ trợ từ giáo viên và chuyên gia: 

Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ giáo viên và chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa mạng xã hội. Họ có thể đưa ra gợi ý, kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn giúp nhóm vượt qua các khó khăn trong quá trình triển khai kế hoạch.

  • Dự phòng kỹ thuật: 

Nhóm kỹ thuật (nhóm 2) nên thực hiện kiểm tra, tìm hiểu kỹ lưỡng về kỹ thuật triển khai diễn đàn, sử dụng các công cụ truyền thông phù hợp để đảm bảo hoạt động diễn ra thuận lợi và không gặp sự cố kỹ thuật không đáng có.

  • Tận dụng các kênh truyền thông khác: 

Ngoài diễn đàn, nhóm cũng có thể tận dụng các kênh truyền thông khác như mạng xã hội, email, hoặc ứng dụng nhắn tin để giao tiếp và chia sẻ thông điệp về văn hóa mạng xã hội.

Hoạt động 6. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động phát triển cộng đồng và đề xuất giải pháp quản lý việc thực hiện hoạt động.

1. Em hãy lựa chọn một hoạt động phát triển cộng đồng phù hợp với bản thân và lập kế hoạch tổ chức hoạt động phát triển cộng đồng đó.

  • Tên kế hoạch

  • Mục tiêu

  • Nội dung thực hiện

  • Hình thức thực hiện

  • Phân công nhiệm vụ

  • Thời gian

  • Địa điểm

  • Kết quả dự kiến

Hướng dẫn trả lời:

  • Tên kế hoạch: 

"Tiếp sức cùng học sinh nghèo vượt khó"

  • Mục tiêu: 

Xây dựng một hoạt động phát triển cộng đồng nhằm hỗ trợ học sinh nghèo, giúp họ vượt qua khó khăn trong học tập và phát triển bản thân.

  • Nội dung thực hiện:

  • Tìm hiểu về tình hình học sinh nghèo trong khu vực gần trường.

  • Xây dựng chiến dịch gây quỹ từ các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp trong cộng đồng.

  • Đánh giá nhu cầu hỗ trợ của học sinh nghèo để xác định các vấn đề cần giải quyết.

  • Cung cấp hỗ trợ học bổng, sách vở, quần áo, dụng cụ học tập và các nhu yếu phẩm cần thiết cho học sinh nghèo.

  • Tổ chức các buổi tư vấn hướng nghiệp, rèn luyện kỹ năng mềm và hỗ trợ tư vấn học tập cho học sinh.

  • Tạo ra môi trường cộng đồng ủng hộ và đồng cảm với học sinh nghèo.

  • Hình thức thực hiện: 

Tổ chức hoạt động gây quỹ, tìm hiểu tình hình và nhu cầu học sinh nghèo, tổ chức buổi tư vấn và hỗ trợ học tập.

  • Phân công nhiệm vụ:

  • Nhóm 1: Tìm hiểu tình hình học sinh nghèo và xác định nhu cầu hỗ trợ.

  • Nhóm 2: Xây dựng chiến dịch gây quỹ và liên hệ với các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp hỗ trợ.

  • Nhóm 3: Tổ chức và triển khai các hoạt động gây quỹ, tư vấn hướng nghiệp và hỗ trợ học tập.

  • Thời gian: 

Thực hiện trong vòng 3 tháng, từ tháng 2 đến tháng 4.

  • Địa điểm: 

Gần trường hoặc trong cộng đồng học sinh nghèo.

  • Kết quả dự kiến:

  • Thu thập đủ kinh phí và nguồn hỗ trợ để hỗ trợ một số học sinh nghèo.

  • Các hoạt động gây quỹ và tư vấn hướng nghiệp được triển khai hiệu quả.

  • Học sinh nghèo nhận được hỗ trợ học tập và phát triển bản thân.

  • Xây dựng được môi trường cộng đồng ủng hộ và đồng cảm với học sinh nghèo.

2. Em hãy đề xuất các giải pháp quản lý việc thực hiện kế hoạch hoạt động phát triển cộng đồng mà em cho là cần thiết và khả thi nhất.

Hướng dẫn trả lời:

Các giải pháp quản lý việc thực hiện kế hoạch hoạt động phát triển cộng đồng cần thiết và khả thi nhất là:

  • Xây dựng kế hoạch chi tiết: 

Lập một kế hoạch chi tiết, bao gồm các bước cụ thể, lịch trình, và nguồn lực cần thiết để triển khai hoạt động. Kế hoạch này giúp định rõ trách nhiệm của từng nhóm và cá nhân, từ đó giúp quản lý và đảm bảo các hoạt động diễn ra theo đúng kế hoạch.

