Hướng dẫn giải nhanh sinh học 11 CTST bài: Ôn tập chương II

BÀI TẬP

Câu 1: Cây gọng vó (Droserarotundifolia) là loài thực vật "ăn thịt" sống ở vùng ôn đới hoặc cận nhiệt đới. Lá cây gọng vó có màu sắc sặc sỡ để hấp dẫn côn trùng, trên lá có các lông tuyến có khả năng tiết chất dính để bắt giữ và enzyme tiêu hóa con mồi. Hãy tìm hiểu và giải thích sự vận động bắt mồi ở cây gọng vó

Hướng dẫn trả lời:

Sự vận động bắt mồi của cây gọng vó kết hợp của ứng động tiếp xúc và hóa ứng động:

- Ứng động tiếp xúc: Lá gọng vó có nhiều lông tuyến, côn trùng đậu trên lá tạo ra tác động cơ học → cây uốn cong và tiết enzyme. Đầu tận cùng của lông tiếp nhận kích thích → lan truyền theo tế bào chất → tế bào phía dưới.

- Hóa ứng động: Đầu lông tuyến tiếp nhận kích thích hóa học. Khi côn trùng đậu trên cây, các hợp chất chứa nito trong cơ thể côn trùng → lông tuyến gập lại để giữ con mồi và tiết dịch tiêu hóa.

Câu 2: Hình 1 mô tả về hiện tượng "thức và ngủ" của lá cây đậu vào những thời điểm nhất định trong ngày. Hãy cho biết:

a, Hình thức cảm ứng của lá cây đậu

b, Trình bày cơ chế của hình thức cảm ứng trên

c, Vai trò của hình thức cảm ứng trên đối với cây đậu

Hướng dẫn trả lời:

a, Hình thức cảm ứng của lá cây đậu: Ứng động sinh trưởng

b, Cơ chế: Có ánh sáng → auxin kích thích mặt trên sinh trưởng nhanh hơn mặt dưới → lá xòe ra; chiều tối auxin kích thích mặt dưới sinh trưởng nhanh hơn mặt trên→ lá cụp lại.

c, Giúp cây thích nghi với sự biến đổi của môi trường. 

Câu 3: Để nghiên cứu về tập tính tha rác về làm tổ ở vẹt xanh, người ta tiến hành thí nghiệm như sau: Lai giữa vẹt xanh cái đầu đỏ, cổ đỏ (có tập tính tha rác làm tổ bằng mỏ) với vẹt xanh đực đầu đỏ, cổ vàng (có tập tính tha rác bằng cách nhét chúng vào phần lông vũ). Con lai sinh ra được chia làm hai lô thí nghiệm:

• Lô 1: Không cho sống chung với mẹ. Kết quả: Con lai chỉ tha rác bằng cách cố gắng nhét rác vào lông vũ cho đến khi đầy

• Lô 2: Cho sống chung với mẹ. Kết quả: Khi tha rác con lai cố nhét rác vào dưới lông vũ, đến khi không nhét rác được nữa thì chúng tha rác bằng mỏ về tổ.

a, Giải thích sự khác biệt về tập tính ở con lai trong hai lô thí nghiệm trên

b, Có thể rút ra được những yếu tố nào đã ảnh hưởng đến tập tính ở động vật từ kết quả thí nghiệm trên

Hướng dẫn trả lời:

a, Tập tính của con lai trong hai lô thí nghiệm trên là khác nhau

• Tập tính tha rác bằng cách gố gắng nhét rác vào lông vũ là tập tính bẩm sinh, sinh ra đã có, được di truyền từ thế hệ trước → con lai ở cả 2 lô thí nghiệm đều có tập tính này. 

• Ở lô 2, ngoài tập tính bẩm sinh, con non còn quan sát và học tập từ mẹ tập tính tha rác bằng mỏ về tổ.

b, Yếu tố ảnh hưởng đến tập tính ở động vật: Yếu tố di truyền, môi trường sống và các tác nhân xung quanh.

Câu 4: Vào những ngày mùa đông, chim cánh cụt thường có tập tính quần tụ lại với nhau thành một vòng tròn và di chuyển liên tục. Đây là loại tập tính gì? Tập tính này có ý nghĩa gì đối với chim cánh cụt?

Hướng dẫn trả lời:

Đây là tập tính bẩm sinh. Tập tính này giúp chúng có thể sưởi ấm lẫn nhau, chống lại điều kiện môi trường khắc nghiệt.

Câu 5: Một loại chất độc có khả năng làm mất hoạt tính của thụ thể ở màng sau synapse thần kinh - cơ. Nếu con người bị nhiễm chất độc này, cơ thể có giảm giác đau khi bị thương không? Khả năng phản ứng của cơ thể sẽ thay đổi như thế nào? Giải thích

Hướng dẫn trả lời:

Cơ thể này có thể mất cảm giác đau khi bị thương, khả năng phản ứng của cơ thể sẽ giảm, phản ứng chậm với các kích thích do chất độc làm mất hoạt tính của thụ thể ở màng sau synapse làm cho xung động thần kinh không thể truyền đi được.

Câu 6: Phản ứng nào sau đây ở động vật được gọi là phản xạ? Giải thích

a, Trùng giày bơi đến nơi có nhiều oxygen

b, Người rụt tay lại khi vô tình chạm vào vật nóng

c, Toát mồ hôi khi trời nóng

d, Vi khuẩn tiết enzyme phân giải chất dinh dưỡng

Hướng dẫn trả lời:

Phản ứng được gọi là phản xạ:

• Người rụt tay lại khi vô tình chạm vào vật nóng

• Toát mồ hôi khi trời nóng.

Vì đây là các phản ứng của cơ thể đáp lại các kích thích của môi trường thông qua hệ thần kinh.

Câu 7: Đọc đoạn thông tin và trả lời câu hỏi.

Ở thực vật khi có tác nhân gây hại xâm nhập, các tế bào lá bị tổn thương sẽ tạo ra các phân tử kháng khuẩn có tác dụng biến đổi thành tế bào để bịt kín vị trí bị lây nhiễm và sau đó phá hủy tế bào. Trước khi bị phá hủy, các tế bào bị lây nhiễm giải phóng methysalicylic acid, chất này sau đó được biến đổi thành salicylic acid và chuyển đến các tế bào lá chưa bị xâm nhiễm. Tại đây, chúng kích thích quá trình sản xuất các phân tử protein đặc hiệu để chống lại sự tấn công của tác nhân gây bệnh.

a, Xác định các tín hiệu đóng vai trò kích thích thực vật chống lại tác nhân gây hại. Đây là dạng cảm ứng nào? 

b, Nhiều nghiên cứu cho thấy salicin (có trong vỏ của cây liễu trắng) là tiền chất của salicylic acid. Tại sao khi chúng ta ăn vỏ cây liễu trắng lại có tác dụng giảm đau?

Hướng dẫn trả lời:

a, Tín hiệu đóng vai trò kích thích thực vật chống lại tác nhân gây hại: các phân tử kháng khuẩn, methysalicylic acid. Đây là dạng ứng động không sinh trưởng

b, Vì salicin trong vỏ cây liễu được chuyển thành salicylic acid, có cơ chế tác động tương tự như asparin, ức chế tổng hợp các chất gây đau → giảm đau.