Soạn siêu ngắn công dân 8 Cánh diều bài 9: Phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ và các chất độc hại

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy cho biết những loại vũ khí, chất cháy, chất nổ và hóa chất độc hại trong các hình ảnh dưới đây có thể gây ra những tai nạn nào?

Hướng dẫn giải:

• (1) bom, đạn; (2) pháo; (3) bình ga: Gây tai nạn cháy, nổ.

• (4) hóa chất độc hại: gây ngộ độc hóa chất. 

KHÁM  PHÁ

Câu hỏi: Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi

a) Em hãy xác định các nguy cơ có thể dẫn đến tai nạn trong từng hình ảnh trên.

b) Em hãy kể thêm các hành động khác có nguy cơ xảy ra tai nạn do vũ khí, cháy, nổ và các chất độc hại.

Hướng dẫn giải:

a) Các nguy cơ xảy ra tai nạn:

• H1: Nghe điện thoại khi đang đổ xăng -> nguy cơ cháy, nổ.

• H2: Cưa bom mìn -> nguy cơ cháy, nổ

• H3: Sử dụng điện thoại khi đang sạc -> Nguy cơ cháy, nổ

• H4: Làm rơi đổ hóa chất khi thí nghiệm -> Nguy cơ cháy, nổ

• H5: Vứt tàn thuốc lá trong rừng -> Nguy cơ cháy rừng.

b) Các hành động khác có nguy cơ xảy ra tai nạn do vũ khí, cháy, nổ và các chất độc hại:

• Chập điện, hàn, khò các vật liệu dễ cháy

• Đốt hương (nhang), vàng mã

• Sang chiết ga

Câu hỏi: Em hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi

a) Em hãy nêu hậu quả của các vụ tai nạn trong những trường hợp trên.

b) Em hãy kể thêm hậu quả của tai nạn do vũ khí, cháy, nổ và chất độc hại mà em biết.

Hướng dẫn giải:

a) Hậu quả của các vụ tai nạn:

• TH 1: Cháy nhà, bị thương và bỏng nặng, tổn hại về vật chất

• TH 2: Thiệt hại về tính mạng, thiệt hại nghiêm trọng về tài sản

• TH 3: Ngộ độc hóa chất

b) Hậu quả của tai nạn do vũ khí, cháy, nổ và chất độc hại:

• Tổn hại đến sức khỏe, tính mạng

• Thiệt hại về tài sản, kinh tế của cá nhân, gia đình, xã hội

• Gây ô nhiễm, suy thoái tài nguyên thiên nhiên, môi trường

Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin, trường hợp và trả lời câu hỏi

Căn cứ vào thông tin, em hãy nhận xét việc thực hiện những quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy, nổ và chất độc hại của các chủ thể trong từng trường hợp trên.

Hướng dẫn giải:

TH 1: Hành vi này của ông D đã vi phạm quy định tại khoản 1 và khoản 13 thuộc Điều 5 của Luật Quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và các công cụ hỗ trợ năm 2017. Hành vi này của anh anh K là đúng với quy định của pháp luật. Chúng ta cần khuyến khích, cổ vũ và học tập theo hành vi của anh K.

TH 2: Hành động hô hoán của H đã cho thấy H có ý thức phòng chống tai nạn cháy, nổ. Hành động người dân đến giúp H dập tắt đám cháy là phù hợp với quy định của pháp luật.

TH 3: Hành vi này của bà A đã vi phạm quy định tại khoản 3 điều 7 Luật Hóa chất năm 2007. Đây cũng là hành vi đáng bị lên án và xử lí nghiêm theo quy định của pháp luật.

Câu hỏi: Em hãy đọc trường hợp, tình huống và trả lời câu hỏi

a) Em hãy nhận xét thái độ, hành vi của anh M trong trường hợp trên.

b) Nếu là K trong tình huống trên, em sẽ giải thích như thế nào để em của K hiểu và sử dụng ẩm điện an toàn?

Hướng dẫn giải:

a) Anh M đã có thái độ và hành vi đúng đắn trong việc phòng, chống tai nạn cháy, nổ. Chúng ta cần khuyến khích, cổ vũ và học tập theo hành động của anh M.

b) Nếu là K, em sẽ giải thích cho em trai hiểu, sau đó hướng dẫn em trai một số cách sử dụng ấm điện an toàn. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Theo em, hành vi nào sau đây vi phạm quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy, nổ và các chất độc hại? Vì sao?

