Ôn tập kiến thức ngữ văn 11 KNTT bài 7: Ai đã đặt tên cho dòng sông? Hoàng Phủ Ngọc Tường

[toc:ul] 

I. ĐẶC TRƯNG THỂ LOẠI TÙY BÚT

1. Đặc trưng của thể kí và yếu tố tự sự, trữ tình trong tùy bút, tản văn.

a) Đặc trưng thể kí

- Kí là nhóm văn xuôi phi hư cấu kết hợp các phương thức tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, nhằm tái hiện trạng thái đời sống và cảm nghĩ của tác giả.

- Tuỳ bút, tản văn, phóng sự, kí sự, truyện kí, nhật kí là những dạng của thể kí.

b) Yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình trong tản văn, tùy bút

- Tuỳ bút có tự do cao, nghiêng về tính trữ tình, biểu hiện cảm xúc và suy tư.

- Tản văn sử dụng tự sự và trữ tình, kết hợp nghị luận, miêu tả, thể hiện cảm nhận tinh tế về đời sống.

2. Tìm hiểu chung về văn bản

a. Tác giả và xuất xứ văn bản “Ai đã đặt tên cho dòng sông”.

- Hoàng Phủ Ngọc Tường, nhà văn Huế, chuyên sáng tác tuỳ bút.

- "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" nằm trong tập bút kí của ông, xuất bản năm 1986.

b. Bố cục của văn bản

Phần 1 (thủy trình sông Hương),

Phần 2 (vẻ đẹp lịch sử, văn hóa của sông Hương).

c. Đề tài, chủ đề của văn bản

- Thể loại: tùy bút.

- Đề tài: dòng sông quê hương (sông Hương).

- Chủ đề: thể hiện lòng yêu nước, tinh thần dân tộc gắn liền với tình yêu thiên nhiên sâu sắc, với truyền thống văn hóa, lịch sử lâu đời.

d. Nhan đề

- Nhan đề "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" tạo hình ảnh bí ẩn, khơi gợi sự tò mò và khám phá về sông Hương.

II. VẺ ĐẸP CỦA DÒNG SÔNG HƯƠNG

1. Những đặc tính tự nhiên nào của sông Hương

Sông Hương được miêu tả với những đặc tính tự nhiên tinh tế và sự nhìn nhận nó như một con người có tính cách riêng.

2. Tác giả đã nhìn sông Hương như một con người có tình cảm riêng, tính cách riêng

Các hình ảnh và so sánh nhân hoá tạo nên bức tranh phong phú, đa chiều về dòng sông.

III. MỐI QUAN HỆ CỦA SÔNG HƯƠNG VỚI THÀNH PHỐ HUẾ

Sự gắn bó mật thiết giữa sông Hương và thành phố Huế được thể hiện qua những hình ảnh lãng mạn và những so sánh độc đáo.

IV. SỰ KẾT HỢP KIẾN THỨC VĂN HÓA TỔNG HỢP CỦA NHIỀU LĨNH VỰC TRONG VĂN BẢN

1. Hai phương diện đáng chú ý: những thông tin khách quan về sông Hương và cảm xúc của tác giả về con sông này

- Phương diện thông tin khách quan được khai thác ở nhiều góc độ, khía cạnh

- Tình cảm, cảm xúc của nhà văn chỉ đan cài trong quá trình mô tả con sông Hương ở những góc độ đó.

2. Kiến thức văn hóa tổng hợp

Sử dụng nhiều kiến thức về địa lý, lịch sử, thi ca, âm nhạc, văn hóa để tái hiện đầy đủ và sâu sắc về sông Hương.

=> Mục đích làm nổi bật gắn kết giữa sông và văn hóa, lịch sử của đất nước.

V. TỔNG KẾT

1. Giá trị nội dung

Văn bản chứa giá trị nội dung cao với thông điệp về tình yêu quê hương và sự tự hào với dòng sông Hương.

2. Giá trị nghệ thuật

Ngôn ngữ trữ tình, giàu hình ảnh và sự kết hợp độc đáo của kiến thức văn hóa tạo nên một tác phẩm tuỳ bút sâu sắc và hấp dẫn.