  • Thiết lập cơ chế giám sát và đánh giá: 

Xác định cơ chế giám sát tiến độ thực hiện kế hoạch và đánh giá hiệu quả. Điều này giúp phát hiện và giải quyết các vấn đề kịp thời, từ đó đảm bảo hoạt động diễn ra thuận lợi và đạt được kết quả như kế hoạch.

  • Tạo sự đồng lòng và cộng tác trong cộng đồng: 

Xây dựng sự tham gia tích cực của các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp trong cộng đồng để hỗ trợ hoạt động phát triển cộng đồng. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tạo ra các chiến dịch gây quỹ, tìm kiếm đồng tình và hỗ trợ từ các bên liên quan.

  • Đào tạo và hỗ trợ nhóm thực hiện: 

Đảm bảo nhóm thực hiện kế hoạch được đào tạo đầy đủ về kỹ năng quản lý dự án, tư duy chiến lược và kỹ năng giao tiếp. Cung cấp hỗ trợ từ giáo viên, chuyên gia hoặc đoàn viên tiêu biểu cũng giúp nhóm vượt qua các khó khăn trong quá trình thực hiện.

  • Xây dựng mạng lưới hỗ trợ: 

Tìm kiếm và xây dựng mạng lưới các tổ chức và cá nhân có liên quan trong cộng đồng, như các tổ chức phi chính phủ, trường học, cơ quan địa phương, doanh nghiệp và các tình nguyện viên. Mạng lưới này sẽ giúp tăng cường sự ủng hộ và tài trợ cho hoạt động phát triển cộng đồng.

Tóm lại, việc xây dựng kế hoạch chi tiết, thiết lập cơ chế giám sát và đánh giá, tạo sự đồng lòng và cộng tác trong cộng đồng, đào tạo và hỗ trợ nhóm thực hiện, cùng việc xây dựng mạng lưới hỗ trợ, sẽ giúp quản lý và thực hiện hoạt động phát triển cộng đồng một cách hiệu quả và đạt được kết quả tốt.

Hoạt động 7. Đánh giá ý nghĩa của các hoạt động phát triển cộng đồng

Em hãy đánh giá ý nghĩa của các hoạt động phát triển cộng đồng em đã tham gia ở địa phương hoặc do nhà trường tổ chức theo các gợi ý sau:

  • Tên hoạt động

  • Tính hiệu quả của hoạt động

  • Tính thu hút của hoạt động

  • Tính phù hợp của hoạt động

  • Tính bền vững của hoạt động

Hướng dẫn trả lời:

  • Tên hoạt động: 

"Góp sức xanh - Sạch vui cùng cộng đồng"

  • Tính hiệu quả của hoạt động: 

Hoạt động "Góp sức xanh" đã mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề môi trường và ý thức bảo vệ môi trường. Nhờ vào các hoạt động tuyên truyền, tổ chức thu gom rác, trồng cây, cộng đồng đã hình thành ý thức bảo vệ môi trường và tham gia tích cực vào việc cải thiện môi trường xung quanh.

  • Tính thu hút của hoạt động: 

Hoạt động này thu hút sự tham gia và quan tâm tích cực từ cộng đồng địa phương, các nhà trường và các tổ chức khác. Tính thực tế và tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường đã thu hút được sự quan tâm của nhiều người và tạo sự đồng lòng trong việc tham gia.

  • Tính phù hợp của hoạt động: 

Hoạt động này hoàn toàn phù hợp với tình hình môi trường và tình trạng ô nhiễm rác thải tại địa phương. Nó cũng phù hợp với đối tượng tham gia là học sinh trong nhà trường, giúp hình thành ý thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường từ khi còn trẻ.

  • Tính bền vững của hoạt động: 

Để đảm bảo tính bền vững của hoạt động này, cần duy trì việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền về môi trường và thúc đẩy cộng đồng tham gia. Cần thiết phải có một lộ trình dài hạn để duy trì và phát triển hoạt động trong tương lai, như kế hoạch trồng cây hàng năm hoặc các chương trình giáo dục môi trường liên tục.

Tìm kiếm google: Giải sách bài tập hoạt động trải nghiệm 11 cánh diều, Giải SBT hoạt động trải nghiệm CD bài 5, Giải sách bài tập HĐTN CD chủ đề 5: Xây dựng cộng đồng văn minh

Xem thêm các môn học


Đia chỉ: Tòa nhà TH Office, 90 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội
Điện thoại hỗ trợ: Fidutech - click vào đây
Chúng tôi trên Yotube
Cùng hệ thống: baivan.net - Kenhgiaovien.com - tech12h.com