[toc:ul]
Vị trí địa lí:
- Nằm ở cả 4 bán cầu Bắc, Nam, Đông, Tây.
- Phần lớn lãnh thổ nằm giữa chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam
- Phía bắc giáp với Địa Trung Hải, qua đó là châu Âu
- Phía đông bắc giáp với châu Á ở eo đất Xuy-ê và giáp Biển Đỏ.
- Phía đông, nam và tây giáp với Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương
Về diện tích
- hơn 30 triệu km2, là châu lục lớn thứ 3 thế giới.
Về hình dạng
- Có dạng hình khối rõ rệt, đường bờ biển ít bị chia cắt, có rất ít các vịnh biển, bán đảo và đảo.
a. Địa hình, khoáng sản
Địa hình:
- Bề mặt khá bằng phẳng, độ cao trung bình khoảng 750m so với mực nước biển
- Địa hình cao về phía đông nam và thấp về phía tây bắc.
- Các dạng địa hình chính:
+ Sơn nguyên
+ Bồn địa
+ Hoang mạc
+ Núi thấp
+ Đồng bằng
Khoáng sản
- Khoáng sản ở châu Phi phân bố không đều
+ Dầu mỏ: Bắc Phi
+ Kim loại quý (vàng, kim cương): Nam Phi
b. Khí hậu
- Các đới khí hậu ở châu Phi:
+ Đới khí hậu xích đạo
+ Đới khí hậu cận xích đạo
+ Đới khí hậu nhiệt đới
+ Đới khí hậu cận nhiệt
- Đặc điểm chung của khí hậu châu Phi:
+ Có nhiệt độ trung bình cao nhất thế giới trên 20oC
+ Khí hậu khô nóng, lượng mưa thấp
c. Sông, hồ
- Phân bố không đều
- Nguồn cung cấp nước chủ yếu là nước mưa nên chế độ nước sông phụ thuộc chế độ mưa.
- Các hồ lớn của châu Phi phân bố chủ yếu ở Đông Phi.
d. Các môi trường tự nhiên
- Môi trường Xích đạo
+ Phạm vi: gồm bồn địa Công-gô và phía bắc vịnh Ghi-nê.
+ Sinh vật: rất phát triển, đặc trưng là rừng thường xanh.
+ Sông ngòi: mạng lưới dày đặc, nhiều nước quanh năm.
+ Đất: màu mỡ, thuận lợi phát triển nông nghiệp.
- Môi trường nhiệt đới
+ Phạm vi: phân bố ở hai bên môi trường xích đạo
+ Sinh vật: càng về phía chí tuyến, thảm thực vật chuyển từ kiểu rừng sang đồng cỏ cao và cây bụi gai.
+ Sông ngòi: có lưu lượng nước khá lớn nhưng thay đổi theo mùa
+ Đất: đất đỏ vàng là chủ yếu, có thể khai thác tốt cho nông nghiệp nếu đảm bảo được nước tưới
- Môi trường hoang mạc:
+ Phạm vi: chiếm diện tích lớn nhất, phân bố chủ yếu ở khu vực chí tuyến
+ Thảm thực vật, sông ngòi kém phát triển.
- Môi trường cận nhiệt:
+ Phạm vi: chiếm một phần lãnh thổ nhỏ ở phía bắc và nam châu Phi
+ Thực vật: phát triển cây lá cứng để hạn chế thoát nước
+ Sông ngòi: mạng lưới sông ít phát triển