Giải SBT Sinh học 11 Chân trời Ôn tập Chương 3
Hướng dẫn giải Ôn tập Chương 3 SBT Sinh học 11 Chân trời sáng tạo. Đây là sách bài tập nằm trong bộ sách "Chân trời sáng tạo" được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết học sinh sẽ nắm bài học tốt hơn.
Câu 1: Trong quá trình nuôi cấy mô tế bào thực vật, người ta tiến hành sử dụng phối hợp hai loại hormone sinh trưởng với nồng độ khác nhau, được mô tả như Hình 1. Quan sát Hình 1 và cho biết:
a) Tại sao cần phải phối hợp giữa hai loại hormone này?
b) Vai trò của mỗi loại hormone trong nuôi cấy mô.
Lời giải:
a) Trong nuôi cấy mô tế bào thực vật, cytokinin phối hợp với auxin kích thích sự phân chia tế bào và tác động lên con đường biệt hoá. Nếu chỉ có cytokinin hoặc auxin thì sẽ không có tác dụng.
b) Vai trò của mỗi loại hormone trong nuôi cấy mô:
- Khi có mặt cả hai loại hormone này ở một mức nào đó → tế bào phân chia nhưng không phân hoá (tạo thành mô callus).
- Khi tăng nồng độ cytokinin → kích thích sự xuất hiện và phát triển thành chồi.
- Khi tăng nồng độ auxin → kích thích sự ra rễ.
Câu 2: Khi nghiên cứu về ba loại hormone: A, B và ethylene, các nhà khoa học đã trồng một loài thực vật trong cùng điều kiện rồi chia thành ba lô riêng biệt (1, 2, 3). Mỗi lô gồm các chậu có số lượng cây tương đương, được phun một trong ba loại hormone ở các nồng độ khác nhau. Sau 10 ngày, đo và tính chiều cao trung bình của các cây trong mỗi chậu ở từng lô đã thu được kết quả như sau. Hãy dự đoán mỗi lô đã được phun loại hormone nào? Giải thích.
Nồng độ hormone (M) | 0 | 1.10$^{-7}$ | 2.10$^{-7}$ | 4.10$^{-7}$ | 8.10$^{-7}$ | 1.10$^{-3}$ | 2.10$^{-3}$ | 3.10$^{-3}$ |
Chiều cao trung bình các cây trong mỗi chậu của lô 1 (cm) | 12,0 | 10,6 | 9,5 | 8,7 | 7,3 | 5,6 | 5,1 | 4,2 |
Chiều cao trung bình các cây trong mỗi chậu của lô 2 (cm) | 11,0 | 12,7 | 13,3 | 15,7 | 16,4 | 18,5 | 19,8 | 21,6 |
Chiều cao trung bình các cây trong mỗi chậu của lô 3 (cm) | 9,8 | 10,2 | 11,6 | 12,8 | 14,4 | 7,2 | 6,3 | 5,5 |
Lời giải:
Các loại hormone được phun ở:
- Lô 1: Ethylene. Do nồng độ hormone càng tăng thì cây càng có biểu hiện lùn → hormone có tác dụng ức chế sự sinh trưởng của cây.
- Lô 2: Gibberellin. Do hormone này có tác dụng kích thích kéo dài chiều cao thân, không ức chế sinh trưởng khi ở nồng độ cao.
- Lô 3: Auxin. Ở nồng độ thấp (1.10$^{-7}$ – 8.10$^{-7}$ M), auxin có tác dụng kích thích kéo dài thân nhưng lại có tác dụng ức chế sinh trưởng khi ở nồng độ cao (1.10$^{-3}$ – 3.10$^{-3}$ M).
Câu 3: Các bệnh nhân bị ung thư tuyến giáp thường được điều trị theo phác đồ sau đây: Trước hết, bệnh nhân được kiểm tra xem khả năng đáp ứng khi sử dụng I$^{131}$ (iodine phóng xạ để tiêu diệt hết tế bào ung thư) như thế nào. Trường hợp có khả năng phục hồi, bệnh nhân sẽ được phẫu thuật để cắt bỏ tuyến giáp và được chỉ định uống I$^{131}$. Trước khi điều trị bằng I$^{131}$, bác sĩ sẽ không cho bệnh nhân sử dụng hormone thyroxine từ 4 – 6 tuần nhằm tăng khả năng hấp thụ I$^{131}$. Trong thời gian này, khả năng chịu lạnh và trí nhớ của bệnh nhân sẽ thay đổi như thế nào? Giải thích.
Lời giải:
Bệnh nhân đã bị cắt tuyến giáp lại không được tiếp nhận hormone thyroxine nhân tạo trong 1 tháng → cơ thể còn rất ít thyroxine. Thyroxine ít → chuyển hoá cơ bản giảm → giảm sinh nhiệt và trí nhớ giảm → khả năng chịu lạnh và trí nhớ kém.