A. Chị Y đã đốt phá rừng làm nương rẫy canh tác.

B. Ông T không sử dụng chất nổ trong đánh bắt cá.

C. Bà C ngâm trái cây trong chất bảo quản không rõ nguồn gốc và bán cho khách hàng.

D. Bạn M tham gia hoạt động tuyên truyền về phòng, chống cháy nổ ở địa phương

Hướng dẫn giải:

Hành vi vi phạm quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy, nổ và các chất độc hại:

A. Chị Y đã đốt phá rừng làm nương rẫy canh tác. Hành vi của chị Y đã vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 13 Luật phòng cháy và chữa cháy năm 2001, sửa đổi và bổ sung năm 2013.

C. Bà C ngâm trái cây trong chất bảo quản không rõ nguồn gốc và bán cho khách hàng. Hành vi của bà C đã vi phạm quy định tại khoản 3 điều 7 Luật Hóa chất năm 2007.

Câu 2: Gia đình H đã nhập một số hoá chất để phục vụ việc sản xuất kinh doanh. Các hoá chất này dễ cháy, nổ có thể gây nguy hiểm cho mọi người. Tuy nhiên, sau khi mua về, mẹ H để các hoá chất gần khu vực bếp. Thấy vậy, H đã khuyên mẹ nên đưa các hoá chất ra chỗ khác để tránh nguy cơ cháy nổ.

a) Theo em, việc sắp xếp các hoá chất gần khu vực bếp của mẹ bạn H có thể gây ra những hậu quả gì và có vi phạm quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn cháy, nổ, các chất độc hại không?

b) Em hãy cho biết việc làm của bạn H đã thực hiện trách nhiệm nào của công dân trong phòng ngừa tai nạn cháy, nổ và các chất độc hại theo quy định của pháp luật.

Hướng dẫn giải:

a) Sắp xếp các hoá chất gần khu vực bếp của mẹ bạn H có thể gây ra những hậu quả như tai nạn cháy, nổ, ô nhiễm môi trường, các chất độc hại, và ngộ độc hóa chất...=> Vi phạm quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn cháy, nổ, các chất độc hại.

b) Việc làm của bạn H đã thực hiện trách nhiệm của công dân trong phòng ngừa tai nạn cháy, nổ và các chất độc hại theo quy định của pháp luật, đó là: 

• Chủ động, tích cực tìm hiểu và thực hiện nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ, và các chất độc hại

• Tuyên truyền và nhắc nhở cho người thân, bạn bè chủ động phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy, nổ và các chất độc hại

Câu 3: S và K cùng nhau tự chế súng đi săn. Tuy nhiên, do sơ suất, K đã làm nổ súng khiến S bị thương phải đưa đi cấp cứu.

Theo em, hành vi của K và S đã vi phạm quy định nào của pháp luật về phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ?

Hướng dẫn giải:

Hành vi tự chế tạo vũ khí của K và S đã vi phạm quy định tại khoản 2 điều 5 Luật quản lí, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017.

Câu 4: Anh A là công nhân làm việc tại tổ cơ khí của Công ty X. Khi tiến hành dùng máy hàn thổi lửa để cắt sắt, do không sử dụng các thiết bị bảo đảm an toàn phòng cháy nên lửa vảy hàn bắn vào các vật dụng dễ cháy và lan nhanh ra cả xưởng thiết bị của công ty.

Căn cứ vào các quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn cháy, nổ, em hãy nhận xét hành vi của anh A.

Hướng dẫn giải:

Anh A đã vi phạm quy định tại khoản 5 điều 13 Luật phòng cháy và chữa cháy năm 2001, sửa đổi và bổ sung năm 2013.

Câu 5: Em hãy sưu tầm và kể về một tấm gương dũng cảm trong công tác phòng ngừa cháy nổ. Em học tập được gì từ tấm gương đó?

Hướng dẫn giải:

Anh Trung Văn Nam, quê quán: xã Thăng Long, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa, cư trú tại: số 38, Ngõ 51, phố Lương Khánh Thiện, phường Tương Mai, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội đã dũng cảm cứu cháu bé trong đám cháy. 

=> Anh là tấm gương tốt trong xã hội, chúng ta cần học tập và noi gương.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy cùng các bạn vẽ tranh/sáng tác thơ/làm áp phích/xây dựng video/clip tuyên truyền hưởng ứng Ngày toàn dân phòng cháy, chữa cháy (4/10).

Hướng dẫn giải:

Câu 2: Em hãy chia sẻ những việc làm của bản thân trong phòng ngừa tai nạn vũ khí cháy, nổ và các chất độc hại theo quy định của pháp luật.

Hướng dẫn giải:

Một số việc làm của em:

• Khoá bình gas sau khi nấu ăn xong.

• Đề đồ đạc trong nhà tránh xa thiết bị dễ cháy, nổ.

• Tiết kiệm điện, tắt các thiết bị điện tránh tình trạng cháy nổ do quá tải.

• Sử dụng các loại thực phẩm sạch, có nguồn gốc rõ ràng để nấu ăn.