Ôn tập kiến thức ngữ văn 7 CTST bài 10: Đọc mở rộng Mẹ (Đỗ Trung Lai)
Ôn tập kiến thức ngữ văn 7 chân trời sáng tạo bài 10: Đọc mở rộng Mẹ (Đỗ Trung Lai). Nội dung ôn tập bao gồm cả lí thuyết trọng tâm và bài tập ôn tập để các em nắm chắc kiến thức trong chương trình học. Hi vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em ôn luyện và kiểm tra. Kéo xuống để tham khảo
[toc:ul]
I. TÌM HIỂU CHUNG
Khi đọc một bài thơ, em nên:
- Nhận xét những nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ ngữ, hình ảnh, vần, nhip, biện pháp tu từ.
- Tìm hiểu tình cảm, cảm xúc của tác giả thể hiện qua ngôn ngữ thơ.
- Rút ra thông điệp tác giả gửi gắm qua bài thơ.
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT VĂN BẢN
1. Vần và nhịp
Bài thơ | Gieo vần – nhịp | Tác dụng |
Mẹ | Vần cách – nhịp 2/2 | Dễ thuộc, dễ nhớ. |
Đợi mẹ | Vần lưng – nhịp 3/3, 2/3, 3/2 | Sử dụng nhịp điệu linh hoạt, nhằm giàu sức gợi, giản dị, đầy tự nhiên. |
Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi | Vần cách – nhịp 3/5, 4/5, 3/4 | Sử dụng nhịp điệu linh hoạt khiến bài thơ vừa thôi thúc, vừa nhẹ nhàng, tăng sức biểu đạt mạnh mẽ nhằm thể hiện tình cảm giữa nhân vật “tôi” với mèo. |
2. Từ ngữ, hình ảnh và biện pháp tu từ
- Bài thơ bộc lộ nhiều cung bậc cảm xúc: Yêu thương, xót xa, ngậm ngùi trước tuổi già của mẹ, trách giận thời gian.
- Hình ảnh mẹ trong bài thơ được đặt trong sự đối sánh với hình ảnh cau. Đối sánh trên những phương diện: hình dáng, màu sắc (màu lá, màu tóc), chiều cao:
+ Lưng còng – thẳng.
+ Ngọn xanh rờn – đầu bạc trắng.
+ Cao – thấp.
+ Gần trời – gần đất.
+ Cau khô – (mẹ) gầy.
- Tác dụng biện pháp tu từ:
+ Đối lập: giữa mẹ và cau trong dáng hình, màu sắc, chiều cao,... gợi lên một cách xót xa hình ảnh người mẹ khi già đi, biểu đạt niềm thương cảm của con đối với mẹ.
+ So sánh: một miếng cau khô – khô gầy như mẹ làm cho bài thơ tăng tính gợi hình, biểu cảm.
3. Chủ đề
Mượn hình ảnh cau, qua đó bộc lộ tình cảm yêu thương, xót xa, ngậm ngùi của người con khi đối diện với tuổi già của mẹ.
4. Thông điệp
- Thông qua việc thể hiện được tình cảm yêu kính với mẹ và tâm trạng buồn, day dứt của người con khi mẹ ngày càng già và đến gần hơn với sự chia lìa cõi sống, tác giả muốn gửi gắm thông điệp rằng mỗi chúng ta hãy trân trọng giây phút bên cạnh mẹ của mình, thể hiện tình cảm yêu thương thông qua các hành động và lời nói với mẹ mình.
- Thông điệp đó đã nhắc nhở em hãy luôn biết cách thấu hiểu, quan tâm và dành nhiều thời gian cho mẹ